KÜLTÜRPARK İSYANI

EMİRCAN IŞILDAK

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu, düzenlediği basın açıklaması ile Büyükşehir Belediyesi’nin Kültürpark için yapmayı planladığı revizyon projesini eleştirdi.

Kurul, projede yer alan kongre ve sergi merkezleri gibi yapılara alan içerisinde karşı çıkarken, mevcut Kültürpark ortamının daha çevreci ve yeşil alana dönüştürülmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca sosyal farkındalık ve imza sitesi Change.org’da da proje eleştirilerek kampanya başlatıldı.

“KÜLTÜRPARK KENTİN EKOSİSTEMİDİR”

Kurulun yaptığı açıklamada Kültürpark’ın kent için önemine değinildi. Alanın 2. dereceden doğal ve tarihi SİT özelliği taşıdığı belirtilen açıklamada, “Ülkemizin ve kentin tarihi, ekonomik, kültürel ve sosyal yapısı üzerinde son derece önemli izler bırakan Kültürpark, doğa ile kültürün iç içe geçtiği kültürel peyzajdır. İzmir kent merkezinde stratejik ve en önemli kent parkı olma özelliğini taşımaktadır. Kültürpark, 78 yıl önce insan eliyle oluşturulmuş, günümüze kadar korunarak geliştirilmeye çalışılmış bir kent ekosistemidir. Kapladığı 420 bin metrekarelik alanda, 200 bin metrekarenin üzerinde yeşil alana sahip olan Kültürpark, 200’den fazla türe ait 7 bin 200’den fazla bitki varlığını barındırmaktadır. Bütün bu özellikleri temel alınarak, İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 12.11.1992 gün ve 4072 sayılı kararla 2. Derece Doğal Sit ve Tarihi Sit olarak tescil edilmiştir” ifadeleri kullanıldı.

“SÜRECE DAHİL EDİLMEDİK”

Açıklamada ayrıca Büyükşehir Belediyesi’nin proje sürecinde meslek odalarının bilgi ve görüşlerini almadığının altı çizilerek, “2014 yılından bu yana Büyükşehir tarafından yürütülen Kültürpark Projesi’yle ilgili gerçekleştirilen toplantılarda sunulan bilgi ve belgeler kapsamında, projenin gerek sürecin katılımcılığı gerekse ilkesel olarak alana yaklaşımdaki izlenen politikalara dair bilimsel ve teknik görüşlerimizi meslek odaları olarak dile getirmiştik. En son 29 Kasım 2014 tarihinde gerçekleştirilmiş toplantı sonrasında geçen iki yılda herhangi bir toplantı veya görüşme yapılmamıştır. Dolayısıyla çalışmaların iki yıllık sürede projeye dönüşümüne ilişkin sürece dahil edilmemiş bulunmaktayız. Geldiğimiz süreçte söz konusu projenin idare tarafından tamamlandığı ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun görüşüne sunulduğunu öğrenmiş bulunuyoruz” denildi.

ÇEVRE KİRLİLİĞİ UYARISI

Yeni proje kapsamında yapılması planlanan otoparkların, alanın tarihi dokusunu bozacağının ve çevre kirliliği yaratacağının vurgulandığı açıklamada, “2. derece doğal ve tarihi sit alanı statüsüne sahip olan Kültürpark, öneri proje ile tarihsel ve mekansal karakterinin zarar görmesi açısından tehdit altındadır. Projede, alanın özgün peyzajını başka bir peyzaja evirme yönünde tepe, yol, sert zemin ve benzeri kapsamda çok sayıda müdahale söz konusudur. Bunun yerine özgün peyzajın kendi karakteristiği doğrultusunda korunması gereklidir. Alana daha fazla rekreatif yeşil alanlar yapılmalıdır. Kent merkezinde otopark yapılarının azaltılması, merkezin araç trafiğinden arındırılması, çevresel etkilerinin azaltılması gerekirken bu alana getirilen araç yükü ve yeni bir otopark alanı ile çevre kirliliği arttırılmaktadır” şeklinde uyarılar getirildi.

“KULLANIM ALANLARININ KALİTESİ ARTTIRILSIN”

Kültürpark ile ilgili yapılması gerekenlerin de sıralandığı açıklamada, “Kazanç amacı gütmeden, Kültürpark'ta yapılaşma yoğunluğunun azaltılarak, kentin tarihsel belleğine saygılı ve kentlinin ihtiyacı olan kamusal alanların arttırılması ile dinlenme ve kültürel faaliyet alanlarının yaratılması önem arz etmektedir. Kültürpark’ın mevcutta var olan kullanımını arttırmak adına bu alana yeniden bir proje geliştirmek yerine, park içerisinde yer alan kafe, restoran, gazino gibi kullanımların kalitesinin arttırılması, güvenliğin sağlanması, çevreci ulaşım alternatiflerinin geliştirilmesi, peyzaj elemanlarının niteliklerinin yükseltilmesi gibi düzenlemeler ile alanın rehabilite edilmesinin yeterli olacağını düşünmekteyiz” ifadeleri yer aldı.

İMZA KAMPANYASI BAŞLATILDI

Öte yandan projeye bir tepki de vatandaşlardan geldi. İmza kampanyaları düzenlenerek sosyal farkındalık oluşturmayı amaçlayan internet sitesi Change.org’da da Kültürpark için imza kampanyası başlatıldı. Kampanyada İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Kültürpark için yapacağı revizyon planına atıf yapılarak, değişimin alanın doğal ve SİT özelliğine darbe vuracağı ifade edildi. Yazıda Kültürpark’ın mevcut haliyle korunması ve yeşil yönünden zenginleştirilmesi gerektiği vurgulanarak, “Bu proje ile Kültürpark’ın kimliği, karakteri değiştirilmekte, B bölümünde 2 bin 500 kişilik kongre merkezi ve fuar binaları yapılmakta, genel olarak da bütününde ticari faaliyet ve alanların çoğaltıldığı bir rekreasyon alanına dönüştürülmektedir. Yapay olarak ve bazı binaları gizlemek için oluşturulan tepeler, silueti bozan bir etki yaparak, tarihi sit ve doğal sit özelliklerine zarar vermektedir. Asıl yapılması gereken ise mevcut parke ve beton yüzeyler kaldırılıp yürüyüş yolları doğal malzemeye dönüştürülmelidir. Yeşil miktarı çoğaltılmalı, yeni hiçbir yapı ve yol gibi müdahale yapılmamalı, ağaçların aranjman planları yapılarak koruma ve bakımları yapılıp yeni ağaçlarla desteklenmelidir. Kültürpark’ın temiz bakımlı ve güvenli olarak kente sunulması en doğru karar olacaktır” uyarıları yapıldı.

Haber Merkezi