- Tarihte Bugün
- 19.09.2025 00:31
19 Eylül, dünya ve Türkiye tarihinde siyasi gelişmelerden kültürel dönüm noktalarına, bilimsel keşiflerden trajik olaylara kadar birçok önemli ana tanıklık etti. İşte bu özel günde yaşanan bazı olaylar, doğumlar ve ölümler
Türkiye ve dünyada 19 Eylül tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.
1356 – Yüz Yıl Savaşı sırasında İngiltere ile Fransa arasında Poitiers Muharebesi gerçekleşti.
1575 – Padişah III. Murat'ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi'nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi açıldı. Rasathane, devrin Şeyhülislamı tarafından 1580'de yıktırıldı. Araştırmacılar, rasathanenin Galatasaray Lisesi civarında kurulduğunu tahmin ediyor.
1863 – Amerikan İç Savaşı sırasında Chickamauga Muharebesi başladı.
1893 – Yeni Zelanda Kolonisi, kadınlara oy hakkı tanıyan ilk ülke oldu. Bu atılımın öncüsü, 1866'da "Kadın Hareketi"ni başlatan Kate Sheppard idi.
1921 – TBMM, Mustafa Kemal Paşa'ya "Mareşal" rütbesi ile "Gazi" unvanı verdi.
1935 – Almanya'da Yahudilerin kamu sektöründe çalışması yasaklandı.
1941 – II. Dünya Savaşı'nda Alman kuvvetleri Kiev'i işgal etti.
1944 – Finlandiya ile Sovyetler Birliği ateşkes imzaladı.
1951 – NATO, Türkiye ve Yunanistan'a örgüte katılma çağrısı yaptı.
1955 – Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Peron, askerî darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü.
1976 – THY'nin İstanbul-Antalya seferini gerçekleştiren "Antalya" adlı uçak, Isparta yakınlarında Toros Dağları'na çarptı: 8'i personel 154 kişi hayatını kaybetti.
1979 – TMMOB tarafından 54 ilde 736 iş yerinde 100 binden fazla mühendis ve mimarın katılımıyla büyük bir iş bırakma eylemi gerçekleştirildi.
1980 – 14 Eylül 1980'de fraksiyon ayrılığı sebebiyle İGD'li Erdoğan Polat'ı öldüren, kaçarken güvenlik güçleriyle çatışan Serdar Soyergin, ölüm cezasına çarptırıldı.
1982 – İsveç'te seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı; Olof Palme Başbakan oldu.
1983 – Saint Kitts ve Nevis bağımsızlığını ilan etti.
1985 – Meksiko'da meydana gelen 8,1 büyüklüğündeki depremde 10.000 ila 40.000 kişi hayatını kaybetti.
1987 – 10. Akdeniz Oyunları'nda Türk Serbest Güreş Millî Takımı, 6 altın ve 1 gümüş madalya ile takım halinde şampiyon oldu.
1991 – MÖ 3300’lerden kalma doğal mumya Ötzi, Alplerde iki Alman turist tarafından keşfedildi.
1994 – Emlak Bankası Genel Müdürü Engin Civan’ın vurulmasıyla ortaya çıkan “Civangate” skandalı yaşandı.
2002 – Tel Aviv’deki bir otobüse düzenlenen intihar saldırısında 5 kişi öldü. Ardından İsrail tankları, Yaser Arafat’ın Ramallah’taki karargâhına girdi.
2023 – Azerbaycan, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ne karşı askeri operasyon başlattı
Umut Dilan Bozok, 19 Eylül 1996 tarihinde Fransa’nın Saint-Avold kentinde dünyaya geldi. Futbola olan ilgisi küçük yaşlarda başladı ve bu tutku onu profesyonel sahalara taşıdı. Santrfor mevkiinde görev yapan Bozok, hem Fransa’da hem Türkiye’de gösterdiği performansla dikkatleri üzerine çekti. Bugün Eyüpspor forması giyen Bozok, Türk futbolunun yükselen golcülerinden biri olarak kariyerini sürdürüyor.
Futbol kariyerine 2013 yılında Metz II takımında başlayan Bozok, kısa sürede yeteneğiyle öne çıktı. Ardından Championnat National ekibi Consolat’a transfer oldu. 2016-17 sezonunda Consolat formasıyla çıktığı 31 maçta 18 gol kaydederek sezonu gol kralı olarak tamamladı. Bu etkileyici performans, Ligue 2 ekiplerinden Nîmes’in dikkatini çekti ve Bozok, 9 Haziran 2017’de 150 bin Euro bonservis bedeliyle Nîmes’e transfer oldu.
