Tugay’dan hükümete deprem çıkışı: Böyle ülke mi yönetilir?

GÜLPERİ TİBİN / İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen İzmir depreminde hayatını kaybedenleri anmak amacıyla Bayraklı’da yer alan Deprem Anıtı’nda tören düzenlendi. Törene İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, CHP İzmir İl Başkanı Çağatay Güç, CHP İzmir Milletvekili Ednan Arslan, ilçe belediye başkanları, İzmir Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. Seha Yüksel, depremde yakınını kaybedenlerin katılımıyla gerçekleştirildi. Program, depremde hayatını kaybeden vatandaşlar için mevlit okunması ve Deprem Anıtı’na karanfil bırakılmasıyla başladı. Sonrasında saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla devam etti. 

TUGAY: DEPREMİN SİYASETİ OLMAZ

Törende konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, deprem üzerinden siyaset yapılamayacağını belirtti. Yetkili olan herkesin kendisine öz eleştiri yapması gerektiğini kaydeden Tugay, şunları söyledi: “Hayatım boyunca bizzat yaşadığım Karşıyaka belediye başkanıydım o sarsıntı olduğundan. Sarsıntı devam ederken her zaman olduğundan daha büyük bir deprem yaşadığımızı fark ettim. Önce gördüğüm alanda yıkım var mı diye baktım, sonra ulaşabildiğimiz yerlere baktık. Karşıyaka’da da hasarlı binamız vardı ne yazık ki Bayraklı’da 117 canımızı bizden koparan yıkımlar olmuştu. Kaybettiğimiz canlar için, aynı şeyleri bir daha yaşamamak için dua ettik ancak bu işler dua ile olmuyor. En kuvvetli hissettiğimiz yer burası. Çünkü canlı olarak olayın üzüntüsünü yaşayan, 5 yıldır acısı dinmeyen pek çok insanla bugün yüz yüze bakıyoruz. Bütün ulus olarak Türkiye Cumhuriyeti’ni tüm vatandaşları olarak, diyoruz ki bazı şeylerin siyasi olmaz. Sakın yanlış anlaşılması biraz önce Çağatay başkanım konuşmasında herkesi kapsayan şeyler söyledi. Kimse kendini eleştiriden muaf tutmasın. Gerçekten kim nerede hata yaptıysa o da onu kabul etsin. İnsanların canlarından bahsediyoruz. Biz burada 30 Ekim depremini yaşadıktan sonra 6 Şubat depremi oldu bu ülkede. Burada kaybettiğimiz canların hangi partiyi desteklediğini sorduk mu? 6 Şubat depreminde belediyeler hangi partiden diye mi sorduk? Deprem kimi inancına, görüşüne, etnik kökenine göre ayırıyor? Herkes insan. Bazı şeylerin siyasi olmaz. Konu o değil ama aklıma geldi, çöpün siyasetini yapmaya çalışanlar var. Depremin siyaseti olmaz. Ancak eleştiriliyorsanız bu eleştiri bana mı yapılıyor diye bir soracaksınız. Hani konuda mevzuat eksikliği varsa sorumlusu alacak o soruyu üzerine.”

BUNUN VEBALİNİ KİM TAŞIYACAK?

Tugay, konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı: “Deprem oldu ya da olmadan önce kentsel dönüşüm ihtiyacı var. Bunun için kaynak lazım. Depremden sonra geçen dönemki büyükşehir belediyesi başlattı bizim dönemimizde bitti, Bayraklı ve Bornova’da 100 bine yakın bina tarandı. Sonuçta bir envanter çıktı, dediler ki burada 4 bin 100 konutta risk olabilir. Biz de ilgili belediyelerimize bu yazıyı yazdık. Bina sahiplerine konuyu bildirdik. Ya o binalar gerçekten riskliyse? Ya yarın öbür gün hepimizin korktuğu o deprem olursa? Bunun vebalini kim taşıyacak? Şunu halletmemiz gerektiği açık, insanlar binaları riskli çıkarsa binalarını boşaltmak zorunda. Kalacak yer bulmak zorunda. Buralarda belediye olarak biz üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu söyledik. Şehir Plancıları böyle kentsel dönüşüm olmaz diyorlar. İmar artışı olmaz diyorlar. Bazı yerlerde gerçekten yapmamak lazım. Ama deprem olduğunda burayı deprem bölgesi ilan etmediler. Herhangi bir dayanıksız yapının çözümü imar artışı vermek midir.? Bu devletin her şeye gücü var da bu insanlara yardım etmeye mi gücü yok?”

