Otomobillere olan merakı şampiyonluk yolunu açtı

BURCU YANAR/ÖZEL HABER

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Makine Mühendisliği Bölümü’nden 2017 yılında mezun olduktan sonra İtalya’da bulunan Politecnico di Milano Üniversitesi’nde yüksek lisans yapmaya giden 29 yaşındaki mühendis Mustafa Alp, orada hayalini gerçekleştirme fırsatı buldu. Dünya genelinde düzenlenen bu yarışmaya Türkiye’den hiçbir üniversitenin katılmadığına da dikkat çeken Alp, “Gerçek yarışlardan önce bilgisayar ortamında simülasyon yarışları oldu ve dünya genelinde yaklaşık 30 üniversitenin katıldığı 100 bin dolar ödüllü olan bu yarışmada da bizim takımımız birinci oldu. Bizim ülkemizde ise otonom yarış arabaları üzerine bir araştırma ekibi olmadığı için katılım olmadı” diye konuştu.

YAPAY ZEKA BARINDIRIYOR

Otomobillere olan merakından ötürü İtalya’da taşıt dinamiği, modellemesi, süspansiyon optimizasyonu ve yarış çizgisi optimizasyonu gibi daha detaylı konularda yüksek öğrenimini devam ettiren Mustafa Alp, 2020 yılında buradan da mezun olarak çeşitli tesadüflerin eşliğinde Polimove Autonomous Racing araştırma grubuna tek Türk olarak araştırma görevlisi olarak dahil oldu.

2021 yılının başında 11 kişilik İtalyan takımıyla birlikte Indy Autonomous Challenge adlı yarışmaya dahil olduklarını da aktaran Alp, yarışmayla ilgili detayları şu şekilde aktardı: “Bu yarışma, Formula 1 tarzı yarış arabalarının insansız bir şekilde Amerika’daki dünyaca ünlü yarış pistlerinde saatte 280 km/h hızları aşarak birbiriyle yarışması üzerine kuruluydu. Araçlar direksiyon, gaz, fren, vites komutlarını bir insan aracılığıyla değil, bir bilgisayar, birtakım sensörler ve bu hareketleri yaptıracak aktüatörler aracılığıyla kontrol ediliyordu. Bizim de takım olarak görevimiz araç içerisindeki bilgisayara, sensörlerden aldığı verilere göre aracın kontrolünün karar mekanizmasına sahip bir yazılım geliştirmek oldu. Takımımız uzun eforlar sonucunda ortaya prototip bir insansız yarış arabası yazılımı ortaya koydu. Yapay zeka barındıran bu yazılım aracın yarış pistindeki ileri düzey manevralarını yapabilmesini, diğer araçları görüp onları geçmek için taktiksel plan oluşturabilmesini ve pistin en optimal yarış çizgisinden giderek en hızlı tur zamanlarını atabilmesini sağlıyor.”

AMAÇ GÜNLÜK HAYATA UYARLAMAK

Mustafa Alp, organizasyonunun yapılış amacını da anlatarak “Bu organizasyon hiçbir kar amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından, otonom arabaların trafikte daha güvenli bir şekilde yol alabilmesi ve bununla ilgili araştırmaların önünü açmak için düzenlendi. Otonom yani insansız arabalar yaygınlaştırılmaya çalışırken insanlar trafikte bu arabalara güvenmediği için ön yargı ile yaklaşıyor. Bu yarışın amacı ön yargıları yıkmak ve otonom araba teknolojilerinin çok daha yüksek süratlerde güvenli olduğunu kanıtlamak” açıklamasında bulundu.

ASCARİ ADI NEREDEN GELİYOR?

Mustafa Alp, Ascari isimli insansız yarış aracının tarihe geçtiğini de şu sözlerle aktardı: “7 Ocak 2022 tarihinde Las Vegas’ta CES 2022 (Consumer Electronics Show) fuarındaki bir etkinlik olan Autonomous CES yarışında Polimove takımı olarak, aralarında MIT, Virginia gibi ünlü Amerikan üniversite takımlarının arasında en hızlı tur zamanını atarak (saatte 283 km/h ortalama hız) ile finale kalmaya hak kazandık. Finalde de Alman takım Technical University of Munich (TUM) ile birbirini sollama yarışını kazandık. Bu yarıştaki başarılarımız ‘Dünyanın en hızlı insansız yarış arabası’ olarak tarihe geçti ve Amerikan basınında oldukça rağbet gördü.”

İnsansız yarış aracının Ascari adının nereden geldiğini de aktaran Alp, “Alberto Ascari aslında meşhur bir İtalyan Formula 1 pilotu. Biz de onun soyadını alarak otonom arabalara uyarladık AS: Autonomous, CAR: araba ve İ harfi de: Intelligence olarak düşündük (Autonomous Car Intelligence)” dedi.

MODEL ARABALAR YOLUNU AÇTI

Yaklaşık 13 senedir bu işlerle uğraşan ve 9 yıllık bir Türkiye Şampiyonluğu serisi olduğunu da anlatan Alp, “Öğrenciyken yarı profesyonel olarak model araba yapmakla ilgileniyordum. Aslında benim yüksek lisanstan sonra araştırma grubuna girmemi sağlayan temel şey model arabalardı. Yüksek lisans tezimi de model arabalar üzerine yaptım. Bunu profesörüme sunup bu küçük arabayı otonom yapmak istediğimi söyledim çünkü gerçek arabaların yanında küçük ölçekli ve düşük maliyetli bir test platformu olarak oldukça faydalı bir projeye dönüşebilirdi. 2020’nin Haziran ayından 2020 sonuna kadar model arabayı otonomlaştırmaya başladım ve kademe kademe hızlandırmaya başladım. Testlerini de İzmir Buca Kaynaklar’ da yer alan Ege Formula Model Otomobil Derneği (EFMOD) pistlerinde yapıyorum. Profesörüm de tüm bunları duyup yarış tecrübelerimi gördüğü için beni takıma dahil etti. Model araba platformunda deneyip valide ettiğimiz bazı algoritmaları gerçek yarış arabamızda kullanabildik” ifadelerine yer verdi.

TESADÜFEN TANIŞTIK

Hocaya tesadüf eseri ulaştığının ilginç hikayesi de anlatan Alp, “Ben aslında Politecnico di Milano Üniversitesi’nin Makine Mühendisliği departmanında okuyordum. Bir de elektrik elektronik departmanı var. Bu ikisi şehrin iki ayrı yerinde. Ben yüksek lisans yaparken beni Polimove takımına dahil eden Sergio Savaresi den haberim yoktu. Sonrasında model arabaların yarış çizgisi optimizasyonu üzerine çalışırken bununla ilgili internette yazılım geliştiren Alman bir öğrenciyle tanıştım ve onun kullandığı kodun bir kısmını kendi algoritmalarımda kullandım. Onunla iletişime geçip Almanya’ya gittim. Orada bir sunum yaptıktan sonra o araştırma grubunun profesörü beni Politecnico’daki Sergio Savaresi ile tanıştırdı” şeklinde açıkladı.

Haber Merkezi