Tarihte bugün ne oldu? 25 Ekim…

Türkiye ve dünyada 25 Ekim tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

TARİHTE BUGÜN NE OLDU?

1147: Dorileon Muharebesi – Selçuklu ordusu, III. Konrad komutasındaki II. Haçlı ordusunu Eskişehir yakınlarında bozguna uğrattı.
1760: III. George, Büyük Britanya Kralı oldu.
1854: Balaklava Savaşı – Kırım Savaşı sırasında Ruslar ile Türk-İngiliz-Fransız ittifak kuvvetleri karşılaştı; Alfred Tennyson’un “Hafif Süvari Alayının Hücumu” şiirine ilham verdi.
1875: Peter İlyiç Çaykovski’nin 1 No’lu Piyano Konçertosu ilk kez Boston’da icra edildi; solist Hans von Bülow.
1917: Bolşevikler, Lenin önderliğinde Rusya’da yönetimi ele geçirdi (Julian Takvimi ile 25 Ekim, Gregoryen Takvimi ile 7 Kasım).
1935: Haiti’de kasırga – 2.000’den fazla kişi hayatını kaybetti.
1936: Adolf Hitler ve Benito Mussolini, Roma-Berlin güç eksenini kurdu.
1937: Başbakan İsmet İnönü istifa etti; aynı gün Celâl Bayar’ın hükümeti kuruldu.
1946: Serbest Güreş Milli Takımı, İsveç’te Avrupa Şampiyonu oldu.
1955: Mikrodalga fırınların ilk örneği, Tappan şirketi tarafından satışa sunuldu.
1957: Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu, İstanbul’da açıldı.
1960: Küba, tüm Amerikan iş yerlerini devletleştirdi.
1962: ABD Büyükelçisi Adlai E. Stevenson, BM Güvenlik Konseyi’ne Küba’daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını sundu.
1970: Türkiye’de nüfus sayımı yapıldı; nüfus 35.605.176 olarak kaydedildi.
1971: Çin, Birleşmiş Milletler’e üye oldu.
1980: 12 Eylül Darbesi sonrası idam edilen sol görüşlü militan Serdar Soyergin infaz edildi.
1980: 13 Temmuz 1979’da Mısır’ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli gerilla ölüm cezasına çarptırıldı.
1981: Türkiye’nin Roma Büyükelçiliği’nde görevli ikinci kâtip Gökberk Ergenekon, ASALA saldırısında 3 kurşun yarası aldı.
1984: Hepatit virüsü bulundu.
1984: Türkiye’de son kez bir ölüm cezası infaz edildi (Hıdır Aslan, Burdur Kapalı Cezaevi’nde idam edildi).
1998: Cumhuriyetin 75. yılı kutlamaları çerçevesinde 80 il ve 700 ilçede “75. Yıl Cumhuriyet Yürüyüşü” yapıldı; milyonlarca vatandaş katıldı.
2001: Microsoft, Windows XP işletim sistemini piyasaya sürdü.
2003: ABD’nin Güney Kaliforniya eyaletinde Sedir Yangını çıktı.
2003: Ankara’da “Cumhuriyete Saygı” yürüyüşü yapıldı; Anıtkabir’de saygı duruşu gerçekleşti.
2004: Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, ABD doları ile alışverişi yasakladı (8 Kasım’dan itibaren).
2005: Anadolu’da Vakit gazetesinin Almanya’da basılması ve dağıtılması yasaklandı.
2017: İYİ Parti, Meral Akşener tarafından kuruldu.

TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

Ediz Yıldırımer, Türk yüzme sporunun genç yeteneklerinden biri olarak dikkat çekiyor. Özellikle uzun mesafe serbest stildeki başarılarıyla adından söz ettiren Yıldırımer, 2010 Avrupa Gençler Şampiyonası’nda 800 metre serbest branşında altın madalya kazanarak uluslararası arenada Türkiye’yi gururlandırdı.

Henüz 14 yaşındayken, 2008 Yaz Olimpiyatları’nda 1500 metre serbest branşında olimpiyat barajını geçerek Türkiye’nin olimpiyat tarihinde yarışmalara katılan en genç sporcusu olma unvanını elde etti. Bu başarısı, Türk yüzme tarihine genç bir mücevher olarak kazındı.

