İzmir'de kent denetçileri sahaya çıkıyor: Yönetimde yurttaşın da sözü olacak

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kenti yurttaşlarla birlikte yönetmeyi amaçlayan Türkiye’ye örnek bir projeyi hayata geçirdi. Avrupa Birliği destekli IMPETUS Projesi kapsamında hazırlanan ve Avrupa genelinde 509 girişim arasından seçilen 20 proje arasında yer alan Yurttaş Akademisi - Kent Denetçileri Programı, İZQ Girişimcilik Merkezi’nde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın katılımıyla düzenlenen toplantıda tanıtıldı. Program kapsamında, 2 bin 911 başvuru arasından noter huzurunda kurayla belirlenen 17 Kent Denetçisi, beş günlük teorik eğitim ve atölye çalışmalarının ardından Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca ilçelerinde sahaya çıkarak çevre denetimleri gerçekleştirecek ve gözlemlerini veri olarak kaydedecek.

“Türkiye’den kabul edilen tek büyükşehir belediyesi İzmir”

Tanıtım toplantısında, sadece bir projeyi duyurmak için değil, İzmir’in demokrasi yolculuğunda yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmek için bir araya gelindiğini vurgulayan Başkan Tugay, şunları söyledi;

“Avrupa Birliği destekli IMPETUS Projesi kapsamında hayata geçirdiğimiz Yurttaş Akademisi - Kent Denetçileri Programı, artık kent yönetiminin sadece kurumların işi olmadığını, bu şehrin gerçek sahipleri olan yurttaşlarla birlikte yürütüleceğini ilan eden çok önemli bir adımdır. Bu proje, Avrupa genelinde başvuran 509 girişim arasından seçilen 20 projeden biri ve Türkiye’den bu programa kabul edilen tek büyükşehir belediyesi İzmir. Bu hepimiz için hem büyük bir gurur, hem de büyük bir sorumluluktur”

“Kent Denetçileri artık sahada olacak”

İzmir’in tarih boyunca özgür düşünce, bilim ve dayanışma kenti olduğunu kaydeden Tugay, “Şimdi bu değerleri yönetim anlayışımızın merkezine yerleştiriyoruz. Bir süre önce başlattığımız Yurttaş Akademisi, kentlilerimizin İzmir’i daha yakından tanımasını, sorunları birlikte analiz etmesini ve çözümlere ortak olmasını amaçlıyordu. Şimdi bu süreci daha da güçlendiriyoruz. Kent Denetçileri artık sahada olacak. İzmir’in dört ilçesi Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca’da yaşam kalitesini birlikte ölçeceğiz. Çevre temizliğinden ulaşım düzenine, park güvenliğinden hava kalitesine kadar birçok konuda yurttaşın gözlemi, belediyemizin verisiyle birleşecek. Bu program yalnızca bir denetim projesi değildir. Bu program, İzmir’de ortak sorumluluğun kurumsallaştığı yeni bir yönetim modelidir” şeklinde konuştu.

“Yurttaşlarımız artık yönetişimin doğrudan bir parçası olacak”

Başkan Tugay, günümüzde iyi yönetimin artık duygulara değil, somut verilere dayandığını vurgulayarak şunları söyledi;
“Biz de İzmir’de, ‘bildiğimiz için değil; ölçtüğümüz için’ karar alacağız. Yurttaşlarımız ise artık sadece hizmet alan değil, yönetişimin doğrudan bir parçası olacak. Avrupa kentlerinde, yurttaşlar sensörlerle hava kalitesi ölçüyor, enerji kullanımını izliyor, çevreyi koruyor. İzmir de bu vizyonla hareket ediyor olacak. Çünkü biz biliyoruz ki yurttaş ne kadar katılırsa, kent o kadar gelişir.”

“İzmir modeli ortaya koyuyoruz”

Başkan Tugay, İzmir’in zor zamanlarda birbirine destek olan bir şehir olduğunu belirterek, “Depremde, yangında, selde, biz hep birlikte yaraları sardık. Şimdi bu dayanışmayı yönetimin gücüne dönüştürüyoruz. Bir sokakta çöp konteyneri taşmışsa, bir park karanlıktaysa, bir mahallede hava kirlenmişse İzmirli çözümü başlatan kişi olacak. Bu program, bir belediye projesi değil, yeni bir yurttaşlık kültürü, yeni bir demokrasi biçimidir. Bilimi, katılımcılığı, şeffaflığı ve ortak aklı bir araya getiren bir İzmir modeli ortaya koyuyoruz” dedi.

“Milyonlarca İzmirlinin ortak iradesi”

Başkan Tugay, “Bu güçlü adım için Avrupa Birliği’ne, proje ortaklarımıza, emek veren tüm çalışma arkadaşlarıma, gönüllü olarak katılan tüm kent denetçilerimize ve İzmir’i yüreğinde taşıyan herkese teşekkür ediyorum. İzmir’in geleceği, bir kişinin aldığı kararlarda değil, milyonlarca İzmirlinin ortak iradesindedir ve biz, bu iradeyi büyütmek için buradayız. İzmir’i birlikte yöneteceğiz. İzmir’in geleceğini birlikte inşa edeceğiz” diyerek sözlerini sonlandırdı.

“Türkiye’de benzeri olmayan bir program”

İzmir Planlama Ajansı Başkanı Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu, programın Türkiye’de eşi bulunmadığını belirtti. Katılımcıların zamanla büyüyerek gönüllü bir ağa dönüşmesini hedeflediklerini ifade eden Velibeyoğlu, “Bu sadece denetleme değil, bir kültür inşası.  Çevreyle ilgili detaylara hakim olmak için iyi bakan bir göz gerekiyor. Katılımcılarımız bakmakla görmek arasındaki farkı bu programla daha iyi anlayacak. Geri bildirimler aldıkça programı geliştirme imkanımız olacak” dedi.

Fikir ekibi sunum yaptı

Fikir ekibi yöneticilerinden İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü Mimari Restorasyon Programı Öğretim Üyesi Dr. Pelin Özden, yaptığı sunumda iki yıl boyunca İzmir Büyükşehir Belediyesi Zabıtasının yoğun ceza kestiği dört ilçede 5 kamusal alanın belirlenip haritalandırıldığını aktardı.

Teorik ve uygulamalı eğitimler

Kent Denetçileri teorik eğitimler ve atölyelerin ardından pilot bölge seçilen Kültürpark, Hasanağa Bahçesi, Kordon, Kent Ormanı ve Bostanlı Sahili’nde inceleme gezisine çıkacak. İZPA, Zabıta,  Kent Tarihi, Bilgi İşlem, Basın Yayın ve Halkla İlişkiler, Sağlık İşleri ve Çevre Koruma Dairesi Başkanlıklarının ortak çalışmasıyla yenilikçi bir model oluşturulacak. Çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi kritik konular kent denetçilerinin aktif katılımıyla doğrudan sahada tespit edilecek.

Kent Denetçileri programı, kaçak yapılaşma ile mücadele, çevre ve iklim değişikliği gibi konularda toplumsal farkındalık yaratacak ve veri üretimi sürecini artıracak. İzmir kent hakkını, çevre hakkını, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini gözeten ve Sağlıklı Kent İzmir hedefleri doğrultusunda ilerleyen program, aşağıdan yukarıya katılımı güçlendirmeyi ve yurttaşların yönetime katkı sunmasını amaçlıyor. Bu programla İzmirliler, sadece dinleyen değil aynı zamanda kente katılan, kenti denetleyen, kenti gözlemleyen, öneren ve dönüştüren aktif bir paydaşa dönüşüyor.