- Gündem
- 17.06.2025 13:55
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanı Uzman Dr. Ayhan, Türkiye’de daha önce görülmeyen kene türlerinin ortaya çıktığını ve bu türlerin pek çok tehlikeli virüs taşıyabildiğini vurguladı
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden kene vakaları artarken, dünya genelinde de benzer bir tablo dikkat çekiyor. Küresel ısınma, artan insan ve hayvan hareketliliği ile birlikte enfeksiyon riski taşıyan keneler yeni coğrafyalarda yayılım gösteriyor. Türkiye’de ve dünya genelinde son zamanlarda artan kene vakaları ise birçok kişide endişeye neden oluyor. İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanı Uzman Dr. Fahri Yüce Ayhan, iklim değişikliği ve ticaretin etkisiyle Türkiye’de daha önce görülmeyen kene türlerinin ortaya çıktığını ve bu türlerin pek çok tehlikeli virüs taşıyabildiğini belirtti. Ayhan, özellikle ölümcül olabilen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi virüsüne karşı dikkatli olunması gerektiğini vurgularken, vatandaşlara korunma ve kene çıkarma konusunda da önemli uyarılarda bulundu. İzmir genelindeki duruma da değinen Ayhan, şu an için kentte endişe verici bir vaka artışının söz konusu olmadığını belirtti.
Özellikle küresel iklim değişikliği ile çeşitli enfeksiyon etkenlerinin veya bu enfeksiyon etkenlerini taşıyan vektörlerin daha önce bulunmadıkları bölgelerde yayıldıklarının görüldüğünü ifade eden Ayhan, “Değişen ısı özellikleri bu etkenler için yeni yaşam alanları oluşturabiliyor. Geçtiğimiz günlerde Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nden araştırmacıların Türkiye’de yeni bir kene türünü görüldüğü yer aldı haberlerde. Ülkemizdeki 56’ncı kene türü olarak tanımlanan bu türün Uzakdoğu kökenli olduğu, Çin, Avustralya, Yeni Zelanda gibi ülkelerde yaygın görülen bir kene türü olduğu ve pek çok ateşli hastalık etkenini taşıdığı da bildirildi. Bu son kene türünde olduğu gibi artan insan hareketliliği, yaygın ticari etkinlikler farklı bölgelerden enfeksiyon etkenlerini yeni bölgelere taşıyabiliyorlar” dedi.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılan enfeksiyonun öldürücü olabilen bir enfeksiyon türü olduğunu belirten Ayhan, “Kırım Kongo Kanamalı Ateşi olarak adlandırılan enfeksiyon adından da anlaşılabileceği gibi ateşli kanamalı bir hastalıktır. İnsana bulaşması keneler aracılığıyla olur. Enfeksiyon etkeni bir virüstür. Bu virüsü taşıyan kenelerin insan vücuduna tutunarak kan emmesi sırasında kişinin kan dolaşımına virüsü aktarması ile enfeksiyon bulaşır. Öldürücü olabilen bir enfeksiyondur. Bunun dışında keneler başka ateşli hastalık etkeni mikroorganizmaları da taşıyabilir. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi virüsü bulaştıktan sonra 2 ile 4 gün içerisinde bulgular ortaya çıkabilir. Başlangıçta genel hastalık bulguları hafif ateş, kırıklık halsizlik, kas ağrısı gibi bulgularla ortaya çıkabilir. İlerleyen vakalarda veya daha ağır seyreden vakalarda iç organlarda kanamalar ortaya çıkabilir, ağır tablolar öldürücü olabilir” diye aktardı.
Kenenin korunmasız vücut bölgelerine tutunabildiğini dile getiren Ayhan, “Bağ, bahçe, çayır, otlak gibi kene olması muhtemel alanlarda alanda çıplak kalan vücut bölgeleri kene maruziyetine açık olur. Bu nedenle özellikle yaz aylarında otlak alanlar da çıplak ayakla şortla kene temasına açık şekilde dolaşmamak uygun olur. Kene yönünden riskli durumlarda özellikle diz arkası, kulak arkası, koltuk altı veya kasık gibi göz önünde bulunmayan vücut bölgelerinin de muayene edilmesi uygun olacaktır. Haşere uzaklaştırıcı losyonlar bir ölçüde koruyucu olabilir ama riskli bölgelerde kene temasına açık vücut bölgesi bırakmamak daha doğru olacaktır” ifadelerini kullandı.
Kenenin vücuttan çıkarılırken dikkatli olunması gerektiğini vurgulayan Ayhan, “Keneler insanlara doğrudan tutunabildiği gibi evcil hayvanlar veya yaban hayvanlar vasıtasıyla da geçebilir. Tarımla hayvancılıkla avcılıkla uğraşanların bu açıdan dikkatli olması önerilir. Kene çıkarılırken keneye zarar verilmemesi önemli. Boynu koparsa, kene ezilirse enfekte kan ile temas ve bulaşma riski artıyor. O yüzden kene deneyimli kişiler tarafından çıkarılmalı. Örneğin evcil hayvan sahipleri bu konuda deneyimli olabilir ve çıkartabilirler. Deneyimi olmayan, nasıl çıkarılacağı konusunda bilgisi olmayan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurması daha uygun olacaktır. Ayrıca kenenin üzerine alkol ve benzeri bir kimyasal dökülmemelidir. Kenenin emdiği kanı kusmasına neden olabilir ve enfeksiyon etkeninin bulaşma riskini arttırır” diye konuştu.