Gevreğin yanında açık peynir satılamıyor

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN-ÖZEL HABER

Yılbaşından bu yana neredeyse her üründe ve kalemde gelen zamları vatandaşlar takip etmekte zorlanıyor. Dar gelirlinin ve işçinin kahvaltısının en önemli öğeleri olan gevrek, çay ve peynir üçlüsünü bile artık yan yana getirmek zor oluyor. Süt ürünlerine gelen zamlardan sonra işçilerin sabah kahvaltısı olarak tercih ettiği gevreğin yanına aldığı peynirde tercih yapma hakkı kalmadı. Unlu mamuller satan yerlerden bazıları artık gevreğin yanında açık peyniri müşteriye satamadıklarını söyledi. Kimisi hala zararına da olsa açık peynir sattıklarını söylerken bu durumu ne kadar sürdüreceklerini bilemediklerini belirtti.

FİYATLARI YANSITMADIK

17 yıldır unlu mamuller üreten İşletmeci Hamza Çelik, “ Yılbaşından önce gevrek 3 lira olmuştu. Biz boyoz ve poğaça için zam yapmadık. Belediyenin bize çıkardığı listeye göre satışlarımızı yapıyoruz. Gevreğin standart bir fiyatı var. Kumru 7 TL oldu ancak biz 6 TL’ye satıyoruz. Boyoz ve poğaçayı da 2,5 TL’den satmamızın nedeni dükkanımızın bulunduğu yerin potansiyelinin yüksel olmamasından kaynaklanıyor. İşçi ağırlıklı olduğu için bizde onların cebini düşünerek çok fazla zam yapmıyoruz” diye konuştu.

SENEDEN SENEYE ZAM OLUYORDU

Üretim maliyetlerinin yüzde 500 arttığına dikkat çeken Çelik, “İki üç ay önce 200 TL’ye aldığımız yağın fiyatı yüksek diyorduk şimdi o yağın fiyatı 360-380 TL bandında seyrediyor. Bir hafta önce toptancıdan gelen un fiyatı 525 TL gözüküyordu. Devletin dolar kuruna müdahelesi ile bu rakam şu anda 425 TL seviyesindedir. Normalde seneden seneye 50 kuruşluk zammımız oluyordu ancak yarın ne olacağını hiçbirimiz bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.

AÇIK PEYNİR 3.5 TL’YE GELDİ

Hamza Çelik, süt ürünlerine gelen zamdan sonra 40 TL’ye aldıkları peynirin kilogram fiyatının artık 70 TL’den fazla olduğunu ifade ederek, “40 TL’ye peynir aldığımızda 1.75 TL’ye bize maliyeti oluyordu bizde 2.5 TL’ye satıyorduk. Bu durumda kar marjı da iyiydi hem de müşteri satılan peynirden memnun oluyordu. Yapılan zamlardan sonra peynirin fiyatı 70 TL’yi geçti. Teraziye koyduğumuzda 2.80 TL bize maliyeti vardı. Biz bu peyniri nasıl 2.5 TL’ye satabiliriz. Gevrek 3 TL iken peyniri 3 TL’nin üstünde satamayız. Bu biraz hem ahlaken hem de ticaret kurallarına uymuyor. Bu yüzden gevreğin yanında açık peynir satmıyoruz sadece kapalı peynir satıyoruz. Kapalı peynirlere de zam geldi ancak şu anda bizim sattığımız fiyattan yüksek değil. Kapalı peynirden 30 kuruş 50 kuruş kar alabiliyoruz. Bir gevrek ve bir kapalı peyniri şu anda 6 TL’ye satıyoruz. Fiyat tarifesinde açık peynir 20 gr olması gerekiyor. 20 gr kesince de müşterinin gözüne batıyordu. Biz müşteriye açık peyniri 25 gr ile 30 gr arasında kesiyorduk. Böyle olunca da bize maliyeti 3.5 TL’yi geçiyordu. Biz de en iyisi satmayalım dedik. Müşteriler hala açık peynir istiyor ancak maliyet ve zamlardan dolayı açık peynir satamdığımızı üzülerek onlara söylüyoruz.

PEYNİRİ ZARARINA SATIYORUZ

Unlu mamuller satışı yapan Süleyman Gümüş ise gevreğin yanında verilen açık peynir satışları ile ilgili şunları söyledi: “Döviz kurları düştü ancak yılbaşı akşamı herşeyin üzerine zam geldi. Geçen hafta 10 TL olan pasta kutusu şu anda 15 TL oldu. Uncu geldi bize fiyatların daha da yükseleceğini söyledi. Şu anda 480 TL’ye birinci sınıf un alabiliyorsunuz. Elektriğe gelen zamdan da kötü etkilendik. 17 bin TL ödediğimiz elektrik faturası 27 bin TL oldu. Bunları düşünmek lazım. Biz şu anda müşterilerimize açık peynir satmaya devam ediyoruz. Bize maliyeti 3.25 TL olan peyniri 3 TL’den satıyoruz. Çünkü her yerde gevrek ve peynir 6 TL olduğu için 6 TL’yi geçmek istemiyoruz. Şu anda zararına satıyoruz kar marjımızdan düşüyoruz ancak ne kadar böyle devam eder bilemiyorum.”