Plasentanın gizemi çözüldü

HALİL MEMİŞ/İSTANBUL
Erken doğumun yanı sıra bebeğin kaybına bile yol açabilen fetal büyüme geriliğinin pek çok nedeni var. En sık ve önemli nedenlerden biri de, anne karnındaki bebeğin gelişiminde yaşamsal önem taşıyan plasentanın oksijensiz kalması. Bebeğin sağlığını, hatta yaşamını bile tehdit eden bu sorunu araştıran Acıbadem Maslak Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum/ Perinatoloji Uzmanı Prof.Dr. İbrahim Bildirici ile Amerikalı meslektaşları “Plasenta nasıl oluyor da fetal büyüme geriliğine yol açabiliyor?” sorusuna yanıt buldular.
Bildirici ile Amerikalı meslektaşlarının Washington Üniversitesinde başlattıkları araştırmada oksijen yetersizliğine maruz bırakıldığında plasenta hücrelerinde yağ damlacıkları şeklinde yağ depolandığını ortaya koydular. Büyüme geriliği ile doğan bebeklerin plasentalarında da fazla yağ depolanmış olduğunu tespit eden araştırmacılar, bu bebeklerde normal doğum ağırlığındaki bebeklere göre yağ dokusunun neden orantısız olarak az olduğunun, bu bebeklerin neden zayıf ve cılız kaldığının üzerine gitmeye karar verdiler. Ekip geniş bir yelpazede, titizlikle yürüttükleri araştırmada, plasentanın dolaşım bozukluğu ve oksijenlenme yetersizliğinde, plasenta hücrelerinde yağ damlacıkları şeklinde yağ depolanmasının PLIN2 proteininin kontrolünde gerçekleştiğini ve bunun hücreleri ölümden koruyan bir savunma mekanizması olduğunu tespit ettiler. Araştırmacılar PLIN2 azalttıklarında yetersiz oksijene maruz bırakılan plasenta hücrelerinde ölümün arttığını, PLIN2’yi arttırdıklarında ise plasenta hücrelerinin canlılığını koruduğunu ortaya koydular.
BÜYÜME GERİLİĞİ
Bildirici, “Plasenta yeterince oksijen alamadığında, hayatta kalabilmek için yağ damlacıkları içinde yağ depoluyor. Çünkü bu yağları damlacıklar içinde hapsetmezse kendi hücreleri ölecek ve bunun sonucunda da bebeğin kaybına yol açacak. Az yağ transfer ettiği için bebekte büyüme geriliğine yol açsa da aslında onun hayatını kurtarmış oluyor” ifadelerini kullandı. Prof.Dr İbrahim Bildirici fetusun büyüme geriliğine neden olan bu mekanizmanın anlaşılmasının uzun vadede bu soruna yönelik geliştirilecek olan tedavilere ışık tutacağını da sözlerine ekledi.