Türkiye’de edebiyatın mutfağı dergilerdir

ONURHAN ALPAGUT-RÖPORTAJ
Bursa’nın yerel yayınlanan edebiyat dergisi eliz edebiyat’ın kurucularından Hilmi Haşal ile konuştuk. 2009 Ocak ayında ilk sayısını çıkartan dergi yayın hayatına aylık olarak devam etmekte. Her ay yeni isimleri okuyucularına tanıtıyor. Bu sayede yeni şairlerin ve yazarların bilinirliğini artıyor.   
İsterseniz öncelikle röportajımıza sizi kısacak tanıyarak başlayalım…
1954 doğumluyum. Bulgaristan’nın Kırcali ili Eğridere (Ardino) İlçesi, Aşağı Tozçalı (Dolno Prahovo) – Haşallar Köyü'nde başlayan dünyalılık serüvenim, Bursa, Mudanya’da devam ediyor. 1973 Temmuzunda Türkiye’ye göç ettik. Ailecek Bursa’ya yerleştik; üç beş bavul ve yatak, döşekle... Zorlu yıllardı; Anavatana yerleşme, koşullara uyma ve iş güç tutma gerilimini yaşadık! Zaman fırtına hızıyla geçti; 30 yıla yakın Özel ve Kamu sektöründe çalıştıktan sonra 2005 yazında emekli oldum. Daha çok okumaya ve yazmaya, yayımlamaya odaklandım. Şimdilerde, Mudanya’da, koronavirüs (Kovid-19) günlerinde, çocuklarla ve torunlarla “izolasyon” / yalıtım koşullarına uymaktayız. Okumaya, yazmaya devam!
Eliz edebiyat dergisinin kuruluş sürecini bizimle paylaşır mısınız?
Bursa, Mudanya’da yayımlanan aylık bir dergidir eliz edebiyat… Mudanya’nın tarihinde kayıtlı bilinen ilk edebiyat dergisidir. 2009 Ocak ayında ilk sayımızı çıkardık. Kurucularımız yaş sırasına göre: İhsan Üren, Nuri Demirci, Hilmi Haşal, Haluk Cengiz, Necmi Selamet… İlk yayın kurulumuza, sonraki yıllarda, Muharrem Sönmez, İlkay Aşık, Ceyhun Erim ve Bülent Şanlı katıldılar. Necmi Selamet’i 2011’de yitirdik, İhsan Üren 2014 yılında vefat etti… Her sayının künye notunda, onları saygıyla andığımızı duyuruyoruz… 2017’den sonra, Muharrem Sönmez ile Mehmet Akif Ertaş kendi istekleriyle yayın kurulundan ayrıldılar. Şimdiki yayın kurulumuz, Nuri Demirci, Hilmi Haşal, Haluk Cengiz, Ceyhun Erim ve Bülent Şanlı’dan oluşmakta. Dergimiz eliz edebiyat’ın blog sayfası; elizedebiyat.blogspot.com.tr adresinde, ayrıntılı bilgiler bulunmaktadır. Kuruluş, 100. sayı ve 10. Yıl duyurularında, sonraki yayım seyri, künye ve kapaklar ile son dört ayın (pandemi dolayısıyla erişime açılmış içerikler) okunabilir. Emeği ve ürün, çeviri katkısı olan herkese minnetimiz sonsuzdur.
Derginizde yayınlayacağınız eserleri nasıl seçiyorsunuz?
