Addison hastalığı nedir, tedavisi nasıl olur?

Vücuttaki bazı hormonların yeterli üretilmemesi sonucu ortaya çıkan ve son derece nadir olarak görülen addison hastalığı nedir? Addison hastalığı hakkındaki temel bilgileri, haberimizin devamında sizin için derledik.

Addison hastalığı nedir?

Addison hastalığı, nadir görülen bir tıbbi durumdur ve insan vücudu belirli hormonları yeterince üretemediğinde ortaya çıkar. Bu durum adrenal bezlerin, yeterli miktarda kortizol ve aldosteron gibi hormonları üretemediği adrenal yetmezlik olarak da bilinir. Addison hastalığı, tüm yaş gruplarında ve cinsiyetlerde görülebilir ve yaşamı tehdit eden bir sağlık sorunudur. Addison hastalığının tedavisi, eksik hormonların dışarıdan takviyesiyle sağlanır.

Addison hastalığı neden olur?

Addison hastalığının iki ana türü vardır: birincil böbrek üstü bezi yetmezliği ve ikincil böbrek üstü bezi yetmezliği. Birincil böbrek üstü bezi yetmezliğinin çoğu (yüzde 70'i) otoimmün bir sürece bağlıdır. Bununla birlikte tüberküloz, çeşitli bakteri, virüs ve mantar enfeksiyonları, böbrek üstü bezi kanaması ve böbrek üstü bezlerine metastaz yapabilen kanser gibi başka faktörler de birincil böbrek üstü bezi yetmezliğine neden olabilir. İkincil böbrek üstü bezi yetmezliği, hipofiz bezinin ACTH (adrenokortikotropik hormon) üretiminde azalma sonucunda ortaya çıkar. Hipofiz bezindeki bir tümör veya başka bir nedenden dolayı ACTH eksikliği, kortizol üretimini etkiler. İkincil böbrek üstü bezi yetmezliğinde, genellikle aldosteron üretimi etkilenmez.

Addison hastalığı belirtileri nelerdir?

Addison hastalığının belirtileri şu şekilde karşımıza çıkar:

Kronik yorgunluk ve halsizlik

Kas zayıflığı ve kramplar

İştah kaybı ve kilo kaybı

Deride koyu renk değişiklikleri, özellikle ellerde ve eklemlerde

Kan basıncında düşme, baş dönmesi ve bayılma

Sindirim sorunları, bulantı ve kusma

Ciltte kuruluk ve kaşıntı

Aşırı duyarlılık veya alerjik reaksiyonlar

Zihinsel bulanıklık ve odaklanma güçlüğü

Kadınlarda düzensiz adet döngüleri

Bu belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın şiddetine bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ayrıca, Addison krizi olarak adlandırılan ve yaşamı tehdit edebilen acil bir durumda belirtiler daha şiddetli olabilir. Bu durumda, hızlı bir tıbbi müdahale gerekebilir.

Addison hastalığı tedavisi nasıl olur?

Addison hastalığının tedavisi genellikle eksik olan hormonları yerine koymak ve vücudun hormon dengesini yeniden sağlamak üzerine odaklanır. Tedavi genellikle ömür boyu devam eder ve şu adımları içerebilir:

Kortikosteroid tedavisi: Hastalık nedeniyle vücut kortizol üretemediğinden, kortikosteroid ilaçlar (genellikle hidrokortizon) doktor tarafından reçete edilir. Bu ilaçlar, vücudun doğal kortizol üretimini yerine koymak için kullanılır.

Mineralokortikoid tedavisi: Bazı hastalarda, aldosteron üretimi de azalabilir. Bu durumda, mineralokortikoid ilaçlar (genellikle fludrokortizon) kullanılabilir. Bu ilaçlar, vücudun elektrolit dengesini düzenlemeye yardımcı olur.

Tuz takviyesi: Mineralokortikoid tedavisi sırasında doktor tarafından tuz takviyesi önerilebilir, çünkü aldosteronun azalması tuz kaybına neden olabilir.

Stres durumlarında ek doz: Stresli durumlar (örneğin, hastalık, travma, cerrahi müdahale) kortizol ihtiyacını artırabilir. Bu durumlarda, hastaların kortizol dozunu artırmaları gerekebilir.

Düzenli doktor kontrolleri: Addison hastalığı olan kişilerin düzenli olarak doktor kontrolünde olmaları önemlidir. Kan testleri ve diğer tıbbi görüntüleme yöntemleri kullanılarak hastalığın seyri izlenir ve tedavi gerektiğinde ayarlanır.

Hastalığın ciddiyetine ve belirtilerine göre tedavi planı değişebilir, bu nedenle her hasta için özelleştirilmiş bir yaklaşım önemlidir. Hastaların tedavi planını ve ilaç dozajlarını doktorlarıyla düzenli olarak görüşmeleri önemlidir

HABER MERKEZİ