Kurbanda bulaşacak enfeksiyonlara dikkat!

YUSUF ÇAĞIRTEKİN-ÖZEL HABER
Kurban Bayramı İslam dininde gerek insanlar gerekse toplum açısından çeşitli yararlar taşıyan mali bir ibadet olarak bilinir. Kurban kesen kişi Allah'ın emrini yerine getirmiş olmakla birlikte kulluk bilincini koruduğunu gösterdiği ifade edilir. Her yıl büyük bir heyecan ile beklenen Kurban Bayramı’na sayılı günler kala, Kurban ile ilgili birçok soru vatandaşların kafasını meşgul ederken, bir uyarı da Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzman Doktoru Mustafa Torun’dan geldi. Kurban Bayramı’nda kesim işleminin çok önemsenmediğini dile getiren Mustafa Torun, “Hayvanı keserken çok dikkatli olunması gerekir çünkü her yıl bıçak yaralanmaları vakalarıyla karşılaşıyoruz. Vatandaşlarımızın bu konuda dikkatli olması gerektiği konusunda uyarmak istiyorum. Bir de kesim sırasında ulaşabilecek enfeksiyon hastalıkları çok önemsenmiyor. Artık yaşadığımız bu çağda çok daha fazla dikkatli olunması gerekir” diye konuştu.

VETERİNER KONTROLÜ ŞART!
Kurban Bayramı’nda geçebilecek enfeksiyon hastalıklarına değinen Mustafa Torun, “Tıpta ekinokkokozis olarak da bilinen (kist hidatik) veya halk arasında bilinen adı ile Kist hastalığı hayvandan insana bulaşan bir tür enfeksiyon hastalığıdır. Çağımızda gelişen teknoloji, şehirleşme ve tıptaki ilerlemeler bu hastalığın etkilerinin sanki azalmış görünmesine neden olabiliyor fakat bazen durumun böyle olmadığını görebiliyoruz. Kist hidatik için en kritik dönemlerden bir tanesi de hiç şüphesiz Kurban Bayramı’dır. Kurban Bayramı’nda vatandaşların kurban kesmeden önce bu ve buna benzer enfeksiyon hastalıklarına karşı bilinçlenmesi gerekir. Öncelikle dikkat edilmesi gereken konu ise elbette ki sağlıklı kurban almaktır. Veteriner kontrolü olmadan koyun, kuzu, keçi kesiminin devam etmesi, sağlık koşullarına uyulmadan yapılan kesimler bu konuyu işlememizi gerektirmektedir. Bu sebeple vatandaşlarımızı uyarmak istiyorum. Veteriner kontrolü olmayan kurban almayınız. Bu hem sizin hem de toplumun sağlığı için önemlidir” değerlendirmesinde bulundu.

KİST HİDATİKİN ETKENLERİ
Kist hidatik, etkeni Ekinokok dediğimiz ve granulozis, multilocularis ve vogeli diye tipleri olan bir parazittir. Evcil ve diğer köpek cinslerinin konak olduğu ekinokokus granulozis en sık etkenidir. Köpeklerin dışkısında bulunan yumurtalar ara konaklarca ağızdan alınır ve bunların vücudunda kistler oluşur. Otçullar (koyun, kuzu, keçi) ve bu arada insan ara konaktır. Genellikle Akdeniz ülkelerinde sık gözlenir. Bu parazitin kuluçka süresi uzun olup 1 ile birkaç yıl sürebilir. Bu hastalığa karşı risk grupları ise az önce de değindiğim gibi sağlık alt yapısı bozuk toplumlar, Akdeniz ülkelerinde yaşayanlar, Köpeklerle haşir-neşir olanlar vb. Hastalığın bulgularına değinecek olursak, bu hastalık genellikle sinsi bir hastalık olarak bilinir. Yerleştiği organda belli bir büyüklüğe geldiğinde kitle belirtileri ile karşımıza gelebilir. Hangi organı tutmuş ise o organa ait bulgular ön plandadır. Kistler yırtıldığında veya patladığında anafilaktoik şok dediğimiz ağır alerjik öldürücü şok bulgusu ile hasta karşımıza gelebilir. Başta karaciğer olmak üzere, akciğer, dalak, böbrek, beyin, kemik ve diğer organlarla birleşebilir. Genellikle tüberküloz, kötü huylu (kanserojen) veya doğuştan olan kistler ve Amip Apsesi ile karıştırabiliriz. Yani nasıl bir hastalıkla karşı karşıya olduğumuzu bilmek çok önemli. Etkenleri bu kadar yüksek bir hastalığın bulaşmasını engellemek için elbette ki dikkatli olmak ve bir takım önlemler almak gerekir. Dolayısıyla buradan vatandaşlarımızı uyarma gereği duyuyorum. Lütfen kurban kesim koşullarına karşı dikkatli olsunlar. Veteriner kontrolü olmayan hayvanları almamaya gayret göstersinler. Kesim koşulları temiz olan yerlerde kesimleri yapmaya gayret göstersinler. Temiz olmayan yerlerdeki kesimler, farklı hastalıkların bulaşmasına da neden olabilmektedir” ifadelerini kullandı.

