İrisin hormonu

ONURHAN ALPAGUT-ÖZEL HABER
Son yıllarda Obezite üzerinde yapılan çalışmalar artmıştır. Bu çalışmalar sonucu 2012 senesinde İsveç Karolinska Enstitüsünde görev yapan Alber Borstörm tarafından keşfedilen İrisin adındaki hormonun hastalığın önüne geçilmesi konusunda ciddi bir katkı sağladığı bulgulanmıştır. Türkiye’de Obezite alanında ciddi çalışmalar yapan Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Uzm.Dr. Onur Oral, “Fizik aktivite esnasında üretilen Seratonin, Endorfin ve Dopamin’e ek olarak üretilen bu ek hormonun bütün metabolik fonksiyonları geliştirdiği ve obezitede etkin bir mücadele üstlendiği saptanmıştır” ifadelerini kullandı.
ÇAĞIMIZIN HASTALIĞI OBEZİTE
Son yıllarda çağdaş yaşamın getirmiş olduğu yaşam biçiminden dolayı obezite hastalığının son derece yaygın bir duruma geldiğine dikkat çeken Ege Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Uzman Doktor Onur Oral, konu hakkında yapılan çalışmaların bu sebeple oldukça yaygın olduğunu söyledi. Oral, “Obezite, riskli bir metabolik problemdir. Hastalık bu kadar dikkat toplarken, konuda hakkında yapılan çalışmalarda oldukça artmıştır. Her geçen gün hastalığa dair yeni durumlar keşfedilmektedir. Ortaya çıkan sonuçlar derlenip, obezite tedavisinde kullanılmaktadır. Bu anlamda şu ana kadar bulunan en etkin doğal tedavi yönteminin fizik aktivite olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan çalışmalar bunu ortaya koymuştur. Fizik aktivite sadece obezite değil aynı zamanda kardiyovascular hastalıkların da önüne geçmede önemli bir etkendir. Birçok hastalığa tedavi niyetinde kullanılmaktadır. 2012 yılında İsveç’in başkenti Stockholm kentinde Karolinska Enstitüsünde görev yapan Alber Borstörm adında bilim adamı yepyeni bir hormon keşfetmiştir. Bu hormonun adı İrisin’dir. İrisin’in en önemli bulgusu fizik aktivite esnasında üretiliyor olmasıdır. Fizik aktivite esnasında üretilen Seratonin, Endorfin ve Dopamin’e ek olarak üretilen bu ek hormonun bütün metabolik fonksiyonları geliştirdiği ve obezitede etkin bir mücadele üstlendiği saptanmıştır. Bu hormona İrisin adının verilmesinin nedeni: Tanrıça olarak mitolojide yer alan İris’ten gelmektedir. İris Yunan mitolojisinde kanatlı gökkuşağı tanrıçası olarak bilinir. Görevi: Haber ulaştırmaktır. İrisin hormonu aynı bir haberci olarak, yağ dokusu ve beyin dokusu üzerinde birçok kimyasal haberler iletmektedir. Fizik aktivite ile ortaya çıkan İrisin hormonu birçok farklı metabolik hormona sinyaller götürerek, onların daha iyi çalışmasını ve fonksiyonel olmasını sağlamaktır” diye konuştu.
FAAL DURUMA GEÇİYOR
İrisin Hormonu’nun kaslardan salgılandığı belirten Oral, “Fizik aktivite ile aktif konuma geçer. Özellikle 30 dakika aralıksız devam ettirilen egzersiz sonucu bu hormonun aktif hale geçtiği bilinmektedir. Süre olarak en az 2-3 aylık bir egzersiz programında haftada 3 kere yapılacak aerobik egzersiz programıyla İrisin düzeyinde ciddi artışlar saptanmıştır. Bu hormon kanda yükseldiğinde Adipoz doku olarak adlandırılan Lipit hücrelerinin birbirleri ile bağlantısı sonucu şekillenen yağ dokusu üzerinde etkinlik göstermektedir. Bu yağ dokusu beyaz yağ dokusundan kahverengi yağ dokusuna dönüşüm sergiler. Obezitenin nedeni olan yağ dokusu artışı aslında beyaz yağ dokusundaki artıştır. Kahverengi yağ dokusu, beyaz yağ dokusundan farklı görevlere sahiptir. Bu yağ dokusunun bazı vücudu regüle eden hormonlar sağladığı bilinir. Kastan salgılanan İrisin hormonu Miyokin olarak adlandırılan kas hormonlarının öncül ve temel hormonudur. Yağdan salgılanan hormonlara bizler Adipokin derken kastan salgılanan hormonları Miyokin olarak adlandırmaktayız. Son dönemdeki yapılan çalışmalarda yağ dokusunun endokrin bir doku olduğu bulgulanmıştır. Özellikle kahverengi yağ dokusunun bir organ gibi çalıştığı hormon ürettiği ve kana verdiği tespit edilmiştir. Fakat beyaz yağ dokusunun böyle bir misyonu yoktur. Kahverengi yağ dokusu ise son derece önemli fonksiyonlar gören bir endokrin dokudur. Bu sebeple beyaz yağ dokusu hücrelerinin kahverengi yağ dokusu hücrelerine dönüşmesinin sağlanması birçok metabolik fonksiyonun yoluna girmesini sağlar. Kahverengi yağ dokusunun artışı pankreasta insülin salgısını da artırır. Bu durum şeker hastaları için bir müjde olarak kabul edilebilir. İrisin sadece egzersiz ile salgılanan bir hormon değil aynı zamanda soğuk kalması da irisin salgısını artırmaktadır. Metabolizma soğuk kaldığında İrisin salgısı hızla yükselir. Yapılan bilimsel araştırmalarda soğuğa maruz kalan deney hayvanlarının yağ dokularında mitokondri olarak adlandırılan organellerin de arttığı ispatlanmış durumdadır. Soğuk bir ortamın aynı bir egzersiz gibi İrisin hormonunu artırdığı söylenmektedir” açıklamalarında bulundu.
KİLO KAYBINI SAĞLIYOR
Carolinska Üniversitesinde Alber Borstörm tarafından yapılan deneyler sonucu üreme fonksiyonu zayıf ve obez farelerde İrisin enjeksiyonu sonucu üreme faaliyeti ve kilo kaybı konusunda ciddi başarılar elde edildiğini belirten Oral, “Obez dişi deney fareleri ekstra bir fizik aktiviteye dahil edilmeden ve gıda rejimlerinde değişiklik yapılmadan sadece İrisin hormonu enjeksiyon edilerek üreme yeteneğini geri kazandığı tespit edilmiştir. Bu son derece önemli bir bulgudur. İrisin hormonu üzerinde yapılan çalışmalar devam etmektedir. Çalışmalar sürdürüldükçe insanlar üzerinde tedavi amaçlı kullanılabileceği düşünülmektedir” dedi.

Haber Merkezi