Tarihte bugün ne oldu? 28 Ekim…

28 Ekim, tarih boyunca keşiflerden siyasi gelişmelere, bilim, kültür ve sanat alanındaki önemli olaylara sahne oldu. Bu tarih hem dünya hem de Türkiye açısından birçok dönüm noktasına ev sahipliği yaptı. İşte 28 Ekim tarihte bugün yaşananlar, doğumlar ve ölümler…

TARİHTE BUGÜN NE OLDU? 

1492: Kristof Kolomb, Küba’yı keşfetti ve İspanya adına el koydu.

1538: Yeni Dünya’nın ilk üniversitesi Universidad Santo Tomás de Aquino kuruldu.

1636: Harvard Üniversitesi açıldı (İlk Amerikan üniversitesi).

1948: Paul Hermann Müller, DDT’nin böcek öldürücü özelliğini keşfederek Nobel Kimya Ödülü aldı.

1516: Osmanlı Ordusu, Memlukları Gazze yakınlarında yendi.

1918: Çekoslovakya, Avusturya-Macaristan’dan bağımsızlığını kazandı.

1918: Suriye-Filistin Cephesi, Britanya zaferiyle sonuçlandı.

1940: II. Dünya Savaşı’nda İtalya, Yunanistan’ı işgal etti.

1941: Litvanya’da Kaunas’ta 9.000’den fazla Yahudi kurşuna dizildi.

1908: İstanbul’da Ermenice Jamanak gazetesi yayımlanmaya başladı.

1923: Mustafa Kemal Paşa, “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz” dedi.

1927: Türkiye’de ilk nüfus sayımı yapıldı.

1937: Başbakan İsmet İnönü, Ankara’da paraşüt kulesinin açılışını yaptı.

1938: Ankara Radyosu hizmete girdi.

1960: İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Teknik Üniversitesi rektörleri görevlerinden istifa etti.

1961: Maksim Gazinosu açıldı; ünlü sanatçılar sahne aldı.

2020: M7 Kabataş-Mecidiyeköy-Mahmutbey-Esenyurt metro hattının ilk etabı hizmete açıldı.

1886: Özgürlük Heykeli New York’a dikildi.

1893: Çaykovski’nin 6 No’lu Pathétique Senfonisi galasını yaptı.

1981: Metallica grubu kuruldu.

1986: 23. Altın Portakal Film Festivali’nde Altın Portakal, Aaah Belinda filmine verildi.

1848: İspanya’da Barselona-Mataró arasında ilk demiryolu hizmete girdi.

1962: Nikita Kruşçev, Küba’daki füze üslerinin kaldırılacağını açıkladı.

1995: Bakü’de metro kazası: 300 ölü, 265 yaralı.

1998: Esenboğa Havalimanı, 13 cumhurbaşkanını ağırladı.

2009: Pakistan, Peşaver’de pazar yerine bomba; 105 ölü, 200+ yaralı.

2010: Gebze-İzmir Otoyolu Projesi temeli atıldı.

2012: Kanada, Britanya Kolumbiyası’nda 7,7 şiddetinde deprem oldu.

TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

Bilal Sonses, 28 Ekim 1993 tarihinde İstanbul’un Fatih semtinde dünyaya geldi. Aslen Adıyamanlı olan Sonses, Kürt kökenlidir. Müzik ile iç içe bir ailede büyüyen sanatçının babası Mehmet Sonses de kendisi gibi müzisyendir. Bilal, eğitimini Mehmet İhsan Mermerci Turizm Otelcilik Lisesi’nde tamamlamıştır. Ne yazık ki babasını 2002 yılında Zeytinburnu’nda meydana gelen bir kazada kaybetmiştir.

Bilal Sonses, söz ve müziği kendisine ait birçok şarkıyla müzik dünyasında dikkat çekti. İki Kelime, Elin Olamam, Sana Bir Şey Olmasın ve Sol Yanım gibi eserleri milyonlarca kez tıklanarak büyük başarı elde etti. Sanatçı, yaptığı düetlerle de geniş bir dinleyici kitlesi kazandı.

Öne çıkan işbirliklerinden biri 2020 yılında Yıldız Tilbe ile gerçekleştirdiği Hasbelkader şarkısıdır. Sözleri Bilal Sonses’e, müziği ise Bilal Sonses ve Kadir Demir’e ait olan bu düet, 150 milyonun üzerinde izlenme sayısına ulaşarak sanatçının kariyerindeki önemli dönüm noktalarından biri oldu.

TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

1916 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Vedat Günyol, Cumhuriyet döneminin aydın kuşağı içinde yer almış; denemeci, eleştirmen, çevirmen, öğretmen ve yayıncı kimliğiyle Türk kültür ve edebiyat yaşamında önemli izler bırakmıştır.

İlk öğrenimini Kocamustafapaşa İlkokulu’nda tamamlayan Günyol, ardından Davutpaşa Ortaokulu ve Pertevniyal Lisesi’nden mezun oldu. Yükseköğrenimini ise İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde tamamladı.

Yazın dünyasına adımını 1936 yılında, dönemin önemli düşünce ve sanat dergilerinden İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun çıkardığı Yeni Adam dergisinde yayımlanan ilk yazısıyla attı. Aynı dergide 1936-1941 yılları arasında yazı işleri yardımcılığı yaptı. 1930’lu yıllarda çeşitli dergilerde çevirileri ve eleştirileri yayımlanan Günyol, özellikle tiyatro üzerine denemeleriyle dikkat çekti.

Basın ve eğitim dünyasında da aktif bir isim olan Vedat Günyol, bir dönem Posta gazetesinde ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Ardından Sarıyer Ortaokulu (1941-1943) ve Haydarpaşa Lisesi’nde (1945-1947) öğretmenlik yaptı. İskit Yayınları’nın Aylık Ansiklopedisi’nde yöneticilik (1947-1951) görevini üstlendi.

Edebiyat alanındaki üretkenliğiyle de tanınan Günyol, “Emile Zola” (1940) ve dünya edebiyatından yedi yazarı incelediği “Portreler” (1941) adlı monografi türündeki kitaplarını yayımladı.

1950 yılında kendi adıyla anılacak önemli bir girişimde bulundu: Yeditepe dergisini çıkardı. Bu dergi kısa sürede Türkiye’nin önde gelen edebiyat platformlarından biri haline geldi. Ardından Yeditepe Yayınları’nı kurarak Türk edebiyatına birçok değerli eseri kazandırdı. 1954’te, yılın en beğenilen şiir kitabına verilmek üzere “Yeditepe Şiir Armağanı”nı başlattı; bu ödül 13 yıl boyunca sürdürüldü ve birçok genç şairin tanınmasına vesile oldu.

Sanat kurumlarıyla da yakın ilişki içinde olan Günyol, 1965-1972 yılları arasında İstanbul Devlet Opera ve Balesi Basın Müşavirliği, 1974-1975 yıllarında ise İstanbul Şehir Tiyatroları Basın Müşavirliği görevlerinde bulundu. Ayrıca Meydan Larousse ve 1950-1984 Cumhuriyet Ansiklopedisi’ne tiyatro ve opera maddeleri yazdı.

Basın ve edebiyat alanındaki hizmetleri dolayısıyla 1997 yılında Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü ve Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Onur Ödülü ile onurlandırıldı.

Yaşamının son yıllarını Balıkesir’in Burhaniye ilçesinde geçiren Vedat Günyol, 29 Ekim 2008 tarihinde burada yaşamını yitirdi. Naaşı İstanbul’da Silivrikapı Mezarlığı’na defnedildi.