Zeytinin geleceği mercek altında ‘Hedef sürdürülebilir tarım’

NURETTİN BAKİ

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nin Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve sektörde faaliyet gösteren paydaşların katılımlarıyla düzenlediği ‘İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Tarım: Zeytinin Geleceği’ isimli çalıştay ile 2020 yılında en çok ambalajlı zeytin ve zeytinyağı ihracatı yapan ihracatçılara yönelik EZZİB İhracatın Yıldızları Ödül Töreni, Swiss Otel’de gerçekleştirildi. Çalıştayda gıda güvenliği, su güvenliği ve tarımda sürdürülebilirlik vurgusu yapıldı.

HEDEFİMİZ 50 BİN TON

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, Türkiye’de bu yıl 235 bin ton zeytinyağı üretildiğini, bu alanda geçtiğimiz yıla göre yüzde 32’lik bir artış olduğunu belirterek, “Sektörümüzün yılın ilk 11 ayındaki ihracatı, geçtiğimiz yıla göre yüzde 12 artışla 270 milyon dolara ulaştı. Zeytinyağı ihracatımızda bu yıl 50 bin tonu hedefliyoruz. İhracatçılarımızdan beklentimiz, mümkün olduğunca dökme zeytinyağı ihracatı yerine, ambalajlı ve markalı ihracata yönelmeleri. Özellikle küresel anlamda sorun yaşanan bu yılda, bu fırsatı değerlendirmeli ve pazarlara kendi markalarımızla ulaşmalıyız” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin bu alandaki potansiyelini gösteren bir rakamın da, dikili zeytin ağacı sayısı olduğunu dile getiren Gülle, “Güncel olarak, 193 milyon adeti aşkın toplam zeytin ağacımız var. Bu alanda dünyada İspanya’nın ardından ikinci sıradayız. İtalya ve Yunanistan gibi pazarları, dikili ağaç sayısında geride bırakmayı başardık. Bu zenginliği, katma değere dönüştürmemiz gerekiyor” dedi.

AĞAÇ SAYISI 300 MİLYONA ÇIKMALI

İklim krizine karşı yeni bir ekonomik büyüme stratejisi sunan Avrupa Birliği (AB) Yeşil Mutabakat sürecinin özellikle Türk zeytin ve zeytinyağı sektörüne etkilerinin değerlendirildiği çalıştayın açılışında konuşan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Davut Er ise, ülke olarak dünya zeytin ve zeytinyağı ticaretinde daha fazla söz sahibi olmak ve ihracatta sürekliliği sağlamanın yolunun üretim artışından ve istikrarlı üretimden geçtiğini belirterek, Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre ülkemizde 193 milyon zeytin ağacı bulunmaktadır. Ülkemiz ağaç varlığının en az 300 milyona ulaştırılması için Tarım ve Orman Bakanlığımızca fidan ve dikim desteklerinin sürdürülmesini istiyoruz. Ancak zeytin ağaç varlığı artırılırken, ihracat sektörümüzün ihtiyaçları da gözetilmeli, doğru çeşitlerin, doğru yörelerde dikimi desteklenmelidir” dedi.

ZEYTİNYAĞINDA KDV YÜZDE 1’E İNSİN

Sektör olarak beklentimiz, çiftçinin girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve sonuç olarak ürün fiyatlarının rakip üretici ülkelerle uyumlu hale getirilmesi olduğunu söyleyen Er, “Ülkemiz zeytinyağı üreten ülkeler arasında kişi başına en az tüketen ülke konumundadır. Toplam tüketimimiz 140-150 bin ton civarında tahmin edilmektedir. Kişi başı tüketim 2 kilogramın altındadır. Üretici ülkelerden Yunanistan, İtalya, İspanya gibi ülkelerde kişi başına zeytinyağı tüketimi ise 10-15 kg arasında değişmektedir. Sektör olarak hedefimiz Türkiye'deki zeytinyağı tüketimini kısa vadede 5 kg seviyesine çıkarmak olup, bu hedefe ulaşılabilmesi için sağlık iksiri ve şifa kaynağı olan zeytinyağında %8 olan KDV oranının %1'e indirilmesi tüketimin arıtılması için önem arz etmektedir” diye konuştu. Er, önümüzdeki yıllarda üretici ve ihracatçıların daha fazla desteklenmesi ve beklenen üretim artışının gerçekleşmesiyle birlikte ihracatın ilk fırsatta 1 milyar dolara, daha sonra 1,5 milyar dolara ulaşmasının hedeflendiğini dile getirdi.

