Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türkiye-Afrika İlişkileri Stratejik Ortaklık Seviyesine Ulaştı

İki gündür İstanbul Kongre Merkezi'nde devam 5’inci Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu’nun (TABEF) kapanış programı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleşti. 54 Afrika ülkesi ve Türkiye'den bakanlar, bakan yardımcıları, üst düzey kamu görevlileri ve yaklaşık 3 bin iş insanının biraraya gelmesiyle gerçekleşen forumun kapanış programına ayrıca Afrika Birliği Komisyon Başkanı Mahmoud Ali Youssouf, Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Paul Mashatile, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Afrika Birliği Komisyonu Ekonomik Kalkınma, Ticaret, Turizm, Sanayi ve Madencilik Komiseri Francisca Tatchouop Belobe, Afrika İş Konseyi Başkanı Dr. Amany Asfour, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak ve İstanbul Valisi Davut Gül katıldı.

TİCARİ MÜNASEBETLERİMİZİN GELECEĞİNE DAİR GÜÇLÜ BİR SİNERJİ OLUŞTU

Burada bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "5’inci Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu’nun hayırlı olmasını, yeni işbirliklerine zemin oluşturmasını canı gönülden temenni ediyorum. Forumun düzenlenmesinde emeği geçen Ticaret Bakanlığımızı ve tüm kurum ve kuruluşlarımızı ayrı ayrı tebrik ediyorum. İlkini 2016 yılları arasında tertiplediğimiz forumun, zaman içerisinde Afrika’nın dört bir yanından katılımcıların desteğiyle somut projelere dönüşen kararların alındığı bir platform haline geldiğini memnuniyetle görüyorum. Küresel ticarette belirsizlik ve risklerin arttığı bir dönemde, 2 gün süresince gerçekleştirdiğiniz toplantılarda tarım, gıda, tekstil, enerji, madencilik ve sağlık gibi konularda çok kıymetli değerlendirmeler paylaşıldı paylaşılıyor. Afrika’nın farklı ülkelerinden İstanbulumuza teşrif eden misafirlerimiz, ülkelerindeki yatırım ortamını ve ticari imkanlarını hem diğer katılımcılara hem de Türk iş dünyasına anlatma fırsatı buldu. Neticede, ticari münasebetlerimizin geleceğine dair güçlü bir sinerji oluştu" diye konuştu.

KAZAN-KAZAN İLKESİ TEMELİNDE TECRÜBEMİZİ PAYLAŞMANIN GAYRETİ İÇERİSİNDEYİZ

Erdoğan, "Burada yeni dostlukların kurulmasını, yeni iş birliklerinin oluşmasını ve yeni ortaklıkların tesis edilmesini önemsiyor, bunların kalıcı olmasını diliyorum. Şunu da özellikle ifade etmek isterim. Hızla büyüyen ekonomisiyle, hızla gelişen yatırım ortamıyla ve 3 kıtanın tam merkezindeki coğrafi konumuyla Türkiye’nin kapısı, dünyanın farklı bölgelerinden gelen her yatırımcıya ve girişimciye ardına kadar açıktır. Devletimizin ilgili tüm kurumları, ilgili bakanlıklarımız ve Cumhurbaşkanlığına bağlı yatırım ajansımız, ülkemize huzurla yatırım yapmak isteyen herkese gereken desteği vermeye hazırdır. Bunu buradaki tüm dostlarımızın çok iyi bilmesini rica ediyorum. Ülkemizde bulunduğunuz süre zarfında sizler de şahit oldunuz. Hiçbir ayrım yapmadan, hiçbir ön yargı taşımadan özellikle kimseye bir dayatmada bulunmadan, eşitlik, karşılıklı saygı ve kazan-kazan ilkesi temelinde tecrübemizi, siyasi ve kültürel birikimimizi sizlerle samimiyetle paylaşmanın gayreti içerisindeyiz. 2005’i ülkemizde 'Afrika Yılı' ilan ederek kıtayla ilişkilerimizde yeni bir sayfa açtık. O günden bu yana tam 20 sene geçti. Bu 20 yılda elele, omuz omuza, hepsinden öte gönül gönüle vererek ilişkilerimizi hayal dahi edilemeyecek noktalara getirdik.Türkiye-Afrika ilişkilerinin müşterek çabalarımızla stratejik ortaklık seviyesine ulaşmasından fevkalade memnunuz.Bu sene ayrıca, ülkemizin Afrika Birliği’ndeki gözlemci statüsünün 20’nci yılını idrak ediyoruz. Gelecek yıl, Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi’nin dördüncüsünü tertipleyeceğiz. Hazırlıklarına başladığımız bu önemli zirvenin, kıtanın kalkınmasına ve refahına yönelik gayretlerimizin yeni bir nişanesi olacağına inanıyorum" dedi.

