D vitaminin önemi pandemi ile birlikte arttı

ONURHAN ALPAGUT/ÖZEL HABER
Sağlıklı yaşamın özünde iyi beslenme ve metabolik dengenin sağlanması yatıyor. İyi beslenme ve metabolik denge ile biz vücudumuzda bazı vitaminlerin vücut fonksiyonlarını sağlıklı yürütmesini ve mineraller ile vücuttaki işleyişin düzen içerisinde olmasını sağlarız. Vitamin ve mineraller insan metabolizmasının tam verimli çalışmasına ve alınan gıdaların sindirimine, vücudun tüm fonksiyon ve hormonlarının dengeli işleyişini gerçekleştiriyorlar. Bu vitaminler arasında son dönemde dikkati üzerine en çok çekeni ise D vitamini. Bu vitaminin birçok hayati fonksiyonda rol üstlenen ve son yıllarda bilindiği yönlerin dışında farklı yönlerde de aktif etkisi olduğu biliniyor. Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Uzm.Dr. Onur Oral, D vitamininin önemi hakkında bilgilendirmede bulundu.



DENGELİ ALINMASI GEREKİYOR
Uzm.Dr. Oral, “D vitamini temelde bilinen özelliği ile kas ve iskelet sistemi üzerinde etken gösteren yoğun bir vitamindir. Bu vitaminin en etkili olduğu mineral kalsiyumdur. Kalsiyum ile ilgili tüm fonksiyonlarda etkilidir. D vitaminin pek çok özelliği vardır. Bunun arasında en dikkat çekeni; İnsan vücudunun sentezleyebildiği tek vitamin olmasıdır. A,C ve benzeri vitaminler hep dışarıdan vücuda alınır. D vitaminin normal şartlarda eksikliği görülmemesi beklenir. Ancak bazı dönemlerde D vitamini eksikliği insanlarda belirlenmiştir. Yapılan araştırmalar incelendiğinde; D vitamininin insan vücudunda 1950’li yıllarda saptandığı dikkat çekmektedir. Bu vitamin eksikliğinin direkt olarak Kalsiyum dengesini etkilediği ve bu mineralin vücuttaki tüm fonksiyonlarda etkin olan fonksiyonların D vitamini eksikliğinde yavaşladığı veya durduğu görülmüştür. 1960’lardan sonra bu vitaminin kemik üzerinde ciddi etkileri araştırılmıştır. D vitaminin temel fonksiyonu Kalsiyum metabolizmasını düzenlemek ve denetlemektir. Bu vitamin aynı zamanda depo edilen vitamindir. Bunun haricinde A,C,E vitaminleri de alındığı miktarda vücutta depo edilebilir. Bu bakımdan D Vitaminin aşırı alınması birtakım sorunlar çıkarabilir” dedi. D vitaminin Kalsiyum üzerindeki etkilerini detaylarını bir biçimde sıralayan Uzm.Dr. Oral, “Bilindiği üzere Kalsiyumun yüzde 99’u kemik üzerinde depolanır. Sağlıklı bir kemik sistemi için Kalsiyumun önemi tartışılmaz. Fakat bunun dışında bu mineral sadece kemik üzerinde değil vücutta da önemli roller üstlenir. D vitamini, kalsiyumun üretilmesinde direkt olarak etkilidir. Bu nedenle D vitaminin vücutta eksik olması Kalsiyumun etkili olduğu fonksiyonlarda sorunlar çıkaracaktır. Bu vitaminin alınmasında özellikle vücuda güneş etkilidir. Güneş ışığı deri üzerindeki bazı biyokimyasal sistemler ile D vitaminin öncül moleküllerini üreterek, karaciğerde bazı reaksiyonlardan sonra böbreklerde aktif D vitamini olarak insan vücudunda fonksiyon görmeye hazır hale gelmektedir. D vitaminin güneş ışığı dışında gıda ile alınabilme şansı da vardır. En çok D vitamini içeren gıdalar hayvansal olanlardır. Özellikle Balık yağı, yumurta sarısı, karaciğer ve tereyağında yoğun olarak bulunur. D vitamini yetersiz alındığında, çocuklarda kemik gelişmesine bağlı olarak raşitizm ortaya çıkar. Bu durum güneş ışığından uzak kalan çocuklarda iklime bağlı olarak gerçekleşir. Aynı durum erişkinlerde de söz konusudur. Daha çok kadınlarda görülen Osteoporoz sorununda da D vitamini etkendir. Bu eksiklerin dışında kalan fazla kullanımındaki durumlarda da ise kan değerleri çok yüksek seviyede çıkar. Bu durumda yumuşak dokular ve eklemlerde kireçlenme ile sonuçlanır. İskelet sistemi olumsuz etkilenir. D vitamini, depo edilebilen bir vitamindir. Depo edilip, vücuttan atılamayacağı için kanda D vitamini seviyesi yükselecektir. Kısacası insan vücudunda her değerin yüksekliği ve düşüklüğü sorun çıkaracaktır” diye konuştu.
KORONAVİRÜSE KARŞI ETKİLİ
D vitaminin vücudun direnç sistemi üzerindeki etkilerinden söz eden Oral, “Dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisi için koruyucu olarak kullanılabilir. Bu konuda araştırmalar üreten Nuriye Bayar’ın araştırmalarından yola çıkarak; Güneş görmeyen veya güneşi az olan ülkelerde D vitaminin karantina sürecinde korunma yöntemi olarak tablet alınması önerilmiştir. Bu ülkelerin başında İskoçya, Galler, Kuzey İrlanda ve İngiltere gibi ülkeler gelmektedir. Bu bağlamda D vitaminin immune sistemini artırarak, koronavirüse karşı kişinin direncinin artırılması hedeflenmektedir. Bununla birlikte gribal salgınla karşı karşıya olan Kuzey Yarımküre ülkelerinde D vitaminin kullanılarak, gribin etkilerinin engellemesine dair bir görüş hakimdir. Bu şekilde pandeminin insan sağlığına daha az hasar verilmesi düşünülmektedir” dedi.