Acı kampanya: Kapatıyoruz

NURETTİN BAKİ-ÖZEL HABER
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 2020 yılının ilk 6 aylık dilimi için hazırladığı istatistiklerde İzmir ile ilgili önemli bilgiler yer aldı. TOBB’un rakamlarına göre İzmir’de çok sayıda şirket kurulurken bunun yanı sıra 929 tanesi de kapandı. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan İzmirli esnaf, bu durumun geçici olmasını umuyor. İEOSB Başkanı Zekeriya Mutlu da pandemi sürecinde işyerini kapatan çok sayıda esnaf olduğunu, kesin rakamların ancak eylül ayında netleşebileceğini söyledi. Ekonomist Talat Yeşiloğlu da yeni düzende ayakta durmak isteyen şirketlerin kendilerini yenilemek zorunda olduğunun altını çizdi.



2 BİN 258 İŞ YERİ KAPANDI
İzmir Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği de (İEOSB) İzmir’de kapanan iş yerleri sayısını paylaştı. İEOSB’ye göre İzmir’de yılbaşından bu yana toplam 7 bin 806 işyeri açıldı. Normalleşmenin başladığı 1 Haziran’dan itibaren bir ay içinde açılan işyeri sayısı ise bin 861 oldu. Yılbaşından bu yana kapanan işyeri sayısı 2 bin 258. İEOSB Başkanı Zekeriya Mutlu, bu rakamların yanıltıcı olabileceğine dikkat çekti. Daha önce işyerini açmış, faaliyetine devam eden çok sayıda esnafın, Halk Bankası, Ziraat Bankası ve Vakıfbank tarafından devlet desteğiyle 25 bin lira kefilsiz senetsiz kredi, ayrıca kredi kartına 25 bin lira yükleme imkânından yararlanmak için odaya kayıt yaptırdığını anlatan Başkan Mutlu, “Yeni açılışların çok azının, sıfırdan açılış olduğunu düşünüyorum. Çünkü pandemi, esnafımızın gözünü fena korkuttu. Kriz ortamında insanlar yeni işyeri açmaya çekiniyor” ifadesini kullandı. Başkan Mutlu, pandemi sürecinde işyerini kapatan çok sayıda esnaf olduğunu, kesin rakamların ancak eylül ayında netleşebileceğini sözlerine ekledi.



HAYAT TOZPEMBE DEĞİLDİ
Esnaf da son dönemde yaşanan ekonomik darboğazdan etkilenen esnaf ve sanatkarların çözümü dükkanı kapatmakta bulduğunun altını çizerek, gelecek için belirsiz bir tablonun varlığından yakındı. Kapanan şirketlerde, dükkânlarda 10 binlerce kişinin de işsiz kaldığını belirten 23 yıllık Alsancak esnafı, “Açıkçası hayat koronavirüsten önce de biz esnaflar için çok tozpembe değildi ama gemiyi bir şekilde götürüyorduk. Pandemi ile beraber işlerimiz tamamen durdu. Böyle olunca da özellikle hizmet sektöründe işlev gören arkadaşlarımız şirketlerini kapatmak zorunda kaldı. Mesela ben giyim sektöründe esnaflık yapıyorum toptan ürün aldığım şirket kapandı. Bizim dükkanda da yeni ürün neredeyse yok, elimizdeki mevcut ürünleri bitirmeye çalışıyoruz” dedi.



KAPATAN DA VAR KAPATACAK OLAN DA…!
Uzun yıllardır restoran işinde hizmet veren bir diğer esnaf ise, İzmir’de şirketlerin kapanmasına şaşırmadıklarını vurgulayarak, “Pandemi oldu işlerimiz durdu. Ben pandemiden önce hayatımda işçi çıkarmamıştım, çalışanlarım kendi istekleriyle çıkana kadar çalışırlardı ancak pandemiden dolayı çok zorlandım, şimdi işçi çıkarma yasağı kalkarsa yapacağım ilk iş maalesef bunu yapmak olacak. Ama dükkanımı, yıllardır emek verdiğim ekmek teknemi, şirketimi sonuna kadar ayakta tutmaya çalışacağım. Elbette, dükkanını kapatan arkadaşlarımız da oldu, şu an çok zor durumda olup belki de ilerleyen dönemde kapatacak olan arkadaşlarımız da var. Kolay değil, yıllarca emek verdiğin, geçimini sağladığın iş yerini kapatıyorsun, kapatmak zorunda kalıyorsun. Umarım bu zor günler geride kalır” diye konuştu.