KITAYA 50'NİN ÜZERİNDE ZİYARET GERÇEKLEŞTİRMİŞ BİR SİYASETÇİYİM

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Afrika kıtasıyla geçmişi 10. yüzyıla dayanan köklü bir muhabbete ve dostluğa sahibiz. Timbuktu’dan Harar’a, Kahire’den Cape Town’a kadar pek çok şehirde bu dostluğun, kardeşliğin ve kaderdaşlığın silinmez izleri hatıraları vardır. Sizlerin huzurunda büyük bir gururla söylüyorum. Görev süresi boyunca kıtaya 50'nin üzerinde ziyaret gerçekleştirmiş bir siyasetçiyim. Uzun yıllar sonra, 2011’de Mogadişu’ya giden ilk hükümet başkanıydım. En kuzeyinden en güneyine, en batısından en doğusuna kadar Afrika’nın dört bir yanındaki kardeşlerimin misafiri oldum. Bu ziyaretlerin vesilesiyle Afrika’nın zengin kültürünü ve sıcakkanlı insanlarını yakından tanıma fırsatı buldum. Yüzlerimiz ve gözlerimizin renkleri farklı olsa da gözyaşlarımızın renginin aynı olduğunu Somali’den Sudan’a birçok yerde bizzat gördüm. Her ziyaretimde, hayatın tüm zorluklarına rağmen yüzlerinden tebessüm hiç eksik olmayan Afrikalı kardeşlerimin yaşama sevincine hayran kaldım. Şunu da bilmenizi isterim ki, gittiğim her ülkede kendimi yabancı bir yerde değil, kendi evimde, kendi ülkemde gibi hissettim. Ülkemizin tanınmış şairlerinden Nazım Hikmet, bundan 63 yıl evvel Afrika halklarına şöyle sesleniyordu. “Kardeşlerim, bakmayın sarı saçlı olduğuma, ben Asyalıyım. Bakmayın mavi gözlü olduğuma, ben Afrikalıyım. Ağaçlar kendi dibine gölge vermez, benim oradakiler gibi, tıpkı benim orada aslanın ağzındadır ekmek. Ejderler yatar başında çeşmelerin ve ölünür benim orada ellisine basılmadan sizin oradaki tıpkı" dedi.

TURİST SAYIMIZI 15 MİLYONDAN 62 MİLYON 270 BİNE ÇIKARDIK

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Evet, Türkiye’nin de çok ciddi ekonomik, siyasi ve sosyal buhranlar yaşadığı bir dönemde yazılan bu mısralar, evrensel bir dayanışmayı yansıtıyordu. Elbette, 63 sene öncesinin o sancılı günleri artık ülkemizde geride kaldı. Hamdolsun, Türkiye aradan geçen sürede çok değişti, çok gelişti. Özellikle son 23 yılda kalkınma ve refah yolunda büyük mesafeler aldık. Bakınız, burada nereden nereye geldiğimizi göstermesi açısından birkaç rakamı sizlerle kısaca paylaşmak arzusundayım. G20 üyesi olarak, cari fiyatlarla dünyanın en büyük 17’nci ekonomisiyiz. 2024 yılı satın alma gücü paritesine göre 12’nci sıradayız, inşallah bu sene 11’inci sıraya yükseleceğiz. 23 yılda yıllık ortalama yüzde 5,4 oranında büyüme kaydettik. 2002’de 238 milyar dolar olan milli gelirimizi, 2024 yılında 1,5 trilyon dolar sınırına getirdik. Kişi başına düşen milli gelirimiz 3 bin 608 dolarken, 2024 yılında 14 bin 751 dolara ulaştı. 2025 yılı ikinci çeyreğinde kişi başı milli gelir 17 bin dolara yaklaştı. Merkez Bankası rezervimiz 27 milyar dolardı, bugün 189,7 milyar dolar. 36 milyar dolar olan ihracatımız bugün 270 milyar doları zorluyor. Turist sayımızı 15 milyondan 62 milyon 270 bine, turizm gelirimizi ise 61 milyar doların üzerine çıkardık” ifadelerini kullandı.

