Çarşıda ‘aşure’ bereketi

KENAN YEŞİL / ÖZEL HABER

Hava sıcaklıkların düşmesi, sonbaharda yaşanılan hava değişikliğin etkisiyle grip, nezle, boğaz ağrısı gibi hastalıklara yakalananlar soluğu aktarda alıyor. Öte yandan Muharrem ayının başlaması ile aşure yapımında kullanılan malzemeleri almak için aktar ve baharatçıya akın eden insanlar, aktar ve baharatçılarda yoğunluk oluşturdu. Son dönemde satışlarda sıkıntı yaşayan esnaf ise Muharrem ayının başlaması ile satışlarında aşure bereketi yaşıyor. Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda baharat satan Değirmen Baharatları sahibi Abdullah Gökçen, Muharrem ayının başlamasıyla birlikte aşure yapımında kullanılan malzemelerin satışlarında artış olduğunu söyledi. En yoğun satışların Muharrem ayının ilk günü olduğunu belirten Gökçen, “İnsanlar evlerine bir şeyler götürmek istiyor. 3 haftalık süreç yoğun oluyor. İlk hafta ise çok yoğun bir şekilde geçiyor. Şu anda yoğunluk devam ediyor. Muharrem ayı geldi, aşure yapılacak diye malzemelerde zam yapılmadı. İnsanlar mümkün mertebe karlarını az tutmak zorunda. Piyasada iş yok. Bizde bir yoğunluk olmasına rağmen her yerin yoğun olduğunu söyleyemeyiz. Hareketlilik var ama bütün bir piyasada yoğunluk yok. Ancak Muharrem ayı biraz olsun bereketi ile geldiğini söyleyebiliriz” dedi.

AŞUREYE OLAN İLGİ ARTTI

Son yıllarda aşureye olan ilginin daha da arttığını belirten Gökçen, “Herkes neredeyse aşure yapıyor. İnsanlar birbirinden görerek aşure yapmak istiyor. Bir yoğunluk yaşıyoruz ve bereketli geçiyor. Bir de kış ayına denk gelmesi satışlarımızı da olumlu yönde etkiledi. Yaz ayında olunca insanlar tatilde oldukları için daha az satış oluyordu. Şimdi bir de okullar açıldı. İnsanlar evlerinde. Muharrem ayının bu dönemde olması aşure yapımında kullanılan malzeme satışlarını olumlu etkiledi” diye konuştu.

AŞURENİN OLMAZSA OLMAZI

Aşure yapımında en çok tercih edilen malzemeler hakkında bilgiler veren Gökçen, “Aşurenin olmazsa olmazı buğday, fasulye, nohuttur. Daha sonra kayısı, sultani üzüm, tarçın, karanfil gelir. Aşureyi süslemekte önemli olduğu için ceviz, badem, fındık üçlüsü çok satılıyor. Süs biraz da maliyet işidir. Süsü ne kadar bol olursa aşure o kadar iyi oluyor. Susam aynı şekilde çok satılıyor. Kuş üzümü, gül suyu kullananlarda var” dedi.

MALZEMEYE GÖRE HARCAMA ARTIYOR

İyi ve güzel aşure yapılmak isteniyorsa 100 liranın gözden çıkartılması gerektiğini dile getiren Abdullah Gökçen, şöyle konuştu: “Eskiden aşure yapımı 50-60 liraya mal oluyordu. Ama şimdi 100 liraya kadar çıkıyor. Malzemeye göre harcama artıyor. Bir kilo buğdaya göre hesap edecek olursak, buğdayı 3 liradan, ceviz 5 lira, badem 5 lira, üzüm 2 lira, kayısı 3 lira, fasulye 3 liradan derken bu maliyet artıyor. Şeker çok fazla kullanılıyor. Şimdi bir de aşure kapları var. Eskiden kap alınmıyordu. Herkes kendi tabağında komşularına ikram ediyordu. Şimdi ise aşureye özel kaplar var ve bunlarda birer maliyet. İyi ve güzel bir aşure yapmak isteniyorsa 100 lirayı gözden çıkarmak gerekir. 1 kilo buğdaydan içine konulan malzemeye göre 25 kilo aşure çıkıyor.”

