İEÜ’den yenilikçi buluş: Göğüs kanserine karşı akıllı tekstil

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) akademisyen ve öğrencileri, kadınlarda sık görülen göğüs kanserinin erken teşhisine destek olmak amacıyla sensör özelliğine sahip yenilikçi bir “akıllı tekstil” ürünü geliştirdi. Günlük hayatta tişört veya atlet olarak kullanılabilen ürün, elektromanyetik dalgalar sayesinde meme dokusundaki değişimleri anlık olarak tespit edebiliyor. ‘Tekstil yama anteni’ olarak tanımlanan ve yıkanabilir özelliğe sahip bu özel ürün, düşük maliyeti ve veri aktarımı sağlayan yapısıyla dikkat çekiyor. Geliştirilen ürün için Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru yapıldı.

KIYAFET GİBİ GİYİLEN TAKİP SİSTEMİ

Kadınlarda en yaygın sağlık sorunlarından biri olan göğüs kanserine karşı yeni bir erken teşhis yöntemi üzerinde çalışan İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ), teknolojiyi tekstille birleştirdi. İEÜ Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Diaa Gadelmavla'nın danışmanlığında, Biyomedikal Mühendisliği öğrencileri Mehmet Ali Dalgıç ve Israa M. F. Abdullah Alhammoodi tarafından geliştirilen “akıllı tekstil” ürünü, altı aylık bir araştırma ve tasarım sürecinin ürünü olarak ortaya çıktı.

“Tekstil Yama Anteni” olarak adlandırılan bu özel kumaş, tişört, atlet veya uzun kollu bir giysi gibi giyilebilecek formda üretildi. Ürünün en önemli özelliği ise, göğüs bölgesine yerleştirildiğinde meme dokusundaki fiziksel değişimleri algılayarak, bunları elektromanyetik sinyaller aracılığıyla ölçebilmesi.

DOKU DEĞİŞİMLERİNİ ANLIK TESPİT EDİYOR

Ürün, meme dokusunda oluşabilecek anormal değişimleri elektromanyetik dalgalar yardımıyla tespit ediyor ve bu verileri kablosuz olarak uzaktaki bir cihaza iletiyor. Veriler daha sonra bilgisayar destekli yazılımlar aracılığıyla analiz edilerek düzenli olarak raporlanabiliyor. Bu sistem, potansiyel risklerin erkenden fark edilmesini sağlayarak kanser teşhisinde zaman kazandırabilir.

Geliştirilen bu teknoloji, tıbbi görüntüleme cihazlarının (örneğin mamografi) yerini almak yerine, tamamlayıcı bir sistem olarak konumlanıyor. Erken evre değişimleri gözlemleyerek bireyleri sağlık kontrolü konusunda yönlendirmeyi amaçlıyor.

YIKANABİLİR, HAFİF VE DÜŞÜK MALİYETLİ

Projenin en dikkat çekici yönlerinden biri ise ürünün yıkanabilir, hafif ve düşük maliyetli olması. Bu da onu günlük kullanım için son derece uygun hale getiriyor. Hazırlanan tekstil anteni, giyilebilir kıyafet formunda ya da mevcut giysilere sonradan eklenebilecek bir modül olarak kullanılabiliyor. Aynı zamanda büyük moda markalarının, bu teknolojiyi entegre ederek yeni nesil sağlık destekli giyim ürünleri geliştirmesinin de önü açılıyor.

Prof. Dr. Diaa Gadelmavla, ürünün konumlandırılması açısından esnek seçenekler sunduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Prototipini tamamladığımız ürün, ister bağımsız bir giysi olarak ister mevcut bir kıyafete entegre edilerek kullanılabilir. Marka logolarının bulunduğu sağ ya da sol göğüs kısmında yer alması yeterlidir. Bu yönüyle hem fonksiyonel hem de estetik açıdan uyumlu bir çözüm sunduğumuzu düşünüyoruz.”

“MAMOGRAFİ DEĞİL, TAMAMLAYICI TEKNOLOJİ”

Ürünün tıbbi bir teşhis cihazı olan mamografi ile karıştırılmaması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Gadelmavla, teknolojinin yapısını şöyle açıkladı:

“Mamografi, iç dokuların detaylı görüntülenmesini sağlayan profesyonel bir cihazdır. Bizim ürünümüz ise elektromanyetik dalgalarla çalışan bir sensör sistemi. Radyasyon içermiyor ve vücuda zarar vermiyor. Akıllı saatlerdeki nabız sensörlerinin mantığına benzer bir şekilde çalışıyor. Deride ya da doku altında oluşan küçük değişimleri belirli sinyaller göndererek tespit ediyor. Bu sinyallerdeki farklılıklar, sağlık durumuna dair ön uyarılar verebiliyor.”

GELECEK VADEDEN BİR ÖĞRENCİ PROJESİ

Projeyi yürüten öğrenciler Mehmet Ali Dalgıç ve Israa M. F. Abdullah Alhammoodi ise geliştirdikleri ürünün akademik başarılarının yanı sıra toplumsal bir fayda sağlamasından duydukları mutluluğu dile getirdi. Genç mühendis adayları, proje sürecinin meslek hayatları için önemli bir temel oluşturduğunu ifade etti:

“Bu süreç bizim için hem teknik hem kişisel gelişim açısından çok değerliydi. Geliştirdiğimiz ürünün sahada uygulanabilir ve etkili bir çözüm sunabileceğine inanıyoruz. Sağlık teknolojileri alanında yeni projeler geliştirme motivasyonumuz arttı.”

PATENT BAŞVURUSU YAPILDI, YAYGIN KULLANIM HEDEFLENİYOR

Ürün için Türk Patent ve Marka Kurumu’na resmi başvuru yapılırken, ekip hem akademik literatürde yer almak hem de sanayide bu teknolojinin yaygınlaşmasını sağlamak için çalışmalarını sürdürüyor. Geliştirilen akıllı tekstil ürününün, ilerleyen süreçte hastaneler, sağlık kuruluşları, sporcular ve bireysel kullanıcılar tarafından kullanılması hedefleniyor.