YIL SONUNA KADAR HEDEFİMİZ 453 BİN KONUTUN ANAHTARLARINI TAKDİM ETMEK

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Savunma sanayindeki başarı hikayemizi sizler zaten biliyorsunuz. Şuraya da özellikle dikkatinizi çekmek istiyorum. 2002 yılında ülkemizdeki motorlu kara taşıtı sayısı 8,5 milyonken, bugün itibarıyla 33 milyonu buldu. 2000’li yılların başında 13 milyon civarında binamız vardı, son 23 yılda bunu ikiye katlayarak 26 milyona ulaştırdık. 26 olan hava limanı sayımız 58’e yükseldi. Eğitimde derslik sayımız 343 bindi, bugün 615 bini geçti. 76 olan üniversite sayımız ise 308’e ulaştı. Sağlıkta yatak sayımızı 164 binden alıp 271 bine çıkardık. Şehir hastaneleri adını verdiğimiz 25 adet modern sağlık kampüsünü milletimizin hizmetine sunduk. Malumunuz, 6 Şubat 2023 tarihinde, 53 binden fazla canımızı yitirdiğimiz asrın en büyük deprem felaketlerinden birini yaşadık. Deprem bölgemiz için 90 milyar dolar civarında harcama yaptık. Yalnızca 2,5 yılda 304 bin konutu afetzede vatandaşlarımıza teslim ettik. Yıl sonuna kadar hedefimiz 453 bin konutun anahtarlarını takdim etmektir. Bu çarpıcı rakamları ve oranları daha da çoğaltabiliriz. Sadece 23 yılda başardıklarımız, inşallah gelecekte başaracaklarımızın teminatıdır. Şurası da ülkemiz açısından gurur vericidir. Türkiye, milli gelire göre dünyada en fazla yardım yapan ülkelerden biridir. Kimsenin inancına, kimliğine, kökenine bakmıyor, nerede olursa olsun ihtiyaç sahiplerinin yaralarını sarmak için koşturuyoruz. Bunları yaparken de başkaları gibi hiçbir maddi karşılık beklemiyoruz.

KITADAKİ BÜYÜKELÇİLİK SAYISINDA KISA VADEDE HEDEFİMİZ 50

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sizlerin de çok iyi bildiğine inandığım bir Afrika atasözü şöyle diyor. 'Hızlı yol almak istiyorsan yalnız git ama eğer uzak menzilleri hedefliyorsan birlikte yürü' İşte, hikmet dolu bu sözün ışığında Afrika ile ilişkilerimizi uzun vadeli ve sürdürülebilir bir gelecek tasavvuru üzerine bina ettik. Hamdolsun, biz tarihin hiçbir sayfasında sömürgecilik lekesini bu utancı taşımamış bir ülkeyiz. Asırlarca gittiğimiz her yere barışı, huzuru, sevgi ve saygıyı götürdük, aynı zamanda refah ve istikrarı götürdük. Kıtayla münasebetlerimizi, hüsnüniyet ve samimiyetimizin yanı sıra işte bu tertemiz sicilimiz sayesinde günden güne geliştirdik güçlendirdik. Kıtadaki Büyükelçilik sayımızı 44’e çıkardık, kısa vadede hedefimiz 50.Bugün Ankara’da 38 Afrika ülkesinin büyükelçiliği faaliyet gösteriyor. Bilhassa ticaret ve yatırım alanlarında yakaladığımız olağanüstü başarı, hem ülkemizin hem de Afrika ülkelerinin refahına katkı sağlıyor. Bugün Türk yükleniciler Afrika’da, toplam değeri 97 milyar dolara ulaşan 2 binden fazla projeyi üstlenmiş durumdadır. Kıta genelindeki yatırımlarımızın piyasa değeri ise 15 milyar doları aştı. Bu yatırımlar neticesinde 100 binden fazla Afrikalı kardeşimiz istihdama katılarak üretimi destekliyor.49 Afrika ülkesiyle iş konseylerimiz, 31 ülkede de ticari müşavirliklerimiz var. Kıtanın geneliyle 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan ticaretimiz, 2024 yılı sonu itibarıyla 40 milyar dolar bandında. Türk Hava Yollarımız kıta sathında 42 ülke ve 64 noktaya sefer düzenliyor. Eşim Emine Erdoğan’ın himayesinde Ankara’da açılan Afrika Kültür Evi ile 9 yıldır kıtanın kültürel ve beşeri zenginliğini ülkemize taşıyoruz. Türkiye burslarıyla, Maarif Vakfımızla, Diyanet Vakfımızla, TİKA ve sivil toplum kuruluşlarımızla eğitimden kalkınma yardımlarına, kıtadaki dostlarımızın her daim yanındayız" diye konuştu.

