Otomobil fiyatlarında “zıplama” başlıyor: Ek vergi için son gün!

Türkiye otomotiv pazarı için kritik bir viraj alınıyor. Geçtiğimiz aylarda duyurulan ve Avrupa Birliği (AB) ile Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamı dışındaki ülkelerden ithal edilen binek otomobillere yönelik ek gümrük vergisi uygulaması için tanınan iki aylık geçiş süresi yarın, 22 Kasım Cuma günü itibarıyla sona eriyor. Bu gelişme, özellikle Japonya başta olmak üzere Asya ve diğer ülkelerden gelen birçok popüler modelin nihai satış fiyatında adeta bir "zıplama" etkisi yaratacak.

Sektör otoriteleri ve distribütörler, yılsonu satış kampanyalarının tam gaz devam ettiği bu dönemde, ek verginin pazarda ciddi bir daralmaya neden olabileceği ve rekabet dengelerini kökten değiştirebileceği konusunda uyarıyor. En büyük darbeyi ise, Türkiye'de yüksek talep gören ve sorunsuzluklarıyla nam salmış Japon otomobil markalarının ithal modelleri alacak gibi görünüyor.

YENİ VERGİ ORANLARI: FİYATLAR NASIL KATLANACAK?

Eylül ayında Resmi Gazete'de yayımlanan kararla, mevcut yüzde 10'luk standart gümrük vergisine ek olarak, araçların motor ve enerji tiplerine göre kademeli bir ek maliyet yükümlülüğü getiriliyor. Bu yükümlülük, oransal bir yüzdelik ya da minimum bir ABD Doları tutarı üzerinden, hangisi yüksekse o şekilde hesaplanacak:

Konvansiyonel (ICE) ve Hibrit (HEV) Modeller: Mevcut yüzde 10'a ek +yüzde 25 (Minimum 6.000 ABD Doları)

Plug-in Hibrit (PHEV) Modeller: Mevcut yüzde 10'a ek +yüzde 30 (Minimum 7.000 ABD Doları)

Tam Elektrikli (BEV) Modeller: Mevcut yüzde 10'a ek +yüzde 30 (Minimum 8.500 ABD Doları)

Bu oranlar, sadece gümrük vergisi matrahını artırmakla kalmıyor; üzerine eklenen Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) zincirleme bir etki yaratarak nihai fiyata çok daha yüksek bir artış olarak yansıyor.

Örnek Hesaplama: Vergisiz fabrika çıkış fiyatı (matrah) 1.000.000 TL olan konvansiyonel/hibrit bir modelde, sadece ek gümrük vergisi (250.000 TL) bile, ÖTV ve KDV eklenince tüketicinin ödeyeceği toplam zammı 540.000 TL'ye kadar çıkarabiliyor. Matrah yükseldikçe, bu artış miktarı yarım milyon liranın dahi üzerine çıkabilecek.

ZAM KASIRGASI HANGİ MARKA VE MODELLERİ VURACAK?

Yeni vergi düzenlemesinin en çok etkilediği üreticiler, ağırlıklı olarak Japonya menşeli araçları Türkiye pazarına sunan markalar oldu. Yerel üretim avantajı olmayan ithal modeller, zam yükünün tamamını omuzlayacak.

DİSTRİBÜTÖRLER ALTERNATİF YOLLAR ARIYOR: VERGİ YÜKÜ NASIL AŞILACAK?

Ek vergi yükünü hafifletmek ve rekabetçiliklerini korumak isteyen distribütörler, çeşitli alternatif çözümler üzerinde çalışıyor. Bazı markaların, araçlarını vergi oranı düşük veya AB/STA kapsamındaki ülkelerden tedarik etme yollarını araştırdığı belirtiliyor.

Ancak sektör uzmanları, bu denli büyük bir maliyet artışının, markaların kendi kâr marjlarından feragat ederek uzun süre sürdürülebilir bir şekilde karşılanamayacağını vurguluyor. Bu durum, yılsonu satış hedeflerini revize etmek zorunda kalan markaların, önümüzdeki dönemde pazarlama ve fiyatlama stratejilerini kökten değiştireceğinin sinyallerini veriyor.

SON FIRSAT: YARINKİ FİYAT ARTIŞINDAN ÖNCEKİ GÜNCEL LİSTE FİYATLARI

Yeni vergi oranlarının devreye girmesiyle fiyatları artacak olan bazı popüler modellerin, zam öncesi güncel (yaklaşık) liste fiyatları şu şekilde:

Toyota Corolla Cross Hybrid: 2.435.000 TL – 2.544.000 TL

Honda HR-V HEV: 2.330.000 TL – 2.950.000 TL

Nissan X-Trail: 2.899.000 TL – 3.975.300 TL

Subaru Crosstrek: 3.249.900 TL

Lexus LBX: 2.800.000 TL – 3.265.000 TL

Tüketicilerin, yarın sabahtan itibaren bu fiyat listelerinde önemli ölçüde yukarı yönlü güncellemelerle karşılaşması bekleniyor.

OTOMOTİV PAZARINDA YENİ DÖNEM BAŞLIYOR

Ek vergi kararı, Türkiye otomotiv pazarında yeni bir dönemin kapısını aralıyor. AB ve STA dışındaki ülkelerden gelen binek araçların ciddi fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalması, pazarın dinamiklerini kökten değiştirecek. Tüketicinin alım tercihlerinde, yerli üretime veya vergi avantajı olan coğrafyalardan gelen markalara yönelme eğilimi artarken, ithalatçı markaların rekabet edebilmek için atacağı stratejik adımlar, önümüzdeki aylarda sektörün seyrini belirleyecek ana unsur olacak.

Vergi yükünden etkilenmek istemeyen alıcılar için yarın, zamlı fiyatlarla karşılaşmadan önce son gün. Satış noktalarındaki hareketlilik şimdiden dikkat çekiyor.