Milyar dolarlık kazanç, sıfır yatırım: İzmir’in lojistik kalbinde ‘Gecekondu limanı’ 

KEMAL ÖZKURT – ÖZEL HABER - Aliağa’nın Nemrut Körfezi’nde bulunan limanlar, Türkiye’nin en yoğun ticaret merkezlerinden biri olup, yıllık ortalama 2 milyon TEU yük elleçlemesiyle önemli bir lojistik noktasıdır. Ancak, bölgedeki altyapı eksiklikleri, liman operasyonlarını olumsuz etkileyerek, çalışanlar için zorlu bir çalışma ortamı yaratıyor. Yolların bozukluğu, ışıklandırma eksiklikleri, yetersiz park alanları ve düzensiz trafik yapısı, limandaki işlemleri ağırlaştırıyor. Limanda günde 3 bin kamyon ve iş makinesinin yaptığı operasyonlar sırasında, konteyner taşımacılığına bağlı olarak ciddi bekleme süreleri yaşanıyor. Kamyon şoförlerinin uzun saatler boyunca dinlenme fırsatı bulamadan çalışmak zorunda kalması, güvenlik risklerini de beraberinde getiriyor. Sektör temsilcileri limanda yaşanan bu sorunlar, sürekli dile getirilmesine rağmen hala çözüm bulamıyor ve bölgede çalışanlar, olumsuz koşullarda çalışmalarına devam ediyor. Özellikle bölgenin en büyük limanı olan Nemport Limanı dünya çapındaki diğer limanlarla karşılaştırıldığında ciddi eksiklikleri nedeniyle sektör temsilciler tarafından ‘gecekondu limanı’ olarak kaldığı ifade ediliyor. 

BİZİ SÜREKLİ ERTELEDİLER 

Liman bölgesinde yaşanan sorunlara ilişkin sürekli toplantılar yaptıklarını fakat herhangi bir dönüş olmadığını belirten İzmir Ticaret Odası Yük Taşıma ve Antrepo Grubu Meclis Üyesi Koçali Al, “Yol yok, yolda ışıklandırma yok, kimin ne ve nasıl yaptığını bilen yok. Sosyal hizmetler yetersiz, lavabolar ve yollar bulunmuyor. İzmir Ticaret Odası olarak defalarca toplantılar gerçekleştirdik hatta davet ettik. 2-3 yıl önce ‘Bir yıl içinde çözüm bulacağız’ dediler, geçen yıl ise ‘Eylül-Ekim’de düzelteceğiz’ diyerek umut verdiler. Ancak o zamandan beri herhangi bir adım atılmadı. Şoförler büyük zorluklar yaşıyor, konteynerler sıkça devriliyor, bazıları günlerce sırada bekliyor. Çay içebilecekleri, ellerini yıkayacakları bir alan dahi yok. Araçları sıralayacak bir park yeri ya da düzenleme yok. Limanda çalışanlar da dağınık bir şekilde hareket ediyor, kimse düzeni sağlamıyor. Bu sorunlar her limanda mevcut fakat Nemport Limanı’ndaki durum daha da kötü. Nemport Limanı gecekondu limanı gibi. Dünyada diğer limanlarla mukayese edersek, gecekondu gibi kalır. Azerbaycan’a ait SOCAR Limanı’nda yalnızca tır park alanları ve sosyal tesisler bulunuyor. Diğer limanlarda ise ciddi sıkıntılar var” dedi.

ONLARI ALLAH’A HAVALE EDİYORUZ

Nemport Limanı’nın milyarlarca dolar kazanmasına rağmen tedariği rahatlatacak herhangi bir yatırımda bulunmadığını ifade eden Koçali Al, “Başta Nemprot Limanı olmak üzere birçok liman bizim sırtımızdan milyar dolarlar kazanıyorlar. Biz olmasak ne ihracat ne de ithalat olur. Bizi insan yerine koyup bu sorunu çözmeyi düşünmediler. Bu kadar milyar dolarlar kazanıyorsunuz, neden bu sorunları çözmüyorsunuz? Neden tedarik hattına önem vermiyorsunuz? Bizim şoförlerimiz herhangi bir şikayette bulunduğunda, onların limana girişini yasaklıyorlar. Nemport Limanı, bölgenin en büyük limanı, günde binlerce konteyner indirip yükleniyor. Bu limanın açılmasıyla İzmir’in ticaretindeki makus tarih değişti. Bu limanlar, İzmir ve Ege Bölgesi’nin bütün ihtiyaçlarını karşılıyor. Ancak dışarıya yatırım yapmıyorlar. Kazandıkları parayı, ‘Tedarikçilerime harcayayım’ demiyorlar. Ama biz onları Allah’a havale ediyoruz. Elimizden ne geldiyse yaptık, 3-4 kez toplantılar düzenledik. Ama kimse bir şey yapmadı. Bundan 2-3 yıl önce bir şoför tırların arasına kalarak öldü. Başka birinin daha mı ölmesini bekliyorlar bir şeyleri düzeltmek için” şeklinde konuştu.

KAZA OLMADAN ÖNLEM ALALIM 

Nemport Limanı’nın bölgedeki en büyük liman olmasına rağmen ciddi eksiklikleri olduğunu belirten İzmir Ticaret Odası Yük Taşıma ve Antrepo Grubu Meclis Üyesi Yalçın Kaya, “Nemport limanının yolu toprak, dar ve çukurlarla dolu. Araçlar bu yolda batıp çıkabiliyor. Şoförlerimizin sosyal dinlenme alanları, park yerleri, tuvaletleri ve yeme içme alanları yok. O kadar kötü ki, şoförler yolda sıra yapıp yemeklerini, çaylarını kendileri yapıyorlar” dedi. Kaya, liman bölgesinde kaza yaşanmadan denetimlerin artırılması gerektiğini belirterek, “Yaptırım gücü devlette. Biz sorunları dile getiriyoruz ama değişen bir şey olmuyor. 2-3 yıl önce bir kaza oldu, olay üstü kapandı. Bu sadece Nemport’ta değil, diğer limanlarda da oluyor. Limanlar, ‘Bu arabayı veya şoförü almam’ diyebiliyor. Şoförler genelde kurallara uyar, ama 8 saat bekletilen bir kişi, toplamda 15-20 saat ayakta kalmış olur. Geceyi arabasında geçiriyor. Geç indirilen araçlarla şoförler, çaresizce sağa sola koşuyorlar. Bu şekilde giderse büyük bir kaza olabilir. Önlem alalım” diye konuştu.

İZMİR LİMANI’NA DÖNÜŞÜ TAVSİYE ETMEM

İzmir Limanı’ndaki belirsizliklerin ihracatçıyı ve ithalatçıyı etkilediğini dile getiren Kaya, “İzmir limanı satıldı diyorlar, Ro-Ro veya yolcu gemisi limanı olarak düşünüldüğü söyleniyor. Böyle bir belirsizlikte kimse çalışmak istemez. İzmir limanına komple dönüş zaten mümkün değil. Çünkü İzmir Limanı bu yoğunluğu çekemez. İzmir limanına dönüş olsun diye tavsiyede bulunur muyum? Kesinlikle bulunmam. Ayrıca benim aldığım duyumlara göre, İzmir Limanı’nın fiyatlarının pahalı olduğu yönünde. Bu da haliyle limandaki işlemlerin düşmesine sebep oluyor” ifadelerini kullandı.