- Bilim ve Teknoloji
- 07.08.2025 17:13
Uzmanlar uyarıyor: Sosyal medyada farkında olmadan suç işleyebilirsiniz! Bilgi kirliliği, etik ihlaller ve ifşa kültürü tehlikeli boyutta...
Sosyal medyada paylaştığınız her içerik, sizi farkında olmadan suçlu konumuna düşürebilir. Son dönemde dijital platformlardaki kontrolsüz bilgi akışına dikkat çeken uzmanlar, hem etik hem de hukuki açıdan ciddi uyarılarda bulunuyor. Avukat Ozan Gürgöz, sosyal medya kullanıcılarını uyararak, “Hepimiz farkında olmadan suç işleyebiliriz” dedi. Akademik çevrelerden de benzer kaygılar yükseliyor. Akdeniz Üniversitesi’nden Dr. Mustafa Akbayır, dijital habercilikte etik ihlallerin alarm verdiğini belirtti.
Sosyal medya artık yalnızca iletişim değil, aynı zamanda birer “haber yayma” aracı haline geldi. Ancak bu durumun getirdiği sorumluluk, çoğu kullanıcı tarafından fark edilmiyor. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim üyesi Dr. Mustafa Akbayır, bu noktaya dikkat çekiyor:
“Sosyal medyada yayılan içeriklerin büyük çoğunluğu herhangi bir doğrulama sürecinden geçmeden dolaşıma giriyor. Bu da gerçek dışı bilgilerin toplum tarafından doğru kabul edilmesine ve ciddi kamuoyu manipülasyonlarına yol açabiliyor.”
Dr. Akbayır’a göre, habercilikte esas olan doğruluk ve gerçeklik ilkeleri, sosyal medya paylaşımlarında ikinci plana itiliyor. Etkileşim odaklı içerikler, çoğu zaman kişisel verilerin ifşasına kadar varan sonuçlar doğurabiliyor.
“Haberciliğin temeli olan tarafsızlık, karşıt görüşü dinleme ve kişisel verilerin korunması gibi ilkeler, çoğunlukla eğitimsiz bireylerce ihlal ediliyor,” diyen Dr. Akbayır, özellikle kazalarda çekilen görüntülerin sansürsüz paylaşılmasını etik dışı bulduğunu ifade etti.
Alaylı sosyal medya kullanıcılarının artışıyla birlikte bu sorunların derinleştiğine işaret eden Akbayır, medya okuryazarlığı ve temel gazetecilik eğitiminin acilen yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı.
“Sosyal medya güçlü bir iletişim aracıdır, ama kontrolsüz kullanıldığında kamu yararına değil, kamu zararına dönüşebilir.”
Hukuki boyuta dikkat çeken Avukat Ozan Gürgöz ise sosyal medyada yapılan her paylaşımın yasal bir zemini olduğunu hatırlattı. Kişi hakları, özel hayatın gizliliği ve iftira gibi suçların çoğu zaman bu mecralarda farkında olunmadan işlendiğini söyledi.
“Birini izinsiz görüntülemek ya da özel yazışmaları paylaşmak, Türk Ceza Kanunu’na göre açık bir suçtur. Bu tarz paylaşımlar sizi sadece tazminat davalarına değil, ceza soruşturmalarına da konu edebilir.”
Gürgöz’e göre sosyal medya, hak arama yeri değildir. Hukuki bir sorunla karşılaşıldığında sosyal medyada ifşa yolunu seçmek yerine resmi mercilere başvurmak gerektiğini ifade etti.
“Sosyal medya üzerinden bir durumu teşhir etmek, sizi mağdurken sanık konumuna sokabilir. Belediyeler, CİMER ya da savcılık gibi resmi merciler varken, sosyal medya adalet dağıtmaz. Üstelik yaptığınız paylaşım sizi iftira, hakaret, hatta kişisel verileri ihlal suçlamasıyla karşı karşıya bırakabilir.”
Avukat Gürgöz, sosyal medya kullanımı konusundaki bilinç eksikliğinin sadece yetişkinlerle sınırlı kalmadığını da söyledi. Ortaokul çağındaki çocuklar arasında bile “ifşa kültürü”nün yaygınlaştığını vurgulayan Gürgöz, aileleri bu konuda daha duyarlı olmaya çağırdı.
“Çocukların sosyal medya eğitimi alması artık bir lüks değil, zorunluluk haline geldi. Aksi halde küçük bir paylaşım bile onların sicilinde büyük bir iz bırakabilir.”
Sosyal medya içeriklerinin yayılmadan önce teyit edilmesinin önemine dikkat çeken Dr. Akbayır, artık doğruluk kontrolü için çok sayıda dijital araç ve yapay zeka uygulaması bulunduğunu hatırlattı:
“Bilgi kirliliğini önlemenin en etkili yolu, doğruluğunu teyit etmeden hiçbir şeyi paylaşmamaktır. Bu, dijital vatandaşlık bilincinin de temelidir.”
Kaynak : HABER MERKEZİ