1.74 metre boyunda ve 65 kilogram ağırlığında olan Yıldırımer, FMV Işıkspor Kulübü’nün sporcusu olarak antrenmanlarını sürdürmekte ve performansını sürekli geliştirmektedir. Genç yaşta yakaladığı başarıların yanı sıra, asıl hedefinin 2012 Londra Olimpiyatları’nda derece elde etmek ve uluslararası deneyim kazanmak olduğunu ifade etmiştir.

Ediz Yıldırımer, hem genç yaşta elde ettiği başarıları hem de Türkiye yüzme sporuna kazandırdığı ivme ile gelecekteki olimpiyat ve şampiyonalarda adından daha çok söz ettirecek bir sporcu profili çizmektedir.

TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

Halit Mecit Kıvanç, Türk hukukçu, radyo ve televizyon sunucusu, gazeteci, çevirmen ve yazardır. Türkiye’de radyo ve televizyon yayıncılığının gelişmesine önemli katkılar sağlamış, olimpiyatlar ve uluslararası spor karşılaşmalarında yaptığı spikerlik ile tanınmıştır. Brezilyalı futbolcu Pelé ile röportaj yapan ilk gazeteci olarak hafızalara kazınmış ve her yıl 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda TRT Çocuk Şenliği’nin simgesi hâline gelmiştir. Aynı zamanda Fenerbahçe SK’nin 570 sicil numaralı yüksek divan kurulu üyesidir.

1925 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Kıvanç, orta öğrenimini Pertevniyal Lisesi’nde, yüksek öğrenimini ise İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamladı. Öğrencilik yıllarında Akbaba ve Şut dergilerinde futbol mizahı yaptı, fakültenin çıkardığı Guguk dergisinde yazılar yazdı. Kısa süreli hâkimlik deneyiminin ardından gazeteciliğe yöneldi ve avukatlık stajını sürdürdü.

1952 yılında Türkiye Spor gazetesinin yazı işleri ekibinde yer alan Kıvanç, Milliyet, Tercüman, Hürriyet ve Güneş gibi gazetelerde üst düzey görevlerde bulundu. 1955 yılında evlendiği eczacı Bülbin Hanım ile Ümit Kıvanç adında bir oğulları oldu.

1955’ten itibaren TRT’de radyo sunuculuğu yapan Kıvanç, spor spikerliğine 1956 yılında Moskova’daki Fenerbahçe - Dinamo Moskva maçını sunarak başladı. FIFA Dünya Kupası’nı televizyondan sunan ilk Türk spiker olarak, on FIFA Dünya Kupası finalini radyo ve televizyondan nakletti. 1958 Dünya Kupası’nda 17 yaşındaki Pele ile yaptığı röportaj, kariyerinin en önemli başarılarından biri olarak kayda geçti.

Kıvanç, 1963’te bir yıl süreyle İngiltere’de BBC Türkçe Servisi’nde çalıştı ve Türkiye’ye dönerek spor plakları yayımladı. 1970’lerde çizgi roman çevirileri yaparak Milliyet Çocuk dergisi için “Rip Kirby”yi “Zehir Hafiye” adıyla çevirdi.

1983 yılında Cumhurbaşkanlığı Kupası maçını sunarak spor spikerliğini sonlandırdı; televizyonculukta kültür-sanat ve eğlence programlarıyla birçok ilki gerçekleştirdi. TRT Çocuk Şenliği’nin değişmez sunucusu olarak yıllarca simge hâline geldi. Halit Kıvanç, “Futbol Bir Aşk” (2004) ve “Tele Safir” (2015) gibi kitaplarla deneyimlerini paylaştı.

Koyu bir Fenerbahçe taraftarı olan Kıvanç, Fenerbahçe TV’de Efsanenin 100 Yılı ve Efsanenin Yeni Yüzyılı adlı programları sundu. 2012 yılından itibaren NTV Radyo ve NTV televizyonunda programlar yaptı. Aydın Engin ile söyleşisini içeren “Bir Koltukta Kaç Karpuz” (2003) ve Müjdat Gezen ile söyleşisini konu alan “Ağlama Palyaço Makyajın Bozulur” (2006) adlı kitaplarla hayatını belgelendirdi.

Halit Kıvanç, 25 Ekim 2022’de İstanbul’da 97 yaşında hayatını kaybetti. 27 Ekim’de Türkiye Spor Yazarları Derneği’nde düzenlenen anma töreninin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.