İzmir’in turizm gelirlerinde daralma!

SULTAN GÜMÜŞ/ÖZEL HABER
Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, Türkiye’de en fazla turizm geliri yaratan 4. kent konumunda bulunan İzmir’in dünya pazarındaki konumunu ve gelişimini aktardı. Almanya, İngiltere, Hollanda, İran, Fransa, Belçika, Polonya, Yunanistan, Ukrayna, Rusya, Azerbaycan, Belarus, İsviçre, Filipinler ve İtalya pazarının son durumunu açıklayan İşler, İzmir turizminin, 2005-2015 döneminde ortalama 1.1 milyon ziyaretçiye ulaştığını ve Türkiye’de yüzde 5 dolayında paya sahip olduğunu kaydetti. İşler, ne var ki, 2016’dan bu yana bahsi geçen payın daha da daralarak yüzde 3’ün altına doğru gerilediğini söyledi.
YÜZDE 3’ÜN ALTINA DOĞRU GERİLEDİ
İzmir’in, Türkiye’nin turizm gelirlerindeki payının son yıllarda yüzde 5 dolayında seyrettiğini açıklayan Başkan İşler, öncelikle şunları söyledi: “Türkiye’de en fazla turizm geliri yaratan 4. kent konumunda bulunan İzmir, 2015’te ziyaretçi düşüşüne paralel, gelirlerinde azalma ile karşılaştı. 2016 yılındaki kriz İzmir’de daha derin bir gerilemeye neden oldu. Öyle ki, gelirler 1 milyar dolar dolayına inerken, ziyaretçi sayısı da yarı yarıya daralarak 700 binin altına indi. 2017-2019 döneminde talebin toparlanması ile yeniden kriz öncesi ziyaretçi sayılarına ulaşan İzmir, gelirde de yeniden 1 milyar doları geçti. Fakat gelirdeki toparlanma kruvaziyerin de güçlü olduğu 2000’li yılların ortalamasının çok gerisinde kaldı. İzmir turizmi, 2005-2015 döneminde ortalama 1.1 milyon ziyaretçiye ulaşmış ve Türkiye’de yüzde 5 dolayında paya sahip olmuştu. Ne var ki, 2016’dan bu yana bu pay daha da daralarak yüzde 3’ün altına doğru geriledi.”
ALMANYA’NIN AĞIRLIĞI ARTTI
Almanya’nın ağırlığının arttığını kaydeden İşler, İzmir’in dünya pazarında konumunu ve gelişimini şöyle sıraladı: “İzmir’de 2016 yılına kadar, yüzde 25-26 payı bulunan Alman pazarı, 2016 sonrasında payını ortalama yüzde 36’ya çıkardı. Öte yandan pazar, kriz sonrasında ziyaretçi sayısında ortalama 350 binden 414 bine ulaştı.” İzmir’in 2. ana pazarı olan İngiltere’nin ağırlığının ise Almanya kadar değişmediğini belirten İşler, “Kriz öncesi yüzde 8 payı olan pazar, 2019 sonunda yüzde 9’a yaklaştı. Ortalama ziyaretçi sayısı 2016 öncesinde 110 bin dolayında idi. Pazar 2019 sonunda 121 bin ortalamaya çıktı. Ancak son 3 yılın ortalaması, kriz öncesini ancak yakaladı” dedi. Hollanda’nın eski gücüne geldiğini söyleyen İşler, şöyle devam etti: “2016 öncesinde pazardan yüzde 7-8 dolayında pay alan Hollanda, 2019 sonunda eski ağırlığını korusa da geçmiş trendinden daha alt seviyede. Turist sayısı bakımında 2016 öncesi ortalama 80-85 bin bandında olan Pazar, 2019 sonunda yeniden 81 bin seviyesine geldi.”
