Alzheimer’a karşı yeni yöntem: Beyninizi geleceğe taşıyan 5 altın adım

Alzheimer, günümüzde hızla büyüyen en ciddi sağlık sorunlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Her üç saniyede bir kişiye demans teşhisi konulurken, dünya genelinde şu anda yaklaşık 50 milyon kişi Alzheimer ile karşı karşıya. Uzmanlar, bu sayının 2050 yılına kadar 130 milyonu aşacağını öngörüyor.
Bilim insanları ise bu tabloyu değiştirmenin mümkün olduğunu belirtiyor. Lancet Komisyonu’nun 2024 raporuna göre Alzheimer vakalarının üçte birine yakını, risk faktörlerinin azaltılmasıyla önlenebilir. Peki Alzheimer’ı tetikleyen risk faktörleri neler? İşte detaylar…

ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR

Uzmanlar, Alzheimer için bilinen 14 değiştirilebilir risk faktörü bulunduğunu belirtiyor. Bunlar arasında hareketsizlik, obezite, hipertansiyon, sigara, depresyon, diyabet, işitme ve görme kaybı, sosyal yalnızlık ve hava kirliliği öne çıkıyor. 
The Conversation’da yayımlanan bir makaleye göre uzmanlar, daha kolay takip edilebilir olması açısından felç belirtilerini anlatan FAST modeline benzer şekilde Alzheimer için de basit ve kolay hatırlanabilir bir yol haritasına ihtiyaç olduğunu belirterek, SHIELD yaklaşımından söz ediyor.
SHIELD modeli, uyku, kafa travmalarından korunma, egzersiz, öğrenme ve dengeli beslenme adımlarından oluşuyor.

SHIELD MODELİNİN BEŞ TEMEL UNSURU

Alzheimer hastalığından korunmak için dikkat edilmesi gereken beş temel unsurun yer aldığı SHIELD modelinin detayları şu şekilde:
Uyku: Orta yaşta günde 5 saatten az uyumak veya düşük kaliteli uyku, ilerleyen yıllarda Alzheimer riskini ciddi ölçüde artırıyor. Yeterli ve kaliteli uyku, beynin zararlı protein birikimlerinden korunmasına yardımcı oluyor.
Kafa Travması: Spor sırasında meydana gelen yaralanmalar veya ev içi kazalar ve darbeler, demans riskini yükseltiyor. Erken yaşlardan itibaren alınacak önlemler, beyin sağlığını korumada kritik rol oynuyor.
Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, obezite, yüksek tansiyon ve depresyon riskini azaltırken beyin hücrelerinin sağlıklı gelişimini destekliyor. Uzmanlar egzersizi sadece “kalp dostu” değil, aynı zamanda “beyin dostu” bir yöntem olarak tanımlıyor.
Öğrenme ve Zihinsel Aktivite: Eğitim ve yaşam boyu öğrenme, beynin bilişsel rezervini güçlendiriyor. Yeni bir dil öğrenmek veya zihni aktif tutan hobiler edinmek, Alzheimer’a karşı koruyucu etki sağlıyor.
Beslenme: Akdeniz tarzı beslenme yani sebze, meyve, tam tahıllar, balık ve zeytinyağı ağırlıklı diyet beyni iltihaplanma ve damar hastalıklarından koruyarak demans riskini azaltıyor.

Henüz kesin bir tedavisi bulunmayan Alzheimer’da en etkili yaklaşımın önleme olduğu vurgulanıyor. SHIELD modeli, topluma kolayca benimsetilebilecek, sade ama bilimsel temellere dayalı bir yol sunuyor. Uzmanlar, Alzheimer’ın kaçınılmaz olduğu düşüncesinin artık terk edilmesi gerektiğini belirtirken, doğru yaşam alışkanlıklarıyla zihinsel kapasite ve hafızanın korunabileceğini ekliyor.

Kaynak : HABER MERKEZİ