- Gündem
- 28.04.2025 15:56
Greenpeace Türkiye’nin sürdürdüğü Zehir Etme kampanyası kapsamında yaptırdığı analizler, Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık tarafından değerlendirildi
Greenpeace Türkiye’nin yaptırdığı pestisit kalıntı analiz sonuçlarını da içeren ‘Pestisitler ve Çocuklar’ raporu kamuoyu ile paylaşıldı.
Greenpeace Türkiye’nin sürdürdüğü Zehir Etme kampanyası kapsamında yaptırdığı analizler, Gıda Mühendisi Dr. Bülent Şık tarafından ‘Pestisitler ve Çocuklar-Çoklu Kalıntı, PFAS ve Gelişimsel Toksisite’ başlıklı raporda değerlendirildi. Raporda, pestisitlerin özellikle çocuk sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri vurgulanırken, pestisit kullanımını azaltıp ortadan kaldıracak yöntemlerin yaygınlaştırılması talep edildi. Greenpeace Türkiye, Tarım ve Orman Bakanlığına pestisit analiz sonuçlarını düzenli olarak kamuoyu ile paylaşma çağrısını yineledi.
Rapora göre, analiz edilen her 3 gıdadan 1’inde mevzuata uygunsuzluk tespit edildi. Araştırmada İstanbul’da beş zincir marketin mağazalarından ve farklı semt pazarlarından alınan 14 tür sebze ve meyveye ait 155 ayrı örnek, uluslararası akredite bir laboratuvarda incelendi. Analiz sonucuna göre örneklerin yüzde 61’inde birden fazla pestisit kalıntısı, yüzde 43’ünde ise en az bir PFAS’li pestisit kalıntısı tespit edildi. Analiz edilen ürünlerin yüzde 31,6’sında ise hormonal sistem bozucu, nörolojik gelişim etkileyici ve kanserojen olduğu bilinen pestisitlere rastlandı. Raporda yer verilen araştırmalar, çocukların pestisitlere yetişkinlere kıyasla çok daha hassas olduğunu ve gelişim süreçlerinde ciddi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalabileceklerini gösteriyor. Çocukların bağışıklık, sinir ve hormonal sistemlerinin gelişim aşamasında olması nedeniyle pestisitlerin etkileri yetişkinlere kıyasla daha zarar verici ve kalıcı olabiliyor. Bilimsel çalışmalar, kritik nörogelişimsel dönemde pestisitlere maruz kalmanın, nörogelişimsel bozukluklar da dahil olmak üzere birçok hastalığa yatkınlığı artırdığını gösteriyor.
Raporda yer alan temel bulgular şöyle: 155 örneğin yüzde 33’ü (51 örnek), Türk Gıda Kodeksi Pestisitlerin Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği’ne uygun bulunmadı. Bu ürünlerin 50’sinde ruhsatsız pestisit kullanımı tespit edildi. Pestisit kalıntısı limit aşımı veya yasaklı/ruhsatsız pestisit kullanımına en fazla rastlanan ürünler: Salamura yaprak (yüzde 80), Yeşil sivri biber (yüzde 70), Ispanak (yüzde 67) … Analiz edilen örneklerin yüzde 61’inde (94 ürün) birden fazla pestisit kalıntısı bulundu. Örneklerin yüzde 31,6’sında (49 örnek) hormonal sistem bozucu, nörolojik gelişimi etkileyebilecek, kanserojen veya üreme sağlığı açısından tehdit oluşturabilecek en az bir pestisit kalıntısına rastlandı. Çocuk sağlığı açısından önemli bir risk taşıyan per/polifloroalkil maddeleri (PFAS) içeren pestisitler de incelendi. Sonuç olarak 155 örneğin yüzde 43’ünde (67 örnek) en az bir PFAS’lı pestisit kalıntısı tespit edildi.