BTA'dan yeni bir çocuk oyunu: Sakarca

ONURHAN ALPAGUT

İzmir'in en önemli ve özgün kültür hareketi olan Bilimsel Tiyatro Atölyesi (BTA), yeni bir çocuk oyununu daha seyirciyle buluşturdu. Fakir Baykurt'un 'Sakarca' adlı hikayesi, Hayrettin Filiz'in kaleminden BTA sahnelerine taşındı.

İNATÇI HOROZ GERİ ADIM ATMAZ VE…

Fakir Baykurt, Türk roman ve öykücülüğünde usta kabul edilen bir edebiyat adamıdır. Yazarın pek bilinmese de çocuklar için yazdığı eserleri de vardır. Onlardan biri olan Sakarca; inatçı, tutkulu, doğru bildiğinden vazgeçmez, haksızlığa karşı zalime kafa tutan ve bu uğurda büyük bedeller ödeyen bir horozun mücadele hikâyesidir. Oyunda Emiş ve Memiş adlı, gözleri görmeyen yaşlı bir çiftin, üstün yetenekli bir değirmenleri vardır. Bu değirmen, yaşlı ve kimseye zararı olmayan kör çiftin eli-ayağıdır. Onlar ne isterse değirmen istediklerini yapar. Zaten ihtiyacından fazlasını istemeyen bu kör çift, kara zihniyetliler tarafından gammazlanarak bir haksızlığa maruz kalırlar. Oyunun egemen kişisi Kabza Bey, bu yetenekli değirmeni kör çiftten çalar. Herkes de Kabza Bey’den korktuğu için bu haksızlığa karşı çıkamazlar. Ancak Sakarca adlı bir horoz, bu haksızlığı içine sindiremez ve Kabza Bey’in çaldığı değirmeni geri vermesini ister. Sakarca'nın gözünü korkutmak için her şeyi yapar Kabza Bey ve adamları ancak inatçı horoz geri adım atmaz ve...

SAHNELENDİĞİ SÜRE BOYUNCA ALKIŞLANDI

Sakarca'yı, 20 yılı geçkin bir süredir çocuklarla çalışan Hayrettin Filiz oyunlaştırdı ve yönetti. Konusu hayli iddialı olan Sakarca, her türlü baskıya karşı durmayı ve kendi olmayı başarmanın bazen büyük bedeller gerektirdiğinin altını çizen bir oyun. Arka fonunda, yapılan haksızlığa karşı farklı görüşlerin tartışıldığı Sakarca, insan olma bilincinin temelinde özgürlük tutkusu olduğunu, esir olunabileceğini ama kesinkes teslim olunmaması gerektiğini hatırlatmasıyla, çoğunluğu yetişkin olan ilk gösterim seyircisini ayağa kaldırdı. 52 dakika süren oyun, dakikalarca ayakta alkışlandı. Yaşları 9 ile 13 arasında değişen BTA'lı çocuk oyuncuların yorumladığı Sakarca'nın finalinde, tüm oyuncuların gövdeleriyle oluşturduğu 'kardeşlik ağacı' figürü, seyircide büyük bir heyecan ve coşkuya neden oldu. Oyunun bir başka şaşırtıcı yanıysa, çocuk oyunlarında genelde öğüt veren ve parlak giysileriyle, devasa dekor malzemeleriyle çocuk seyirciyi sahneden koparan sıradanlığa karşı, oyunun bir yerinde kullanılan yakılma sahnesinde gerçek ateşi gösterir bir barkovizyon filminin kullanılması.

"ÇOCUK, DÜNYADAKİ EN TEMİZ VE EN ÖZGÜN YAPIDIR"

Sakarca oyununun arkasında Anadolu'nun kadim ve duygulu halk türkülerini kullanan Hayrettin Filiz, "Çocuk tiyatrosu için yola çıkanların azık torbasında; yetişkin tiyatrosu için yola çıkanların azık torbalarında ne varsa, onun iki katı sabır, inanç, oyuncusuna ve kendisine güveni olmalıdır. Çünkü çocuk, dünyadaki en temiz ve en özgür yapıdır. Onların dünyasına girmek, biz yetişkinler için bir ayrıcalık ve kalbimizin yerini bir kez daha hatırlamak için iyi bir fırsattır. Ben tiyatro tarihimin yirmi yılı aşkın yolculuğunda çağımın altın kalbini aradım durdum hep. Onu bir çocuğun kirlenmemiş kalbi ve güneş gibi parlayan gözlerinde bulduğumda, bir kez daha başka bir arayışa girmedim" diye konuştu.

HERŞEY ONLAR İÇİN…

Sakarca adlı oyunu neden sahnelediğini anlatan Filiz, "Her şeyden önce, çocuklarımın Türk edebiyatının dev kalemlerinden biriyle tanışmasını çok önemsediğim ve her tür tembellik, aktüel ve sanal vahşete karşı, bağımsız olabilmeyi öğrenmeleri için bu oyunu sahneledim" dedi. Sakarca, aralık ayı boyunca BTA Sahnesi’nde gösterimlerine devam edecek.

GENİŞ OYUNCU KADROSU

Oyunda Sakarca rolünü üstlenen Yağmur Manav  başta olmak üzere, Kabza Bey rolündeki Batuhan Cengiz, Memiş, Irmak ve Anlatıcı rolünde Barış Bali, Emiş Bacı ve Anlatıcı rolünde Melike Naz Sözer, Anlatıcı ve Kurt rolünde Yaren Öz, Karanlığın Zaptiyeleri rolünde Büşra Turgut ve Efe Ozan, Takkeli Horoz rolünde Emirhan Uğur, Aksakal ve Tilki rolünde Güven Yalçın ve oyunun danslarında görev alan, BTA’nın yeni öğrencileri Şevin Göksu, Burak Mert Yazıcı seyirciden tam not aldılar.

Haber Merkezi