Nîmes formasıyla ilk resmi maçına 28 Temmuz 2017’de Stade de Reims karşısında çıktı. O sezon Ligue 2’de 36 maçta 24 gol atarak sadece gol krallığına ulaşmakla kalmadı, aynı zamanda takımının Ligue 1’e yükselmesinde de büyük rol oynadı. Bu başarı, Bozok’un kariyerinde önemli bir dönüm noktası oldu.
Türkiye’ye dönüşü ise Süper Lig’de ses getirdi. 2021-22 sezonunda, Ahmet Çalık Sezonu olarak anılan dönemde 20 golle Süper Lig’in gol kralı oldu. Bu performans, onun sadece Fransa’da değil, Türkiye’de de ne kadar etkili bir golcü olduğunu kanıtladı.
Millî takım kariyerine Türkiye U21 formasıyla adım atan Bozok, 28 Mart 2017’de Azerbaycan karşısında oynanan maçta iki gol kaydederek millî düzeydeki ilk izini bıraktı. 18 Mart 2022’de ise A millî takım kadrosuna davet edilerek uluslararası arenada Türkiye’yi temsil etme onuruna erişti.
Ferdi Merter Fosforoğlu, 19 Eylül 1939 tarihinde Ankara’da dünyaya geldi. Sanatla iç içe bir ailede büyüyen Merter, henüz bebekken kamera karşısına geçti. Muhsin Ertuğrul’un yönettiği Tosun Paşa filminde yer alarak sinema yolculuğuna adım atan sanatçı, çocukluk ve gençlik yıllarında yaklaşık 20 filmde rol aldı. 1945 yılında Yeşilçam’da dublaj sanatçılığına başladı ve bu alandaki eğitimini Ferdi Tayfur’dan aldı; adını da hocasından esinlenerek aldı.
1958 yılına kadar İstanbul’da sinema ve tiyatro çalışmalarını sürdüren Merter, 1959’da Ankara Devlet Konservatuvarı’na girdi. İtalyan Lisesi’nden mezun olduktan sonra 1962 yılında konservatuvar eğitimini tamamladı. 1963’te Sivas’ta askerlik görevini yerine getirdi ve 1965 yılında hayat arkadaşı Cansın Hanım’la evlendi.
Sanat kariyerinin büyük bölümünü Devlet Tiyatroları çatısı altında geçiren Ferdi Merter, 1962 ile 2004 yılları arasında oyunculuk, yönetmenlik, edebi kurul üyeliği, disiplin kurulu üyeliği, baş rejisörlük ve sanat yönetmenliği gibi birçok görev üstlendi. Ankara ve Adana Devlet Tiyatrolarında sanat yönetmeni olarak görev yaptı; aynı zamanda Ankara Sanat Tiyatrosu’nda da sahne aldı.
Tiyatro Yazarları Derneği başkanlığı ve Türkiye Oyun Yazarları ve Çevirmenleri Derneği yönetim kurulu üyeliği gibi görevlerle tiyatro dünyasına yön veren Merter, seslendirme sanatçısı olarak da uzun yıllar çalıştı. Sinema ve televizyon dünyasında çeşitli projelerde yer aldı; 2005-2007 yılları arasında yayınlanan Acı Hayat dizisinde canlandırdığı “Sefa Kervancıoğlu” karakteriyle geniş kitlelerce tanındı.
2004 yılında oyuncu kızı Almula Merter ile birlikte “Çığır Sahne”yi kurdu. Aynı zamanda “Ferdi Merter Sanat Akademisi”nin kurucusuydu. Sanat yaşamı boyunca senaryo yazarlığı ve yönetmenlik alanlarında da üretken olan Merter’in beş kitabı yayımlandı.
Ferdi Merter, Yeşilçam’ın karakter oyuncularından Renan Fosforoğlu ile Muazzez Arçay’ın oğlu, tiyatro ve sinema sanatçısı Enis Fosforoğlu’nun ağabeyiydi. Sanatla yoğrulmuş bir aileden gelen Merter, Türk tiyatrosunun ve sinemasının gelişimine önemli katkılar sundu.
19 Eylül 2018 tarihinde, doğum gününde, 79 yaşında Ankara’da hayata veda etti.
Kaynak : HABER MERKEZİ