HİJYEN ÖNEMLİ
Kurban kesiminde bulaşabilecek diğer hastalıklara da değinen Mustafa Torun, bu hastalıklar hakkında kısa bilgiler vermeyi ihmal etmedi. Mustafa Torun, “Kist Hidatik harici kurbandan geçebilecek diğer önemli enfeksiyon hastalıkları arasında Şarbon, Salmonellozis, Tokzoplazmozis, enfeksiyonları hakkında bilgi verdi. Bu hastalıklardan en çok dikkat edilmesi gerekenlerin başında şarbon geliyor. Genellikle toprakta sporları bulunan şarbon ile enfekte hayvanların etlerine insanların temas etmesi sonucu ciltte bulunan açık yaralara etkenin girmesi sonucu ortaya çıkabilir. Tedavi edilemez ise ölüme kadar gidebilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Kurban etini tüketimi sırasında insanlara bulaşabilen bir hastalık olan salmonellozis ise baş ağrısı, yüksek ateş ve halsizlik, karın ağrısı, kusma ishal gibi belirtileri olabilir. Tifo formunda ise kabızlık ve ateş ön plandadır. Bu hastalıktan korunmak için özellikle kişisel temizlik ve el yıkama çok önemlidir. Tüketilen gıdaların, suların da ayrıca çok temiz olması, hijyen kurallarına uyulması gerekir” diye görüş bildirdi. Tüberküloza karşı dikkatli olunmasını dile getiren Mustafa Torun, “Tüberküloz yani verem genelde solunum yoluyla insanlardan insanlara bulaşan bir hastalık olup, çabuk yorulma, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, öksürük, balgam çıkarma, ateş ve gece terlemeleri vb. ile seyredebilen bir enfeksiyon hastalığı olup, enfekte kurbanlık hayvanlardan da bulaşabilmektedir. Son olarak tokzoplazmosiz hastalığından bahsetmek gerekirse, bu hastalık ise az pişmiş ve çiğ olan etlerden hastalara kolayca bulaşabiliyor. Kurban etini ya da herhangi bir yiyeceği uygun ısılarda pişirmeye dikkat etmek gerekir” şeklinde konuştu
HASTALIKLARDAN KORUNMA YOLLARI
Kurban Bayramı’nda sık karşılaşılan enfeksiyon hastalıklardan korunma yöntemlerini de anlatan Mustafa Torun, dikkati elden bırakmadıkça hastalıklardan kurtulmanın zor olmadığını ifade etti. Mustafa Torun, “Aslına bakarsanız bu kadar detaylandırarak anlattığımız bu hastalıklar birtakım basit kurallarla önlenebileceğini bilmeliyiz. Kurban Bayramı’nda özellikle çok sayıda hayvanın kesilmesi göz önüne alınıp, kesim öncesi ve kesim sonrası gereken kontrol ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, kesilen hayvanlara ait etlerin tüketiminde (saklama, hazırlama, pişirme) vb.) gerekli hassasiyetin gösterilmemesi birçok hayvansal hastalığın yayılmasına zemin hazırladığı gibi çok sayıda insanımızın da bu hastalıklara yakalanmasında neden olabilmektedir. Gerekli koşullar sağlanıp, kesim yapıldığı takdirde ve kesilen etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmediği takdirde bu hastalıklardan kurtulabiliriz. Ayrıca kesilen hayvanların, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kuralları ihmal etmemeliyiz. Bu saydığımız koşulları mutlaka yerine getirmeliyiz” dedi.
