- İzmir
- 02.05.2025 12:53
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Basmane'de bulunan Oteller Sokağı'ndaki tarihi 6 yapının restorasyonunu yüzde 55 oranında tamamladı
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, bölgedeki tarihi dokuyu ortaya çıkaracak, bölgenin çekiciliğini artıracak ve turizmi canlandıracak olan "Oteller Projesi"ni yerinde inceledi. Başkan Soyer, "Proje tamamlandığında, İzmirliler hem çok değerli yapıları kazanmış olacaklar, hem de kent turistik açıdan zenginleşecek. İzmir'in unutulmuş tarihini gün yüzüne çıkarmaktayız" şeklinde konuştu.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Basmane'deki tarihi aksı canlandırmayı amaçlayan Oteller Projesi'nin çalışmalarını yerinde inceledi. Başkan Soyer'e, kent gözlemcisi yazar Orhan Beşikçi de eşlik ederek Oteller Sokağı'nın tarihi hakkında bilgi verdi. Basmane Pazaryeri Mahallesi'nde, Tevfik Paşa Konağı ve ünlü yazar Tarık Dursun K'nın bir süre yaşadığı ev dahil olmak üzere, 6 yapının restorasyonu yüzde 55 oranında tamamlandı.
Başkan Tunç Soyer, Oteller Projesi'nin tarihi alanı eski günlerine yeniden kavuşturacağını belirterek şunları söyledi: "Basmane Oteller Sokağı, sadece bina cephelerinin iyileştirilmesi ile bilinen bir sokaktı. Ancak şimdi, bu mirası gün yüzüne çıkarma vakti geldi. Arkadaşlarımız, tek tek yıkılmış ve harap olmuş binaları ayağa kaldırmaya çalışıyor. Bu projenin tamamlanmasıyla hem İzmirliler çok değerli yapıları kazanacak, hem kent turistik anlamda zenginleşecek, hem de bölgedeki tarihi dokuya yeniden saygı gösterilecek. Eski şaşalı görüntüler ve hatıralar burada tekrar yaşanacak. İzmir'in gözden kaybolmuş tarihini gün yüzüne çıkaracağız. İzmirliler, bu projeden dolayı iftihar edecek ve gurur duyacak."
Kent gözlemcisi yazar Orhan Beşikçi, Basmane'de Helenistik dönemden günümüze kadar pek çok medeniyetin izine rastlandığını belirterek şunları ifade etti: “Eski İzmir camileri, mescitleri, sinagogları, kiliseleri ve birbirinden ilginç sivil mimari örnekleri burada bulunmaktadır. Bütün bu zengin birikim, ileride bölgenin turizme büyük katkı sağlamasına yol açacaktır.”
Osmanzade Yokuşu’nda çıkmaz sokakta önemli yapıların bulunduğunu vurgulayan Beşikçi, “Tevfik Paşa Konağı ve Türk edebiyatının önemli ismi Tarık Dursun K’nın çocukluk ve gençlik yıllarını geçirdiği ev de projenin içinde yer alıyor. Restorasyon çalışmalarını büyük bir önemle karşılıyoruz. Bu çalışmalar, adeta Eski İzmir’in kurtuluşunu simgeliyor. Başkan Tunç Soyer’in Basmane'ye gösterdiği ilgi çok dikkat çekici. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin satın aldığı, kamulaştırdığı, restorasyonlarına başladığı ve şehre kazandırdığı Yıldız Sineması, Bıçakçı Han, Emniyet Oteli, Carfi Konağı, Tevfik Paşa Konağı gibi yapılar var. Aynı şekilde Mirali Mahallesi’nde Cumhuriyet Halk Fırkası Çeşmesi vardı, o çeşmeyi de akar hale getirdi. Başkan Tunç Soyer'in Basmane'ye yönelik yaptığı yatırımlar, bölgenin geçmişine ve tarihine büyük bir katkı sağlayacak.” dedi.
Orhan Beşikçi, İzmir'de pek bilinmeyen "Gevrekçi Kız" hadisesinin Basmane’de, Osman Paşa Konağı'nda yaşandığını belirtti. Beşikçi'nin anlatısına göre, işgal günlerinde ailesine bakmak için dayısının fırınında çalışan 15 yaşındaki bir genç kız, belli saatlerde Basmane, Mezarlıkbaşı, Kapılar, Tilkilik, Selvili Mescit sokaklarında gevrek satarak geçimini sağlıyordu. İşgalin üçüncü gününde, çevresindeki karakolların önünde cesetler gören genç kız, korku içinde Osmanzade Yokuşu'na doğru kaçtı. Bu sırada Osman Paşa ailesine ait geniş bahçeli köşkün kapısına ulaştı ve yardım istedi. Ancak korkudan dolayı köşk sahipleri kızı içeri almamış, genç kızın bağırışları bir süre sonra kesilmiş. Sabah Dönertaş Sebilinin önünde genç kızın cesedi bulunmuş. Yıllar sonra hayır kurumuna bağışlanan köşk, ilgisizlik sonucu yağmalanmış ve sırlarını içinde saklamıştır. Osman Paşa ailesi, yaşanan olayın acısını nesiller boyunca unutamamış, Yunan askerlerinin eve girmesinden korkup kapıyı açamadıkları için pişmanlık duymuş ve köşkü bir süre sonra Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağışlamıştır.
Büyükşehir Belediyesi, Pazaryeri Mahallesi'nde bulunan Basmane Bölgesi'ndeki 19. yüzyıl geleneksel İzmir evlerinin yer aldığı tarihi sokağı, 945 Sokak'ı, canlandırmaya hazırlanıyor. Bu sokak, birbirinden farklı örneklerle zenginleşmiş olan 19. yüzyıl geleneksel İzmir evlerine ev sahipliği yapmaktadır. Koruma altındaki Osmanlı dönemi konutları, gerçekleştirilecek restorasyon çalışmaları sonrasında konaklamaya ve günübirlik geziye açılacak. Yapılacak restorasyonlarla ayakta kalmış ancak korunmazsa kaybolma riski taşıyan tarihi evler, kafe, restoran ve kahvaltı salonları olarak hizmet verecek şekilde düzenlenecek. Ayrıca, TARKEM’in mülkiyetinde bulunan ve Basmane bölgesinin en büyük tarihi yapılarından biri olan Tevfik Paşa Konağı da restorasyon çalışmaları sonrasında konaklama işlevi ile yeniden yaşama kazandırılacak.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Basmane Oteller Projesi'nin ikinci etabında 945 Sokak'ta bulunan iki ayrı tarihi yapının daha restorasyon çalışmalarını gerçekleştirecek. Aynı zamanda, dokuya uyumsuz olan bir yapı yerine, uygun bir mimariyle yeni bir yapı inşa edilecek. Proje kapsamında, Kurtuluş Savaşı sırasında 945 Sokak çıkmazına sığınıp çaldığı kapıların açılmaması sonucu şehit düşen 'Gevrekçi Kız'ın hikayesi de yaşatılacak. Gevrekçi Kız'ın anısına özel bir meydan düzenlemesi yapılacak, böylece bu tarihi hikaye ve anlamıyla bölgede özel bir yer bulacak.