Bitki çayı ile şifa ararken hasta olmayın  

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Temel Eczacılık Bilimleri Bölüm Başkanı ve Farmasötik Botanik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Ulvi Zeybek, özellikle son günlerde görülen soğuk algınlığı gibi rahatsızlıklar nedeni ile kullanımı artan çaylar konusunda uyarılarda bulundu. Bu çayların, tamamlayıcı tıp dahilinde tıbbi özelliğe sahip bitkilerden hazırlandığını hatırlatan Prof.Dr. Zeybek, “Tıbbi çaylar, fitoterapi eğitimi almış hekim ve eczacıların kontrolünde, eczanelerden satın alınarak kullanılmalı. Standartlara göre hazırlanıp paketlenmeyen çaylar başta karaciğer rahatsızlıkları olmak üzere, ilaç etkileşimleri gibi sebeplerle şifa değil yeni hastalıklara da neden olabilir” diye konuştu.

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİNE DİKKAT

Türkiye’de şimdilik yaklaşık 150 kadar farklı üniversitelerin açmış olduğu Sağlık Bakanlığı sertifikalı fitoterapi programlarından eğitimini almış fitoterapist hekim bulunmasının yanı sıra, eczacılık fakültelerinde de hem beş yıllık lisans eğitiminde hem daha sonraki yıllarda da fitoterapi eğitiminin verildiğini hatırlatan Prof.Dr. Zeybek, “Eczacıların görevi ilaçlar konusunda hastalara danışmanlıkta bulunmaktır. O nedenle tıbbi çayları eczanelerden, kullanımı konusunda bilgi edinilerek satın alınmalıdır. Örneğin, yüksek tansiyon tedavisi görenlerin, hamilelerin, antidepresan kullananların gerek ilaç etkileşimleri, gerek etken madde özellikleri nedeni ile kullanmamaları gereken tıbbi çaylar bulunmaktadır” dedi.

SAĞLIĞINIZDAN OLMAYIN

Prof.Dr. Zeybek, “Halen eczacılar sadece ‘mono tıbbi çay’ diye tanımlanan, yani tek bir tıbbi bitkinin çay formunu satılabilmektedir. Endikasyona göre karışım olarak çay satışı yetkisinin gerekli yönetmelik değişiklikleri üzerinde Sağlık Bakanlığı çalışıyor. Eczacılara endikasyona göre karışım şeklinde tıbbi çay satabilme yetkisinin kısa bir süre sonra verilmesi bekleniyor. Yetkisi olmadığı halde çay karışımı hazırlayan ve satan meslek erbabı olmayanlar var. Karışımın içindeki gerçekten tıbbi bitki midir? Doğru zamanda, içindeki etkin madde en yüksek dönemdeyken mi toplanmıştır? Güneş altında bırakıldığı için içindeki etkin maddeler bozulmuş mudur? Sağlıklı yaşamak isterken sağlığınızdan olmayın” dedi. Prof.Dr. Zeybek, eczanelerden, analizi yapılmış, pestisit ve herbisit gibi tarım ilaçları kullanılmadan, tamamen biyolojik mücadele ile organik ya da kontrollü tarımla, yol kenarında bulunmayan özel alanlarda yetiştirilmiş, doğru zamanda hasat edilmiş ve kurutulmuş bitkilerden elde edilen, standardize edilmiş tıbbi çayların satın alınabileceğini ifade etti.

BUNLARA DİKKAT

Prof.Dr. Ulvi Zeybek şu uyarılarda bulundu: “Yüksek tansiyon hastalığı ile ilgili olarak ilaç kullanan bir hastanın ilaç etkileşimi nedeni ile mutlaka hekim veya eczacıya danışarak tıbbi çay tüketmeli. Örneğin, hamileler, hamileliğin ilk 3 ayında günde 1 çay bardağını aşmayacak miktarda adaçayı tüketmeli. Yeşil çay sabah aç karnına 1-2 bardak içilirse ve kahvaltı da yapılmazsa, bazı kişilerde baş dönmesi yapabilmektedir. Sarıkantaron ya da diğer ismiyle binbirdelikotu bitkisinin sakinleştirici etkisi vardır. Ancak bu etkisi bir kullanımda değil, uzun süreli kullanımda görülmektedir. O nedenle kan sulandırıcılarla birlikte sarıkantaron kullanılması önerilmez, zira içermiş olduğu ana etkin maddeler güneş ışığı ile birlikte istenmeyen fototoksik etkiye neden olabilir. Eczane harici almamaya dikkat etmeli, ancak yine de gereken durumda başka bir yerden satın alınması söz konusu ise, tıbbi çay alırken mutlaka kalitesine, son kullanma tarihine, organik tarım ya da iyi tarım yöntemi ile üretildiği belirtiliyorsa, sertifika amblemine mutlaka bakılmalıdır.” n Ege Ajans

Haber Merkezi