TARIMIN GELECEĞPİ TEKNOLOJİDE

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın moderatörlüğünde gerçekleşen iklim değişikliği ve zeytincilik sektörüne etkileri oturumunda konuşan katılımcılar da karbon ayak izi, karbon salınımı, sürdürülebilir tarım ve güvenli gıdanın geleceğine ışık tutuldu. Burada konuşan TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Genel Müdürü Güngör Şarman, tarımda teknoloji vurgusu yaparak şunları söyledi:“Teknoloji çalışma tarzınızı değiştiriyor.Tarım ve yaşama etki eden yeni teknolojiler ile yanmaya, donmaya önceden haberdar olarak tedbirleri önceden almalıyız. Dijital sensörleri donatılmış tarım makineleri üretim alanları ile üreticilere bilgiler sağlayacak yapay zeka kullanmaya başlanması akıllı tarım uygulamalarına geçilmesi çok önemli. Gerekli önlemler alınmadığı taktirde sürdürülebilirlik mümkün değil.”

ÇOK ZAMANIMIZ YOK!

Oturumun bir diğer konuşmacısı FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Dr. Ayşegül Selışık ise,“İklim değişikliği başta üreticiyi etkiliyor. Birlikte üretimden bağımsız hareket etmeyelim. Tarladan çatala kavramı aslında herkesin faaliyette bulunan lojistiğinde bulunan herkesin gerekli tedbirleri alması gerektiğini hissettiriyor. Mücadele etmeden sıfır açlık diyemeyiz FAO olarak temel amacımız dünyada açlığı gidermek bunu yapmak için sürdürülebilir kalkınma hedeflerine 2030 yılına kadar ulaşmamız gerekiyor. 2030’a 9 hasat kaldı. Bu durumda çok zamanımız yok daha aktif olmalı iş birliklerini ortaya koymamız gerekiyor” diye konuştu.

DEVLET DESTEKLERİ DEVAM EDECEK

Oturumun son konuşmacısı Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdür Yardımcısı Musa demir, Gelişmekte olan ülkeler diyor ki “Dünyayı bu hale getiren gelişmiş ülkeler” Bunun daha istekli bir şekilde önemli oranlarda azaltılması talepleriyle gündeme geliyorlar. Hindistan ve Çin özelinde bu konularda gelişmekte olan ülkelere daha az OECD anlaşması olmamızdan kaynaklı. Karbon yoğun sektörler olarak karşımıza çıkan engellerle ihracatta 35 milyar dolarlık ihracat etkilenecek. Maliyet dezavantajı yaşanacak. Karbon kacağının etkilerini azaltmak için; ücretsiz tahsisat ve vergi muafiyeti, sübvansiyon ve devlet yardımları, gelirlerin sektöre dağıtılması, uluslararası iş birliğinin yapılması veithalatta sınırda karbon düzenlemeleri son derece önemlidir” ifadelerine yer verdi.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VURGUSU

Açılış konuşmaların ardından ‘İklim Değişikliği Ve Zeytincilik Sektörüne Etkileri’ ve ‘İklim Değişikliği Ve Sürdürülebilirlik Ekseninde Türkiye Ekonomisi’ oturumlarıyla devam eden çalıştay, 2020 yılında en çok ambalajlı zeytin ve zeytinyağı ihracatı yapan ihracatçılara yönelik yapılan EZZİB İhracatın Yıldızları Ödül Töreni ile sona erdi.

Haber Merkezi