BU GÜZELİM ÜLKENİN DEPREM RİSKİ VAR

Dünya Bankası tarafından ayrılan bütçenin kullandırılmadığını ifade eden Tugay, hükümeti de hedef aldığı konuşmasında şunları kaydetti: “Belediye bu kaynağı yaratsın diyorsanız tamam, ama nasıl? 330 milyon dolar dünya bankası para ayırdı. Siz kullanamadınız diye eleştirdi birisi, söylemeyeceğim kim olacağını. Yalvardım belediyelere bu kaynak kullandırılsın diye, cevap yok. Sonra kalkıp açıklama yapıyorlar bundan faydalanıldı diye, 15 bina mı faydalandı? Vermek istemiyorlar belediye halkın desteğini almasın diye. Böyle ülke mi yönetilir ya? Niye dünya bankasının kredisini burada insanlara kullandırmıyorsunuz? Adım atmaya her çalıştığımızda çelmeyi takıyorsunuz sonra çöpün de depremin de siyasetini yapıyorsunuz. Konu insanların canıysa sağlığıysa olmaz. Burada kentsel dönüşüm için kaynak sağlayacaksınız. Bak, biz burada hazırız. Bugün de Karşıyaka’da tarama yapıyoruz. Oradan da kim bilir kaç bina çıkacak. Bunları dönüştürelim, nasıl? Hangi parayla? Kapılar arkasına bizimle konuşuyorsunuz dedikleri bu, bunu konuştum yani. Rezerv bina yapalım dedim. Biz kimseye para verin şunu yapın demiyoruz. Kendi kişisel işlerimiz için uğraşmıyoruz. Bu güzelim ülkenin deprem riski var. Sındırgı’da yakın zamanlarda olan sarsıntıları biliyorsunuz hepimizin ödü koptu yine. Daha kaç tane insanın hayattan koparılmasını göze alabiliriz?”

BU KONUŞMANIN İÇİNDE SİYASET YOK İNSAN VAR

Tugay, konuşmasını şöyle noktaladı: “O kadar üzgünüm ki anlatmam. Kaybettiğimiz insanların geride kalan ailelerinin üzüntülerini yakından gözlemledim, onlara yürekten sabır diliyorum. İnsanın bazen gerçekten elinden bir şey gelmiyor, ateş gerçekten düştüğü yeri yakıyor. Her birimiz için burada toplanmamızın bir amacı varsa, ne İzmir’e ne de Türkiye’nin başka bir toprağına böyle bir acı yaşatmamak için ne yapacağımızı konuşmaktır. O yüzden bu konuşmanın içinde siyaset yok insan var. Gerçek olmayan beyanlarla insanları kandırmaya çalışmayın. Allah şahit, önümüzdeki görev dönemimde herhangi bir şey yapabilecek olduğum halde yapmıyorsam, ne gerekiyorsa yaparım. Ama olayın bizimle başlayıp bizimle bitmediğini lütfen bilin. Geçen yıldan bu yana çok çalışmalar yaptık. Bunu daha da hızlandırarak devam edeceğiz. Sorumluluğumuzun gereğini yerine getireceğiz. Umuyorum böyle zamanlar, böyle konuşmalar bazılarının vicdanına kulak vermesini sağlar. Kaybettiğimiz tüm değerli canlara, birbirinden özel 117 cana Allah’tan rahmet diliyorum. Yakınlarına tekrar baş sağlığı ve sabır diliyorum.”