SUDAN’DA AKAN KANIN DURMASI HEPİMİZİN İNSANLIK GÖREVİDİR

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Afrika Birliği’nin barış çabalarına en güçlü desteği veren ülkelerden biriyiz. Ankara Süreci kapsamında Somali ile Etiyopya arasındaki anlaşmazlığın çözümüne yönelik arabuluculuk rolümüz, bu çabaların bir örneğidir. Sudan’da süren çatışmalar sizin gibi bizi de derinden yaralıyor. Ülkede önce ateşkesin sağlanmasını, ardından da kalıcı barışın diyalog yoluyla tesis edilmesini arzu ediyoruz. Sudan’da yaşanan insani dram artık felaket boyutuna varmıştır. Sudanlı kardeşlerimizi sadece kurşunlar ve bombalar değil, artık açlık ve susuzlukla da öldürüyor. Uluslararası kurum ve kuruluşların Sudan’daki trajediye yeterince eğilmediğini üzülerek müşahede ediyoruz. Sudan’da akan kanın durması hepimizin insanlık görevidir. Türkiye olarak biz, her çatışma bölgesine olduğu gibi kardeş Sudan’a da yardımlarımızı ulaştırıyoruz. Tabii buradan bir gerçeğin altını çizmek durumundayım. Kolonyalizm kağıt üzerinde yıllar önce son bulmuş, fakat post modern yöntemlerle varlığını bir şekilde sürdürmüştür. Afrika’ya geçmişte ‘beyaz adamın yükü’ gözüyle bakanlar, bugün benzer bir yaklaşım içindedir. Batı dünyası ne yazık ki Afrika kıtasında savaş, çatışma ve ihtilafları kıtanın kaderi olarak görüyor. Onlar için ekonomik çıkar olmayınca sorunların çözümü noktasında elini taşın altına koymaktan kaçınıyor. Hatta kimi aktörlerin bu çatışmaları körüklediğini hepimiz biliyoruz. Neticede savaş baronları kazanırken kaybeden masum sivillerdir. Çatışma ve krizlerin yükünü ise genellikle çocuklar ve kadınlar çekiyor" diye konuştu.

BATILI DEVLETLER, İSRAİL’E SİLAH YARDIMI YAPMAYA DEVAM EDİYOR

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bunu sadece Sudan ve diğer çatışma bölgelerinde değil, en son ve çok dramatik bir şekilde Gazze’de gördük. İsrail’in 2 yıl boyunca sürdürdüğü saldırılarında 68 bin Filistinli şehit oldu. 170 bini aşkın kardeşimiz yaralandı. Bazıları açlıktan olmak üzere 20 binden fazla çocuk öldü. 250 binin üzerinde gazeteci, sırf hakikati duyurdukları için katledildi. Enkazların altında ne kadar masumun naaşı olduğunu kimse bilmiyor. Tüm insanlığın gözü önünde iki yıl boyunca bir soykırım yaşandı ve sözde medeni dünya buna engel olamadı, doğru düzgün tepki göstermedi. Daha vahimi, soykırım sürerken bize, Afrikalı kardeşlerimize demokrasi dersi veren batılı devletler, İsrail’e silah yardımı yapmaya devam ediyor. Şunu burada büyük bir memnuniyetle ifade etmek istiyorum. Gazze soykırımında, tıpkı Türkiye ve Türk milleti gibi, Afrikalı kardeşlerimiz de gerçekten vicdanlı bir duruş sergilemişlerdir. Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail aleyhine açılan soykırım davası bu süreçte tarihe not düşen cesur bir tavır olmuştur. Buradan, Gazze'li mazlumları yalnız bırakmayan Afrika halklarına bir kez daha yürekten teşekkür ediyorum" dedi.

GAZZE’NİN SÜRATLE YARALARINI SARMAYA VE YENİDEN AYAĞA KALKMAYA İHTİYACI VAR

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biliyorsunuz, bizim de gayretlerimizle Gazze’de ateşkes sağlandı. Pazartesi günü Sharm El Sheikh’te dört ülkenin liderleri olarak çok önemli bir deklarasyona imza attık. Hamas ile İsrail arasında varılan mutabakatın kalıcı olması ve kalıcı barışa zemin oluşturması için yoğun çaba içerisindeyiz. Ancak İsrail’in kötü sicili dolayısıyla tedbiri ve temkini elden bırakmıyoruz. Gazze’nin süratle yaralarını sarmaya ve yeniden ayağa kalkmaya ihtiyacı var. Biz bunun için ne gerekiyorsa yapmaya, inşallah, devam edeceğiz. Sizlerden de Filistin halkıyla dayanışmanızı güçlendirerek sürdürmenizi özellikle istirham ediyorum. Rabbim yar ve yardımcımız olsun diyorum. Bu vesileyle Komisyon Başkanı Mahmut Ali Yusuf’a 2025 yılında üstlendiği komisyon başkanlığı görevinde başarılar diliyorum. Türk iş insanlarını ve yatırımcılarını, kıta genelinde gerek altyapı gerekse üstyapı noktasında sürdürdükleri çalışmalardan ötürü tebrik ediyorum. 5’inci Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu’nun hayırlara vesile olmasını diliyor, programı teşrif eden kıymetli konuklara bir kez daha şükranlarımı sunuyorum" şeklinde konuştu.