İZBAŞ’tan Karbon Ayak İzi hamlesi

Avrupa Birliği’nin karbon nötr ekonomi hedefi doğrultusunda hayata geçireceği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), Türk sanayisini yakından ilgilendiriyor. Bu kapsamda İZBAŞ (İzmir Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş.), bünyesindeki firmaların karbon ayak izlerini düzenli olarak ölçüyor, analiz ediyor ve sürdürülebilirlik stratejileri geliştiriyor.

Üç Yıldır Kapsamlı Emisyon Takibi

İzmir Serbest Bölgesi’nde faaliyet gösteren şirketler için Kapsam 1 (doğrudan emisyonlar) ve Kapsam 2 (dolaylı enerji kaynaklı emisyonlar) ölçümleri, 2021 yılından bu yana düzenli biçimde raporlanıyor.

İZBAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Sevimli, sürecin sadece çevreyle değil aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirlikle de ilgili olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:

“Firmalarımızı SKDM’ye hazırlarken, çevre dostu üretim anlayışını teşvik ediyoruz. Enerji verimliliği, kaynak kullanımı ve karbon salımında bilinçli bir dönüşüm hedefliyoruz.”

Hedef: Yeşil Serbest Bölge

İZBAŞ, Türkiye’de yeşil dönüşüm uygulamalarıyla fark yaratan ilk serbest bölgelerden biri olmayı hedefliyor. Sevimli, bu yönde yürütülen çalışmaları şöyle özetledi:

“Karbon ayak izi ölçümlerinden elde edilen çıktılar, sürdürülebilirlik stratejilerine katkı sağlıyor. Bu doğrultuda, çevresel etkileri azaltan projeler geliştiriyor, enerji verimliliğini artırıyoruz. Yeşil Serbest Bölge olma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz.”

Rakamlarla İZBAŞ Karbon Verileri (2023)

Elektrik kaynaklı karbon emisyonları:
108 firmanın toplam emisyonu: 21 bin 738 ton CO₂
En yüksek 10 firmanın emisyonu: 19.905 ton CO₂ (yüzde 92’si)

Doğalgaz kaynaklı emisyonlar:

Toplam: 7.890 ton CO₂
En yüksek 10 firmanın emisyonu: 7 bin 196 ton CO₂ (yüzde 91’i)

Bu firmalar ağırlıklı olarak enerji yoğun sektörlerde (kimya, gübre, plastik, gıda, deri, kompozit) faaliyet gösteriyor.

2026'dan İtibaren Neler Değişecek?

Karbon Sertifikası Zorunluluğu:

Çimento, gübre, demir-çelik, alüminyum, hidrojen ve elektrik ihracatı yapan firmalar, AB’ye satışta karbon emisyonlarına karşılık sertifika satın alacak.

Doğrulama Şartı:

Emisyon verileri, AB tarafından yetkilendirilmiş bağımsız doğrulayıcılarca onaylanacak.

İşlenmiş Ürün Takibi:

Üçüncü ülkelerde işlenerek AB’ye ihraç edilen ürünlerin gömülü emisyonları da izlenecek.

Yerel Karbon Ücreti İndirimi:

Türkiye’de karbon fiyatlandırması uygulanırsa ve belgelenirse, AB’ye ödenecek karbon maliyetinden düşülebilecek.

Neden Bu Ölçümler Önemli?

Rekabet avantajı sağlamak

AB pazarı ile entegrasyonu güçlendirmek

Karbon maliyetlerinden kaçınmak

Sürdürülebilir üretime geçişi hızlandırmak

Eyüp Sevimli, süreci şöyle özetledi:

“SKDM ile birlikte karbon ölçümü artık bir tercih değil, zorunluluk. Biz İZBAŞ olarak bu dönüşüme öncülük etmekten gurur duyuyoruz.”