Konak’ta 676 milyonluk bütçe açığı

AYSELİN UZUN/ Konak Belediyesi Mayıs Ayı Meclis Toplantısı’nın 3. oturumu, Komisyonlardan gelen 3 raporu oylamak adına olağanüstü toplandı. Selahattin Akçiçek Kültür Merkezi’nde düzenlenen toplantıda; Konak Belediyesi’nin İdare Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetvellerini de kapsayan 2024 Mali Yılı İdare ve Kesin Hesap Cetvellerinin tetkik edilmesinin oyçokluğu ile uygun bulunduğuna ilişkin Plan ve Bütçe Komisyonu raporu, belediyenin Mali Hizmetler Müdürlüğü'nün uygulanmakta olduğu 2025 yılı ücret tarifesinin 2. maddesinde bulunan “İlan Reklam Tetkik Ücreti’ne ilişkin not kısmına açıklama eklenmesinin oybirliği ile uygun bulunduğuna ilişkin Plan ve Bütçe Komisyonu ve yine belediyeye ait Merbel A.Ş.'nin borçlarına karşılık Sosyal Sigortalar Kurumu'na ekli listedeki taşınmazların satışının oybirliği ile uygun bulunduğuna ilişkin Hukuk- Plan ve Bütçe Komisyonu raporlarını meclis üyelerinin oylarına sunuldu. Belirlenen taşınmazların borçlar karşılığı SGK’ya devri oybirliğiyle kabul edilirken, 2024 Yılı Mali Kesin Hesabı oyçokluğuyla kabul edildi.

DOĞUSOY: GEREKLİ PARALAR AYRILAMAMAKTADIR

Oylama öncesinde söz alan Cumhuriyet Halk Partili Meclis Üyesi Emine Işık Doğusoy, “Konak Belediyesi’nin 2024 yılı giderleri, Personel Giderleri 527 milyon 855 bin TL, SGK Prim Giderleri 48 milyon 411 bin TL, Mal ve Hizmet Alımları 1 milyar 543 milyon TL, Faiz Giderleri 137 milyon 238 bin TL, Cari Transfer 58 milyon 565 bin TL, Sermaye Giderleri 196 milyon 246 bin TL şeklinde gerçekleşti. Konak Belediyesi’nin 2024 yılı gelirleri, Vergi Gelirleri 551 milyon 216 bin TL, Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri 110 milyon 899 bin TL, Bağış ve Yardımlar ile Özer Gelirler 57 milyon 652 bin TL, Diğer Gelirler 1 milyar 106 milyon 269 bin TL, Sermaye Gelirleri 13 milyon 688 bin TL, toplamda 1 milyar 839 milyon 826 bin TL şeklinde gerçekleşti.2024 Yılı Gider Hesabı yüzde 77,52 oranında gerçekleşirken, 2024 Yılı Gelir Hesabı yüzde 63,77 oranında gerçekleşti. En yüksek giderleri bu kalemler oluşturdu. Konak Belediyesi’nin 2024 yılı içerisinde en yüksek giderini 1 milyar 543 milyon 917 bin TL ile Mal ve Hizmet Alımları kaleminde oluştu. Mal ve Hizmet Alımlarının ardından ek yüksek gider kalemi 527 milyon 855 bin TL ile Personel Giderleri olurken, belediyenin 2024 yılı içerisinde 137 milyon 238 bin TL olması dikkat çekti. CHP’li Meclis Üyesi Emine Işık Doğusoy, faiz giderlerinin yüksekliği konusunda, “Faiz giderlerinin bütçe oranına yüzde 135 oranında gerçekleşmesi, yani bütçenin aşılması belediyenin borcunun artmış olduğunu gösterir. Merkez Bankası faiz kararları ve makro ekonomik koşullarda faizlerin yükselmesine büyük etki etmiştir. Ayrıca bu kadar zor bir durumdaki belediye bir sarmal altında bulunmaktadır. Bunun için de gerekli projelere gerekli paralar ayrılamamaktadır.” ifadelerini kullandı. 

ÖNEN: YENİ LOGOYA GEÇİŞTE ÇEKİNCE YAŞIYOR

AK Parti Meclis Üyesi İlhan Önen belediyenin logosuyla ilgili çekincelerin olduğunu belirterek, “Kesin hesaba geçmeden önce benim dikkatimi çeken bir durum var. Kitapçığa da baktığımızda 2024 yılı faaliyet raporu yeni logoyu kullanmışız. Bürokratlarımız bu logoya geçişte çekince yaşıyorlar sanırım. Temmuz ayında meclis kararı olmadan yapılan bu logo değişikliği ocak ayında meclise getirilmişti ve oldu bittiye getirilmişti. Bu sebeple logo değişikliğinde problem yaşanılıyor gibi.” dedi.