DAHA UZUN BİR NEFES İSTİYORUZ!
Yaklaşık 20 yıldır Alsancak Gül Sokağı’nda esnaflık yapan Nadir Gül de TOBB’un İzmir’de kapanan şirketler sayısını duyunca içten gelen acıklı bir “Ah ah” diyerek şunları söyledi: “Eskiden “uzatıyoruz” kampanyaları yapardık, şimdi direkt “kapatıyoruz” diyoruz. Çünkü elde bir şey kalmadı, “uzatıyoruz” kampanyaları da işe yaramıyor. Dolayısıyla eskiden canı sıkıldığı için dükkan kapatılırdı şimdi ise kazanamadığı için dükkan kapatılıyor. Tabii ki bu çok kötü bir durum ama umuyorum ki hükümetimiz daha fazla desteklerle bizleri yine yalnız bırakmayacaktır. Hükümetimizden beklentimiz, az biraz daha destekle bizim de dükkanlarımızı, şirketlerimizi kapatmamızı engelleyecek adımların atılması. Bu adımlar atıldığı takdir de ki zaten benzer adımlar daha önce atıldı ve bizler esnaf olarak rahat nefes aldık. Şimdi daha uzun bir nefes alma zamanı” diye konuştu. 

BURADA SİHİRLİ FORMÜL YOK!
2019 ve 2020’nin aynı dönemdeki rakamlarını karşılaştıran Ekonomist Talat Yeşiloğlu, bütün dünya ekonomisini dağıtan pandemiden Türkiye’nin etkilenmemesinin mümkün olmadığını söyledi. Yeni düzende kendini yenileyen geliştiren şirketlerin ayakta kalacağını belirten Yeşiloğlu, “Çin’de ortaya çıkan ve ülkemize martın başlarında giren koronavirüs salgınıyla beraber Türkiye eve kapandı, yaşam durdu. Bu pandemi bütün dünyayı sallarken Türkiye’yi bunun dışında tutmak mümkün değil. Çünkü hizmet sektörü ekonominin yüzde 60’ını kapsıyor. Dolayısıyla ekonominin yüzde 60’nın durduğu bir yerde şirket kapanmamalarının olmaması, zor duruma düşmemesini beklemek mümkün değil. ABD ekonomisi, yani dünyanın en büyük ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yüzde 34 küçüldü. Yılı yüzde 12-14 arasında bir küçülmeyle bitirileceğinden bahsediliyor. Yüzde 10’luk küçülme 8 trilyon dolarlık ekonominin ortadan kaybolması demek. Yani Türkiye ekonomisinin 10-12 katının ortadan kaybolmasından bahsediyoruz. Pandemi böyle bir şey, bütün ortalığı sallıyor. Önümüzdeki dönemde şirket kapanmalarının artması sürpriz olmaz. Dünya ekonomisinin yüzde 7-8 küçüleceği bir ortamda Türkiye’nin bunun dışında kalması imkânsız. Dünya ortalamasının ne kadar altında küçülürsek o kadar başarılı oluruz.  Formül basit, burada sihirli bir formül yok,  işletme, işletme sahibi kafasını kaldıracak çevresinde ne görüyorsa ona göre hizmetini yenilemek zorunda ancak bu şekilde ayakta durabilir” değerlendirmesinde bulundu.
İŞTE TOBB’UN İSTATİSTİKLERİ
TOBB’a göre İzmir’de ocak ayında; 657 şirket kurulurken 148 tane kapandı. 111 gerçek kişi kurulurken 171 tane kapandı. 4 kooperatif kurulurken 9 tane kapandı. Şubat ayında; 545 şirket kurulurken 44 tane kapandı. 92 gerçek kişi kurulurken 100 tane kapandı. 8 kooperatif kurulurken 2 tane kapandı. Mart ayında; 447 şirket kuruldu, 36 tane kapandı. 103 gerçek kişi kuruldu 64 tane kapandı. 6 kooperatif kuruldu, 2 tane kapandı. Nisan ayında; 197 şirket kuruldu, 25 tane kapandı. 33 gerçek kişi kurulurken 100 tane kapandı. 3 kooperatif kurulurken hiç kapanan olmadı. Mayıs ayında; 255 şirket kuruldu, 25 tane kapandı. 74 gerçek kişi kuruldu, 37 tane kapandı. 3 kooperatif kuruldu, kapanan ise olmadı. Haziran ayında; 531 şirket kuruldu, 67 tane kapandı. 104 gerçek kişi kuruldu ve 97 tane kapandı. 1 kooperatif kuruldu 2 tane de kapandı.