Başlarken yayın kurulu oluşturduk. Elden geldiğince haberleşerek, toplanarak, paylaşarak yürüttük, eliz edebiyat’ın yayın çizgisini. Seyir rotasını dayanışma, danışma ile belirledik büyük ölçüde… Gençlere fazladan yer verdik. Her yılın mart sayısında, kadın şairlere bıraktık sayfaları... Kadın şairlerden iyi örnekleri öne çıkarmaya gayret ettik. Aynı ilke ve sevgi, saygı atmosferini sürdürdüğümüzü söyleyebilirim. Başlarken, ön kapakta el yazısı şiir, yani “elizi” yayımlamayı ve arka kapakta bir yabancı şairi, çeviri aracılığıyla tanıtmayı benimsedik. Hala aynı yoldayız; ön kapakta bir şairimizin “elizi” şiirini, yani kendi el yazısıyla yazdığı şiiri yayımlıyoruz. Kapak içinde, aynı şiiri klavye yazısı ile sunuyoruz. Arka kapaktaysa yabancı bir dilden Türkçeye çevrilmiş şiirleri ile şairini tanıtıyoruz. Böylece yılda 12 kez dünyanın başka dillerinden Türkçemize şairi ve şiirini taşıyoruz. Son iki yıldır arka kapak içinde künyenin yanında bir genç şairimizi tanıtıyoruz. Şiiriyle, özgeçmişi ve fotoğrafıyla… Yayın kurulunun en genç üyesi kardeşimiz Bülent Şanlı yürütüyor seçimi ve iletişimi… Gücümüzü ve moralimizi iletişime, dayanışmaya borçluyuz! Nuri Demirci, kışın Bursa’dan, yazın Güre’den; Halûk Cengiz, yaz-kış Bodrum’dan; Ceyhun Erim kışın Bursa’dan, yazın Küçükkumla’dan; Bülent Şanlı Bursa’dan ve hukuk danışmanımız, öykücü, yazar, Avukat Pelin Yılmaz Bursa’dan desteklerini Mudanya’ya uzatıyorlar. Kendilerine teşekkür ediyorum eliz edebiyat ve okurları adına.
DİRENEN DERGİLER VAR
Türkiye’de edebiyat dergilerinin durumu nasıl?
Batıp çıkıyor, çıkıp batıyor diyeceğim ama haksızlık da etmeyelim… Direnen dergiler var, yeni başlayanlar, ara verip tekrar çıkanlar var… Gençlerin fanzinleri var! Kolektif coşkuyla “pupa yelken” başlayanlar var. İnternet web dergileri, sanal yayınlar, e-dergiler, blog dergiler de yabana atılamaz. On yılı aşkındır çıkan dergiler arasındadır eliz edebiyat ve Bursa’daki kardeş dergisi çinikitap… Alp Yayınları, Fehmi Enginalp sahipliğinde, Nuri Demirci yönetiminde yoluna devam ediyor. Kitap tanıtma, şiir, öykü, deneme, söyleşi, günlük, çeviri türlerinde dolu dolu bir dergi... Diğer dergiler, Samsun Barfa’dan, Edebiyat Nöbeti, Kayseri’den Bireylikler, Ankara’dan Patika, İstanbul’dan İnsancıl, Berfin Bahar, Natama, İzmir’den Cazkedisi… Popüler yayınevi, banka yayınevi, holding yayınevi dergileri dışında, başka dergiler de var, tümünü saymam ne yazık ki olanaksız. Birinden biri mutlaka unutulur; bağışlasınlar! Bütün dergiler ve yayıncılarının başımızın üstünde yeri var. Emek ve olanak sarf edenlere saygıyla… Türkiye’de edebiyatın mutfağı hala dergilerdir!
Dergi olarak yayın çizginiz nedir?
Açık kapı yöntemiyle çalışıyoruz... Yaşlı (kimlik kaydı bakımından elbette…) şair ve yazarlarımıza sesini duyurma alanı yarattık, diyebilirim. Birçoğunun “elizi” şiirini, öyküsünü yayımladık. Gençlere (kimlik kaydı bakımından elbette…) ve yeni yazanlara / yayımlayanlara da keza yer verdik, önemini belirterek yayımlamayı sürdürüyoruz. İyi şiirler, iyi öyküler, iyi deneme metinleri her sayıda okura ulaşıyor. Dergimiz eliz edebiyat, herkesin dergisidir, tüm Türkiye edebiyatı temsil ediliyor sayfalarında. Ayrıca Avrupa’da, Amerika’da ve Çin’de bile okuru olduğunu söyleyebiliriz. Başlangıçta yirmili yaşlarını süren gençler, yeni imzalar, şimdi özgeçmişinde, eliz edebiyat dergisinde şiirinin, öyküsünün, deneme veya çevirisinin yayımlandığını belirten kitaplı imzalar oldu. Usta kalemlerle usta adayı kalemler aynı sayılarda buluştu, buluşmayı sürdürüyor.

Haber Merkezi