EÜ’de “Türkiye’de Değişen Aileyi Anlamak” sempozyumu gerçekleşti

Ege Üniversitesi (EÜ) Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi (EKAM) tarafından düzenlenen “Türkiye’de Değişen Aileyi Anlamak” sempozyumu, Edebiyat Fakültesi Konferans Salonları’nda gerçekleştirildi. Sempozyumun düzenleme kurulunda, Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şerife Çağın, EKAM Müdürü Doç. Dr. Vildan Koçoğlu Gündoğdu, Etnografya Müzesi Müdürü Doç. Dr. Dilek Maktal Canko ile EKAM Müdür Yardımcıları Doç. Dr. İlkay Südaş ve Dr. Öğretim Üyesi Sinem Utanır Altay yer aldı.

AİLEDEKİ DÖNÜŞÜM KONUŞULDU

Sempozyumun açılışında konuşan Doç. Dr. Vildan Koçoğlu Gündoğdu, 2025 yılının “Aile Yılı” ilan edilmesi kapsamında Türkiye’de aile kurumunda yaşanan değişimleri tüm boyutlarıyla tartışma fırsatı bulduklarını belirtti. Koçoğlu Gündoğdu, “Buradaki tartışmalar yalnızca akademik bir alanla sınırlı değil; aile kurumu, nüfus yapısının sürdürülebilirliği, insan odaklı kalkınma ve toplumsal refahın güçlendirilmesi açısından kritik bir konudur” dedi. Doç. Dr. Gündoğdu, demografik göstergelerin Türkiye’nin nüfus yapısında önemli bir dönüşüm sürecine işaret ettiğini vurgulayarak, “Doğurganlık hızındaki düşüş, evlenme ve çocuk sahibi olma yaşlarının yükselmesi, hane halkı büyüklüğünün küçülmesi ve yaşlı nüfus oranındaki artış; sosyal hizmetler, bakım politikaları ve işgücü piyasasında uzun vadeli etkiler yaratmaktadır. Bu toplantıdan çıkacak tartışmaların, aile politikalarının güçlendirilmesine, kadınların toplumsal konumunun desteklenmesine ve sosyal refahın yaygınlaştırılmasına katkı sunacağına inanıyoruz. Değişimi görmek ve nedenlerini anlamak, doğru adımların atılabilmesi için elzemdir” diye konuştu.

“KADINLARIN EĞİTİMİ KRİTİK ÖNEMDE”

Aile kurumunun sürdürülebilirliği ile kadınların toplumsal konumunun doğrudan ilişkili olduğunu belirten Koçoğlu Gündoğdu, “Kadınların eğitim düzeyi ve istihdam oranındaki artış; sadece toplumsal cinsiyet eşitliği açısından değil, kalkınmanın niteliği ve toplumsal refah açısından da kritik önemdedir. Bu nedenle kadınlar, aile politikalarının pasif unsurları değil; kalkınmanın aktif özneleri olarak ele alınmalıdır. Türkiye’de bakım emeğinin büyük kısmı kadınlar tarafından üstleniliyor. Çocuk, yaşlı ve engelli bakımıyla ilgili sorumlulukların hanelerde yoğunlaşması, kadınların istihdamını zorlaştırıyor ve aile–çalışma yaşamı dengesini etkiliyor. Ayrıca aile yapılarındaki çeşitlenme—tek ebeveynli aileler, çocuksuz haneler, yeniden kurulmuş aileler ve tek kişilik yaşam biçimleri—planlama perspektifiyle ele alınması gereken önemli bir konu. Bireyselleşme süreçleri, özerkliği artırırken toplumsal dayanışma ve bakım ilişkilerinde yeni kırılganlıklar da yaratmaktadır” dedi.

SOSYOLOJİK PERSPEKTİF VE ULUSLARARASI ÇALIŞMALAR

Sempozyumda davetli konuşmacı olarak yer alan Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Pelin Önder Erol, aile dinamiğinin değişimini çok katmanlı bir sosyolojik perspektifle ele aldı. Gün boyu süren oturumlarda, eğitim uzmanları Doç. Dr. Duygu Metin Peten, Doç. Dr. Semra Sütgibi ve Dr. Uwe Krause tarafından yürütülen, Uluslararası Erasmus projesi kapsamında hazırlanan “Avrupa Değerler Atlası Bağlamında Aile ve Ailede Kadının Yeri” başlıklı etkileşimli bir çalıştay da katılımcılarla paylaşıldı. Sempozyum sonunda elde edilen çıktılar, aile politikalarına yönelik karar vericiler için önemli bir veri kaynağı oluşturmayı ve toplumda farkındalık yaratmayı hedefliyor.