Yeni bir salgın dalgası bekliyoruz!

YUSUF ÇAĞIRTEKİN-ÖZEL HABER

Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı başlatılan kitlesel aşılama ile ülkeler, alınan önlemleri gevşetme kararı alırken; önlemleri en çok gevşeten ülkelerden biri de Türkiye olarak dikkat çekiyor. Son olarak kapalı alanlarda maske kullanımının kaldırılması ile birlikte Türkiye salgın öncesi döneme kısmen döndü diyebiliriz. Fakat bu konu sağlık bilimciler tarafından tartışılmaya devam ediyor. Virüsün aşılarla baskılanmasına rağmen halen mutasyonlar ve varyantlar halinde çoğalmaya devam ettiğini belirten sağlık bilimciler, ülkelerin virüse karşı önlemlere aynı kararlılıkla devam etmesi gerektiğini söylüyor. Yeni bir salgın uyarısı yapan gazetemiz sağlık yazarı Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı, Mustafa Torun, “Ne yazık ki yeni bir dalga daha bekleniyor” dedi.

ESKİSİ KADAR…

Pandemiye dair önlemlerin son zamanlarda Türkiye’de de birçok Avrupa ülkesinde de gevşetildiğini ifade eden Torun, “Sanki bir yerden emir alınmış gibi bütün küresel kapitalist ülkeler, önlemleri azalttı. İnsanlarda da hızlı bir gevşeme başladı ve önlemler maalesef eskisi kadar sıkı değil. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Başkanı geçenlerde çok önemli bir açıklama yaparak, virüsün, önlemler gibi emirle gevşemediğini vurgulayarak önemli bir vurgu yaptı. Küresel kapitalist ülkelerin gevşemeye gitmesi, aşılama hızının azalmasının aksine virüsün yayılımı ve ölümler azalmadı. Virüs durmadı yani ve de durmayacak. Yeni varyantlarla devam edecek. DSÖ Başkanı geçen hafta ölüm rakamlarına ilişkin; haftalık 15 bin kişinin öldüğünü de açıklamıştı. Bu düşük bir rakam elbette ama eskisi kadar test yapılmıyor, eskisi kadar büyük önlemler alınmıyor, eskisi gibi sekanslama dediğimiz dizi analizleri de yapılmıyor. Yani burada dikkat edilecek nokta; testler azaldı, rakamlar da azaldı gibi görülüyor. Halbuki bilinçli olarak, siyasi ve ekonomik kararlar ile bu durum oluşturuluyor. Hiçbir zaman bilime dayalı kararlar alınmıyor yani” diye konuştu.

DİKKATE ALMAMIZ GEREKİYOR

“Test sayısını azaltmak, sekanslamayı azaltmak DSÖ’ye gelen verileri de azaltıyor” diyen Torun, “Bundan DSÖ Başkanı da şikayetçi! Gerçek veriler gelmiyor ki kendileri de bu gerçek verileri açıklayamıyor. Zaten virüsün mevsimsel veya çeşitli sebeplerle yayılımında azalmalar olabiliyor ama bu azalma geçici bir azalma. Omicron varyantında bulaşıcılık hızlı olmasına rağmen ölümler göreli olarak azaldı ama sayısal olarak yine çok olduğu için ölümler bunu dikkate almamız gerekiyor. Burada kesinlikle halkımıza şunu söylemek istiyorum; maskeyi kesinlikle çıkarmasınlar, mesafe ve temizlik kurallarına azami ölçüde dikkat etmeye devam etsinler. Havalandırma imkanının az olduğu yerlerde bilhassa dikkat etsinler. Ne yazık ki yeni bir dalga daha bekleniyor. Bunu özellikle vurgulamak istiyorum. Umarım biz yanılırız ki şimdiye kadar hiçbir açıklamamızda yanılmadık Biz hekimler olarak, bilim insanları olarak halkı uyarmaya devam etmemiz gerekiyor. Çünkü Hipokrat yeminimizin bir gereği de budur” ifadelerini kullandı.

KARARSIZ VİRÜS!

Türkiye gibi sağlık okuryazarlığının düşük olduğu ülkelerde salgına karşı lakayıt tavırların devam ettiğini belirten Torun, “Haliyle bizim gibi ülkelerde sağlık konusunda bilincin az olduğu ülkelerde doğal olarak hastalıkların tekrar salgın yapması normal oluyor. Sars Cov-2 virüsünün bir DNA virüsü değil de RNA virüsü olması, RNA virüslerinin de yapısal olarak çok kararsız virüsler olmasını söylemek gerekir. Yani girdiği yerde kararsız olduğu için çok çabuk mutasyona uğruyor. Bu mutasyonlar da varyantları oluşturuyor. Bu varyantlar kararsızlık nedeniyle eğer aynı hücrede mutasyona uğramış iki virüs yan yana geldiği zaman başka bir virüs oluşturuyor. Biz buna tıpta rekombinasyon diyoruz. Bizim beklediğimiz yeni dalga da bu korkudan ileri geliyor. Özellikle BA2 dediğimiz varyantın alt grubu da bu beklentimiz dahilinde” şeklinde konuştu.

RİSK ARTIYOR

Yeni oluşan bu virüsün evrimsel olarak çok çok bulaşıcı olacağını bildiren Torun, “Bu öldürücülüğü az olacağı anlamına kesinlikle gelmez. Yani illa çok bulaşıcı olduğu için öldürücülüğü az olduğu anlamına gelmiyor. Risk grubunda bulunan özellikle 60 yaş üzeri kronik akciğer rahatsızlığı ya da kronik metabolizma hastalıkları bulunan veya kanser hastalarında çok dikkat edilmeli. Yeni dalganın mahiyeti, virüsün RNA virüsü olmasından kaynaklanıyor. Çünkü henüz virüs bitmedi. Test az diye virüs azaldı diyemeyiz. Kapalı ortamlarda bile maskenin kaldırıldığı ortamda bir de ileri ki dönemde toplu taşımada da kaldırılacağını ön görüyoruz; bu salgın bitmediğini düşünürsek risk artıyor. Bu nedenlerden dolayı beklediğimiz dalga hem mutasyonlardan hem de önlemlerin yetersiz kalmasından dolayı ciddi bir sorun yaratabilir” dedi.