AÇIK VERDİNİZ

Önen kesin hesapla ilgiliyse, “Göreve ilk geldiğinizde borçlu bir belediye aldığınızı bu borcun da yaklaşık 1 milyar TL olduğunu ve gerekirsen borç pankartını asacağını bildirmiştiniz. Biz de bunu bekliyorduk ama herhalde bir caydırma oldu. 2023 yılı kesin hesapları görüştüğümüzde dikkat çektiğimiz konularda bütçe açığının olduğunu, bu dönem olmayacağını, sıkı bir mali disiplinle bütçe açığı olmayacağını belirtmiştiniz. Şimdi 2024 yılının kesin hesabını değerlendiriyoruz. Bütçe açığı ne durumda değineceğiz. Belediyemizin 2024 yılı bütçe geliri 1 milyar 840 milyon, bütçe giderimiz de 2 milyar 500 milyon TL. Bütçe gelirimizle giderimiz arasındaki açığımız 676 milyon. 2023 yılında bu konuya dikkat çektiğimizde bütçe açığımız yüzde 18’di şimdi yüzde 27. Sıkı bir mali disiplin olmamış. Eleştirdiğimiz yılında daha üstünde bir açık vermişiz. Yine bu bütçe açığı 2024 yılı gelirimizin de yüzde 37’si.bütçe gelir tahminlerindeki sapmalara örnek verecek olursa bütçe gelir tahminimiz 2 milyar 885 milyondu. Gerçekleşen gelir 1 milyar 840 milyon. Tahmin ile gerçekleşen arasındaki fark 1 milyar 45 milyon. Yani 3’te 1 oranında bir sapma. Tahsil edilen vergi gelirlerinin büyük kısmı merkezi hükümetten gelen gelir var.” ifadelerini kullandı. 

BU BORÇ ŞU ANDA RİSK ALTINDA!

Önen konuşmasının devamında, “Proje yardımlarındaki sapmamız 412 milyon. Gelir tutarında tahminin üzerinde gerçekleşen gelir yok mu var? O da kesmiş olduğumuz para cezaları… 85 milyon ön görmüşüz 139 milyon para cezası kesmişiz. Bütçe gideri tahminlerindeki sapmalara örnekler verecek olursak; gelir ve gider arasındaki farkımız 660 milyon. Gelir düşük kalmış ama harcamalarımız davam etmiş. Yıl sonu banka hesaplarımızda olmasını ön gördüğümüz nakit 110 milyon gerçekleşen yılsonu 3 milyon 750 bin. Belediyemizin borç yüküne baktığımızda 2024 yılı sonu borcu 1 milyar 250 milyon. Borcumuz bütçe gelirimizin yüzde 68’i. Yapılan borçlara bakıyoruz yatırım amaçlı değil günlük harcamalar için. Yatırıma harcanan bütçe 196 milyon. Bugün belediye borçlarını kredi çekerek ödüyor olabilir ama şu anda şu uyarıda bulunmak istiyoruz. Bu borç şu anda risk sınırında... Bu şekilde devam ederse daha kötü günler bizleri bekliyor” diye konuştu.

UMDULAR: GELİR BÜTÇEMİZDE ÖNEMLİ YARA OLUŞTU

Konak Belediyesi Meclis Başkanvekili CHP’li Kazım Umdular, “Alınan bağış ve yardımlar 470 milyon 800 bin TL öngörülmüş. Bunlar nedir? İzmir Valiliği, İzmir Kalkınma Ajansı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden alınması gereken para. İzmir Valiliği ve İzmir Kalkınma Ajansı’ndan ne alınmış? 6 milyon küsur, İzBB’den ise bina karşılığı 51 milyon TL alınmış. Yani sonuçta 470 milyon TL öngörüşmüş, 57 milyon TL alabilmişsiniz. O kurumların da kendi içinde sıkıntı vardır. Tasarruf ya da İzBB’deki gibi kesinti olmuştur ve ödemeleri yapamamışlardır. Bu da bizim gelir bütçemizde önemli bir yara oluşturmuştur. Bu 410 milyon TL alınamayan boşluk olarak karşımıza çıkmaktadır. 2014 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile belediye gelirleri ile ilgili genel tebliğ yayınlanmış. 2013 yılında meclislerde; ilan reklam vergisi, eğlence vergisi, işgal harcı, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı, işyeri açma ruhsatı harcı ve benzeri şeylerde belirlenen bedellerle hayatlarını sürdürmek zorunda. 2020 yılında 100 liraya aldığınız hizmeti şu an 660 liraya alıyorsunuz. 2013 yılından beri sürmekte olan yerinde sayma var. Bu da gelir kalemlerini olumsuz etkiliyor” dedi.