İzmirliler yavaş yavaş ölüme gidiyor

SEMİ TEKTAŞ-ÖZEL HABER- Dünya özellikle milenyum çağıyla birlikte iklim krizi ile karşı karşıya kalmış durumda. Hava sıcaklıkları her yıl bir önceki yıla göre artıyor. 2023 yılı 1850’lerden beri kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. 2024 yılı ise 2023’ün tahtına aday olma yolunda emin adımlarlar ilerliyor. Son on yıl ise ardı ardına sıcaklık rekorlarının kırıldığı 10 yıl olarak tespit edildi. ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA)’ya göre 2023 yılı sıcaklık ortalaması 1,4 derece üzerinde gerçekleşti. Böylece en sıcak yıl rekoru 2016 yılından 2023 yılı geçmiş oldu. 2023 ayrıca, kayıtlarda ilk kez bir yıl içindeki her bir günün, yılın o dönemi için 1850-1900 sanayi öncesi seviyenin 1 derece üzerine çıktığı yıl olarak kayıtlara geçti. Çevre Ekoloji Avukatı Arif Ali Cangı, “Yeryüzündeki hayatı sonlandırma riski yaratan iklim krizinin önüne geçilebilmek için bilimsel yollara başvurmak gerekiyor. Ancak uygulanan metotlar bilimsel değil” dedi.

7 İSTASYONDAN VERİ ALINAMIYOR

2021 yılı itibariyle İzmir genelinde 23 Hava Kalitesi İzleme İstasyonu bulunuyor ama istasyonların üçünde hiç PM10 ölçümü yapılamadı. Geri kalan 20 istasyonun 13’ünde de ise minimum yüzde 90 veri alımı sağlanamadı. İzmir’de hava kalitesini değerlendirmek için yeterli veri sağlayan sadece yedi istasyon bulunuyor. İzmir’in hava kalitesi Ankara’da olduğu gibi sürekli ve düzenli şekilde izlenemiyor. Özellikle kronikleşmiş hava kirliliği olduğu bilinen bölgelerde izlemenin düzenli yapılmaması da kronik bir sorun hali oluşturuyor. İzlemenin eksikliği, temiz hava önlemlerinin alınmasını ve uygulanmasını daha ilk aşamada kesintiye uğratıyor. Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı verilerine göre 2021 yılında İzmir genelinde PM2,5 ölçümü yapılan sadece 10 istasyon bulunuyor. Bu istasyonların sekizinde veri alımı yüzde 40’ın altında gerçekleşirken yüzde 90’ın üzerinde veri alınan Çiğli ve Alsancak istasyonlarının ölçümlerine göre bu bölgelerde İzmirliler, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün insan sağlığı için belirlediği PM2,5 kirleticisi kılavuz değerinin sırasıyla 3 ve 4 katı kirli hava soludu. Özet olarak, var olan veriler üzerinden ulaşılan sonuç; İzmir genelinde partikül madde açısından sağlıksız bir havanın solunmakta olduğu ve hava kalitesi izlemesinin hızlı biçimde iyileştirilmesi gerekiyor.

21. YÜZYILDAKİ EN BÜYÜK SAĞLIK SORUNU

İklim Krizi’nin 21.yüzyıldaki en büyük sağlık problemi olacağını ifade eden Çangı, “Küresel iklim değişikliği artık iklim krizi olarak adlandırılmaya başlandı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 21.yüzyılın en önemli sağlık sorunu olarak ilkim krizini işaret ediyor. Yeryüzündeki hayatı sonlandırma riski yaratan iklim krizinin önüne geçilebilmek için bilimsel yollara başvurmak gerekiyor. Ancak uygulanan metotlar bilimsel değil. Yeni termik santraller planlanıyor, en önemli karbon yutak alanları olan ormanlar madencilik ve enerji yatırımları için hukuk dışı yapılaşmalarla yok ediliyor. Çözüm olarak ‘atmosfere salınan karbon salınımını azaltmak ve sıfıra indirgemek’ yolunu izlemek gerekiyor. Bunun için de fosil yakıt endüstrisinden vazgeçmekten başka çare yok. Türkiye, Paris İklim Anlaşması çerçevesinde 2050’de sıfır emisyon hedefini açıkladı. Bu hedefin tutturulabilmesi için en geç 2030’da kömürden ve kömürlü termik santrallerden vazgeçmesi gerekiyor” diye konuştu.

YAVAŞ GELEN ÖLÜM

İzmir’de bulunan 23 Hava Kalitesi İzleme İstasyonundan sadece 7’sinden veri alınabilmesini eleştiren Çangı, “Hava kalitesine ilişkin doğru veri alınmaması, iklim krizine yol açan hava kirliliğinin de gizlenmesine yol açıyor.  Hava kirliliğinin ölçülmemesi halk sağlığı için çok büyük sorun teşkil ediyor ve sessiz ölümlere yol açıyor. Neden doğru ölçüm yapılmıyor; bu tamimiyle uygulanan politikalarla ilgili, uygulanan politikalarda sağlıklı alanı koruma kaygısı yok, tek amaç ne pahasına olursa olsun büyüme, kalkınma kılıfı altında kapitalist sömürü düzenini devam ettirmek. Bunun anlamı İzmirliler yavaş yavaş ölüme gidiyor demektir” diyerek sözlerini noktaladı.

İZMİR’DE 731 KİŞİ ÖLDÜ!

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada her yıl 10 kişiden 9’u hava kirliliğine bağlı olarak hayatını kaybediyor. Tüm dünyada hava kirliliği her yıl 1,4 milyon kalp krizi, 2,4 milyon kalp hastalığı ve 1,8 milyon solunum yolu hastalığı ve akciğer kanserine neden oluyor. 2022 yılında İzmir’de bin 731 kişinin hayatını hava kirliliğine bağlı hastalıklar nedeniyle kaybettiği tahmin ediliyor.

HABER MERKEZİ