YENİ PAZAR İRAN GÜÇLENİYOR
İzmir’in 2010 yılından sonra ortaya çıkan yeni pazarı olan İran’ın da normal gelişme eğiliminden daha hızlı hareket ederek İzmir’de yüzde 4-5 bandında paya sahip hale geldiğini açıklayan Başkan İşler, “2016 krizinde de fazla gerilemeyen pazar, 2017’de payını yüzde 10’a çıkarmıştı. Lakin 2018 ve 2019 sonunda 63 bini aşarak bir basamak daha yukarı bir eğilime girse de payı yeniden yüzde 5’e geriledi” diye konuştu. Fransa’nın 2016’nın çok gerisinde olduğunu kaydeden İşler, “2016 öncesi İzmir’de Almanya’nın ardından en güçlü 2. pazar olan ve konaklamaları daha yüksek olan Fransa, ağırlığını yüzde 10-12 bandından yüzde 6-7’lere düşürdü. 2019’da yüzde 5’in altında kaldı. 2016 öncesi ortalama 120 binleri aşan ziyaretçi sayısı, 2019’da 55 bine yaklaştı ama geçmiş ortalamasının çok gerisinde bulunuyor” dedi. Belçika’da düşüşün sürdüğünü dile getiren İşler, “Bir dönem yüzde 10’lara ulaşan payı ile İzmir’in ana pazarları içinde olan Belçika, kriz öncesi 65 bin kişilik seviyeler civarında seyrediyordu. 2016’da ciddi daralan pazar ancak 2019’da 47 bine yaklaşabildi. Payı ise yüzde 4’ün altında kaldı” dedi.
POLONYA İSTİKRARI
İşler, 2016’dan sonra Türkiye’nin en hızlı yükselen pazarı olan Polonya’nın; İzmir için de kaynak pazarlar arasına girdiğini söyleyerek konuşmasına şöyle devam etti: “Polonya, kriz öncesinde de İzmir için 30 bin bandında istikrar bulan pazardı. 2016 krizi ile birlikte 2010’un gerisine düşen pazar son yılda büyük adımlarla toparlandı ve İzmir’de yüzde 3,5 dolayında paya sahip oldu. 2019’da 41 bini aştı.” İzmir’de krizden en az etkilenen pazarlardan olan Yunanistan’ın kentteki ağırlığının kriz hariç pek değişmediğini aktaran İşler, “35-40 bin bandında seyreden Pazar 2016 sonrası toparlanarak 2019’da 32 bini geçerken, kentteki ağırlığı da yüzde 3’e yaklaştı” diye konuştu. Rusya pazarında kırılmaların yaşandığını ifade eden İşler, “İzmir’deki ağırlığı; kriz öncesi ve sonrası geçen 2 yılda yüzde 2,5-3 bandında ilerleyen Rusya pazarı, 30 binleri aşan bu 4 yılın ardından 2018 ve 2019’da Rusların Antalya’ya akmasından etkilendi. Ve 30 binin altında (26 bin) payı da yüzde 2 dolayına kırıldı. İzmir için krizden son bir anda katlanarak gelişen pazarlardan olan Ukrayna, önceki dönem ortalamalarının 8 katına ulaşan turist sayısına çıkarken, kentten yüzde 2 dolayında pay almaya başladı. Bu pazarın istikrar kazanıp kazanmayacağı gelecek 2 yılda daha net görülecektir” yorumunda bulundu.
AZERBAYCAN’DA ANİ YÜKSELİŞ
İzmir turizminin, Azerbaycan pazarında 2019 yılında ani bir sıçrama gösterdiğini kaydeden İşler, “2016 krizi de dahil geçen 10 yılda 5 bin bandında seyreden pazar; 2018’de 2 katına ve 2019’da da 4 katına ulaşarak (22 bin), kentten yüzde 2’ye yakın pay aldı. 2010’dan sonra Türkiye’nin en hızlı yükselen pazarlarından olan Belarus ise İzmir’de 2016’ya kadar 20 bin ortalamalarda seyretti. 2016 krizi ile birlikte 2010’un da gerisine düşen pazar son 3 yılda yeniden 2014 seviyesine yaklaşarak (23 bin), İzmir’den yüzde 2 pay almaya başladı” ifadelerini kullandı. İzmir turizminin, Azerbaycan gibi Filipinler pazarında da 2019 yılında ani bir sıçrama gösterdiğini söyleyen İşler, “2016 krizi de dahil geçen 10 yılda 2 bin bandına yaklaşan pazar; 2018 ve 2019’da 5 katına ulaşarak, kentten yüzde 1’e yakın pay aldı” dedi. İşler, son 20 yıldır, denizyolu girişinin hakim olduğu İtalya pazarından da söz açarak, konuşmasını şöyle tamamladı: “Kruvaziyer hareketin hızlandığı yıllarda, turist sayısını 3 kat artırarak 50 binlerden 150 binlere çıkarmıştı. İtalya’nın İzmir’deki payı da yüzde 5’lerden yüzde 15’lerin üzerine çıkmıştı. Kruvaziyer pazarının 2014’ten sonra daralması ve dip yapması ile İzmir için İtalya diye bir kaynak pazar kalmadı.”

Haber Merkezi