Plastik poşet satmayan marketlere ceza yolda: KDK'dan tüketici lehine flaş karar!

Çevre dostu alışveriş uygulamaları kapsamında plastik poşet kullanımının azaltılması amacıyla birçok zincir markette yalnızca bez ve kağıt poşetlerin satışa sunulması, beklenmedik bir yasal kriz doğurdu. Tüketicilerden gelen şikayetler üzerine harekete geçen Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), marketlerde plastik poşet satışının tamamen kaldırılmasının mevzuata aykırı olduğuna karar verdi.

TÜKETİCİ BEZ TORBAYA MECBUR BIRAKILDI, KDK DEVREYE GİRDİ

Bir vatandaşın zincir markette alışveriş yaptıktan sonra plastik poşet talebinin geri çevrilmesiyle başlayan süreç, önemli bir hukuk tartışmasına dönüştü. Söz konusu vatandaşın, “seçme hakkının elinden alındığı” gerekçesiyle yaptığı başvuru, KDK tarafından yerinde bulundu. İncelemede, bazı zincir marketlerin yalnızca bez veya kağıt poşet alternatifi sunmasının tüketici haklarına ve yasal düzenlemelere aykırı olduğu tespit edildi.

MEVZUAT AÇIK: PLASTİK POŞET ÜCRETLİ AMA ZORUNLU SUNULMALI

KDK kararında, “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” düzenlemesinin 8. maddesine atıfta bulunularak, plastik poşetlerin tamamen yasaklanmadığı vurgulandı. Aksine, bu poşetlerin belirli bir ücret karşılığında tüketiciye sunulmasının zorunlu olduğu ifade edildi.

KDK’ya göre marketler, çevreye duyarlı alternatifleri teşvik edebilir ancak plastik poşeti tamamen raflardan kaldırarak tek seçenek haline getiremez. Tüketicinin seçim özgürlüğü, yasa ile korunmakta ve bu hakkın göz ardı edilmesi, mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

İDARİ YAPTIRIMLAR GÜNDEMDE

KDK, yalnızca karar vermekle kalmadı; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na resmi yazı göndererek, plastik poşet satışını bilinçli şekilde yapmayan marketlerin denetim kapsamına alınmasını ve idari yaptırımların uygulanmasını önerdi.

Bu adım, uzun süredir tüketici şikayetlerinin odağında olan poşet politikalarının yeniden masaya yatırılmasına neden olabilir. Özellikle zincir marketlerin uyguladığı tek tip torba satışı modeli, hem hukuki hem de ekonomik boyutlarıyla yeniden değerlendirilecek gibi görünüyor.

TÜKETİCİLER NE İSTİYOR?

Tüketici cephesinden bakıldığında, çevreye duyarlı çözümler desteklenmekle birlikte, zorunlu dayatmalar yerine seçenek sunulması talebi öne çıkıyor. Bez torbaların uzun vadede avantaj sağladığı kabul edilse de, ani bir ihtiyaç durumunda erişilebilir plastik poşet seçeneğinin bulunmaması birçok vatandaş tarafından “hak ihlali” olarak değerlendiriliyor.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

KDK’nın bu kararı, bağlayıcı nitelik taşımamakla birlikte kamu kurumları ve bakanlıklar için yol gösterici özelliğe sahip. Bu kapsamda, Bakanlık tarafından yapılacak değerlendirmeye göre zincir marketlere yönelik ceza kesilmesi ya da uygulamanın değiştirilmesi ihtimali gündemde.

Önümüzdeki süreçte market politikalarında değişiklik olup olmayacağı, tüketicilere yeniden plastik poşet seçeneğinin sunulup sunulmayacağı merakla bekleniyor.

Kaynak : HABER MERKEZİ