AŞURE YAPACAKLARA UYARILAR

Aşure yapımı konusunda da uyarılarda bulunan Gökçen, “Aşure yapımında fasulye ve nohudu az koyuluyor. Böyle aşureler güzel olmaz. Bizim tavsiye ettiğimiz ise 1 kilo buğdaya 600 gram nohut, 600 gram fasulye, 600 gram pirinç, 300 gram üzüm, 300 gram kayısı, 4,5 kilo şeker. Şekeri az koyduklarında aşure ekşimsi olur. Aşure tatlı olması lazım. Bazen bademleri haşlamadan, kabuğunu soymadan aşurenin üstüne atanlar oluyor. Bademlerin kabuğu soyulmalı, hafif kavurtulmalı daha sonra aşurenin üstüne atılmalı. Fasulye ve nohutta bu miktarları söylediğimizde insanlar şaşırıyor ‘Bu kadar nohut konulur mu’ diyorlar. Ama aşureyi yapıp yediklerinde güzel olduğunu söylüyorlar. Aşurede fasulye ve nohut az konulduğunda yoğun buğday oluyor. Yoğun buğday olunca aşurede lapımsı bir şekilde buğday haşlaması gibi bir durum oluşuyor. Fasulye ve nohut aşureye lezzet katıyor” dedi.

“HASTA OLMADAN KULLANIN”

Kış mevsimi gelmesi ile insanların grip, nezle ve boğaz ağrısı gibi hastalıklarda aktar ve baharatçılara geldiğini söyleyen Abdullah Gökçen, “Gribe ve nezleye iyi gelen ürünlere baktığımızda en çok bilinen zencefil, zerdeçal, tarçın, karanfil, havlucan karışımı tercih ediliyor. Bunlar dışında ıhlamur, papatya, adaçayı gibi ürünlerde ilave edilirse kış çayı olur. Ama bir hata yapılıyor. Gribe yakalandıktan sonra, öksürük başladıktan sonra bunlar kullanılmaya başlıyor. O zaman da çok da faydası olmuyor. Yani yapılması gereken gribe yakalanmadan önce bu ürünlerin tüketilmesi lazım. Geçtiğimiz yıllara göre, insanlar bu yıl biraz daha bilinçli. Kış başlamadan önce hemen bu karışımları içmeye başlıyorlar. Bunlarda bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor. Vücut direncini artırıyor. Yine de gribe yakalanıyorsunuz ama o gribi hafif atlatıyorsunuz. Haftada bir iki kere bu karışımlardan içilmesi çok faydalı olur” diye konuştu.

“KALİTELİ ÜRÜN TÜKETİN”

Ürünlerin fiyat aralıkları konusunda da bilgiler veren Abdullah Gökçen, kaliteli ürünlerin tüketilmesi konusunda önerilerde bulunarak, “Kuru zencefilin kilosu 30 lira, havlucan 30 lira, tarçın 30 ila 60 lira arasında değişiyor. Karanfilin kilosu 80 ila 100 lira arasında değişiyor. Adaçayı demetler halinde 2 lira civarında satılıyor. Çiçek ıhlamur 150 lira civarında. Yaprak ıhlamur 100 lira civarında satılıyor. Ayrıca bu ürünlerin tozları var. Çayını içmekte zorlananlar bu tozlardan alarak balla, pekmez ile macun yaparak tüketebilirler. Macun bozulan bir şey olmadığı için uzun zaman dilimde tüketilebilir” ifadelerini kullandı.

YOĞUNLUK VAR

15 gündür Muharrem ayı vesilesi ile bir yoğunluk olduğunu dile getiren Yelken Baharat Sahibi Yılmaz Yelken ise, “Kış mevsimi geldiğinde işlerde bir yoğunluk yaşıyoruz. Şu an aşure ayında olmamız da yoğunluğu artırıyor. 15 gündür aşure ayı vesilesi ile bir yoğunluk var. Kışın grip, nezle hastalıkları çok olduğu için ıhlamur, adaçayı, tarçın çok satılıyor. Müşterilerimize ürün alırken yanında karışım olarak kullanabilecekleri ürünlerimiz ile ilgili tavsiyelerde de bulunuyoruz. Mesela kış çayı tavsiye ediyoruz. Yanında propolis, arısütü de tavsiye ediyoruz. Beraber kullanılırsa daha etkili oluyor. En hesaplı ve ekonomik olan ise karışık çaydır. 6 liradan satılıyor. Cinssek, arısütü gibi ürünler biraz pahalıdır” dedi.