ÖNAL: BAYRAKLI’NIN YAKLAŞIK YÜZDE 70’İ DEPREME DAYANIKSIZ

Bayraklı Belediye Başkanı İrfan Önal ise “5 sene önce sarsılan o toprak hepimizin hayatını alt üst etti. Bayraklıda hayat bir anda değişti, İzmir’in kalbi durdu. Bugün bu acının 5’inci yılını, kaybettiklerimizi anarken bir kez daha o günün sorumluluğunu yüreğimizde hissediyoruz. Bayraklı’nın yaklaşık yüzde 70’i depreme dayanıksız. Depreme bağlı olarak yıkılan binalarımız haricinde riskli yapı olduğu bilinen binalarda yaşayan vatandaşlarımız var. Ancak imkan yok. Deprem yalnızca mühendisin değil vicdanın da sınavıdır. Vatandaşlarımızın güven içinde yaşayacağı bir Bayraklı için hep birlikte mücadele ediyoruz. 6 şubatta yaşadığımız depremler, Balıkesir’de yakın zamanda yaşanan depremler hatırlattı ki insanın yaşamı en üst değerdir. Kaybettiğimiz tüm canları rahmet anıyorum” diye konuştu.

ÖZKAN: İZMİR YİNE GÜNEŞE DÖNECEK

İZDEDA Başkanı Haydar Özkan, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Halk Konut projesine değinerek şunları söyledi: “Depremin ardından şehrin yeniden inşasında önemli adımlar atılıyor. Belediyelerimiz ise halk konut aracılığıyla bin 500 konutun yapımına şu an devam ediyor. Sayın Cemil Başkanımızın halk konut hakkındaki olumsuz söylemlere rağmen bizlere desteklerini esirgemediği için onlara teşekkür ediyorum. Bu süreçte bazı kişiler depremzedeler üzerinden kazançlar elde etmeye çalıştı. Bu tür davranışlara müsaade edilmeyecek, tarih bunu unutmayacak. Bazı müteahhitlerin parasını aldığı halde işleri zamanında yapmadığını gördük. Bunların da takipçisiyiz. Eğer başından beri hibe yerine uygun kredi desteği sağlansaydı çok daha fazla kişi evlerine kavuşmuş olurdu. Bugün rezerv alana TOKİ’nin elinde hala yaklaşık bin konut değerlendirilmeden duruyor. Verilen sözlerin yerine getirilmesi ve adaletin sağlanmasını talep ediyoruz. Artık sadece geçmişi anmıyoruz, geleceği güvenle inşa ediyoruz. Bir şehir sadece binalarla değil vicdanla, emekle ve birlikte ayağa kalkar. Devlet belediyeler ve vatandaşlar el ele vererek şehri ayağa kaldırabilir. Söz veriyoruz, bu şehir güvenli, adil olacak, bu acıyı bu şehir bir daha yaşamayacak. İzmir her zaman olduğu gibi yine güneşe dönecek.”

GÜÇ: TAŞIDIĞIMIZ SORUMLULUĞU DA HATIRLIYORUZ

Önal’ın ardından söz alan CHP İzmir İl Başkanı Çağatay Güç, açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Buraya ilk geldiğimizde bazen hayatın gerçeklerinden uzaklaştığımızı fark ediyorum. Çok üzülüyoruz. Ben de bir inşaat mühendisiyim. Bunların yaşanmaması gerektiğini çok iyi biliyorum. Teknik anlamda çözülemeyecek bir şey yok. Maddi yeterlilik gerekli bunlar da merkezi hükümetin çözmesi gereken sorunlardır. Bugün 30 Ekim 2020’de yaşadığımız o acının yıl dönümünde kaybettiklerimizi rahmetle yakınlarını saygıyla anıyoruz. Oradaki dayanışma ruhu bu kentin gerçek gücüdür. Bu ülkenin depreme hazırlığı yalnızca inşaatla değil liyakatle vicdanla yapılır. Bu ülkede binalar çöküyor ancak sorumular asla yargılanmıyor. Hukuk çökerse bina da çöker şehir de çöker. Depreme dayanıklı evlerde yaşamak herkesin hakkı ancak geldiğimiz durum insanları tabutun içinde yaşamaya zorluyor. Devletin görevi vatandaşa beton değil güvenli bir hayat sunmaktır. Taşıdığımız sorumluluğu da hatırlıyoruz. İzmir dayanışmanı gücü, bilimin rehberliğiyle yeniden ayağa kalkacak. Vatandaşımızın huzur içinde yaşaması için çalışmaya devam edeceğiz. Kaybettiğimiz tüm yurttaşlarımızı rahmetle anıyorum.”