KESİMDE YARALANMALARA DİKKAT!
Her yıl kurban kesiminde alıştığımız bir tablo haline gelen kurban kesimi sırasındaki yaralanmalara da dikkat çeken Mustafa Torun, kurban kesecek bireylerin evvela dikkati elden bırakmaması gerektiğini ifade etti. Yaralanmalar karşısında yapılması gerekenlere değinen Mustafa Torun, “Kurban kesimi sırasında bazen ciddi yaralanmalar olabilmekte ve bunlar dikkat edilmediği takdirde ölümlere kadara gidebilmektedir. Kurban kesiminde en sık karşılaşılan yaralanmalar; basit cilt yaralanmaları, eklem, damar, sinir ve tendon yaralanmaları da olabilir. Hatta organ kopmaları bile görülebilmektedir. Hayvan darpları sonucu el, kol, ayak, bacak, yüz kırıkları oluşabilir. Yaralanma sonrasında olay yerinde ilk müdahale çok önemlidir. İlk önce temiz bir bezle kanama varsa durdurmaya özen göstermeliyiz ya da vücuda bir cisim batmış ise çıkarılmalıdır. Eğer ciddi kanama varsa yaralı için iki üç tane bez üst üste kullanılmalı, 10-15 dakika yaranın üzerine bastırılmalı ve bu şekilde kanama kontrol altına alınmalıdır. Yaralanma bileğe doğru olmuş ise kanamayı durdurmak zor olabilir ve acilen bir sağlık merkezine başvurmaları gerekir. Acil bir sağlık merkezine ulaşıncaya kadar el kalp seviyesinde tutulmalıdır. Yaralanmalara kısa sürede ve doğru müdahale edilmesi kas, sinir ve tendon yaralanmalarının tedavisinde en iyi sonucu almak açısından önemlidir” ifadelerini kullandı.
İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞALIM
Son olarak tüm İslam aleminin mübarek Kurban Bayramı’nı tebrik ettiğini ifade eden Mustafa Torun, “Kurban Bayramı gibi dini günler birliği, beraberliği, yardımlaşmayı ve dayanışmayı beraberinde getiren özel günlerdir. Bu özel gün elimizdekileri paylaşarak mutlu olma bilincini sağlayıp, toplumsal sorunlar karşısında bencil ve hareketsiz kalmamız gerektiğini bizlere öğretir. Ülkemiz şartlarını düşünecek olursak, bazı insanlar sadece bayramdan bayrama kırmızı et yiyebilmekte olduğunun hepimiz bilincindeyiz. Bu önemli günler ile yoksul ve ihtiyaç sahiplerine daha fazla ulaşmaya çalışıp, elimizdekinin paylaşarak değer kazandığını unutmamız gerektiğini düşünüyorum. Kurban dini bir vazife, bir ibadettir. Ben önce bir insan olarak kurban keseceklere rica ediyorum. Lütfen dikkatli olalım. İhtiyaç sahiplerine ulaşmaya gayret gösterelim. Ekonomik açıdan zor günler geçirdiğimiz şu günlerde, ihtiyaç sahiplerine ulaşmak için bu bayramı bir fırsat olarak bilelim. Bir doktor olarak uyarım ise, kurban kesecek alanın temizliğine, kurbanın sağlıklı olup olmadığının kontrolüne, bulaşabilecek hastalıklara ve kurban keserken karşılaşabileceğimiz yaralanmalara karşı dikkatli olalım” diye konuştu.
 

Haber Merkezi