Tarihte bugün ne oldu? 11 Temmuz…

Türkiye ve dünyada 11 Temmuz tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

TARİHTE BUGÜN NE OLDU? 

1995 – Srebrenitsa Katliamı: Bosna Savaşı sırasında, Ratko Mladić komutasındaki Sırp birlikleri, BM tarafından “güvenli bölge” ilan edilen Srebrenitsa’da 8 binden fazla Boşnak erkek ve çocuğu katletti. Bu olay, Avrupa’da II. Dünya Savaşı’ndan sonra yaşanan en büyük soykırım olarak tarihe geçti.

1921 – Sakarya Meydan Muharebesi öncesinde Yunan kuvvetleri Anadolu içlerine ilerlemeye başladı.

1979 – Uzay istasyonu Skylab, Dünya’ya düştü. Parçaları Avustralya’ya kadar ulaştı.

1995 – Türk Silahlı Kuvvetleri, “Çelik-2” Harekâtı’nı başlattı. Hedef, PKK’nın Kuzey Irak’taki kamplarıydı.

2008 – İstanbul'daki Güngören semtinde 17 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırı gerçekleşti.

TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

İbrahim Ömer Madra, 11 Temmuz 1945’te İstanbul’da doğdu. Türkiye’nin önde gelen entelektüellerinden biri olan Madra; uluslararası ilişkiler uzmanı, siyaset bilimci, akademisyen, gazeteci, radyo programcısı ve iklim aktivisti kimlikleriyle tanındı. Özellikle Açık Radyo’nun kurucusu ve genel yayın yönetmeni olarak medya alanında önemli bir figür haline geldi.

Ortaöğrenimini 1961 yılında English High School’da, lise eğitimini ise 1964’te Robert Kolej’de tamamladı. 1968 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olduktan sonra aynı fakültenin uluslararası hukuk kürsüsünde insan hakları hukuku üzerine akademik çalışmalar yürüttü. 13 yıl boyunca öğretim üyeliği yaptı. 1977’de “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Bireysel Başvuru Hakkı” üzerine yazdığı doktora tezi, 1980 yılında yayımlandı.

Yurtdışında da çeşitli akademik çalışmalara imza atan Madra, Hollanda, İsviçre, İsveç ve Fransa’da uluslararası hukuk, insan hakları ve göçmen işçiler konularında araştırmalar gerçekleştirdi. Strasbourg’da Avrupa Konseyi bursuyla bulunduğu dönemde uluslararası hukuk ve göçmen işçilere dair kapsamlı çalışmasını “Migrant Workers and International Law” adlı kitapla ortaya koydu.

1982 yılında üniversitedeki görevinden ilkesel nedenlerle istifa etti.

Akademiden ayrıldıktan sonra gazetecilik ve yayıncılığa yönelen Ömer Madra; Milliyet, Güneş gibi gazetelerde ve Playboy, Gergedan, Şehir, Start gibi dergilerde editörlük ve yazarlık yaptı. 1989’da kurduğu Arredamento/Dekorasyon adlı mimarlık ve tasarım dergisinin beş yıl boyunca yayın yönetmenliğini ve başyazarlığını üstlendi.

1991’de ilk romanı “Romanımla Sana Bir Ses…” yayımlandı. 1996 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan “Rüzgâra Karşı”, bilimden sanata, spordan yaşama uzanan geniş bir alandaki yazılarından derlenmiş bir deneme kitabıydı. Bu çalışmanın devamı niteliğindeki “Rüzgâra Karşı – 2”, 2001’de internet üzerinden yayımlandı.

1999-2000 yıllarında Yeni Binyıl gazetesinde günlük köşe yazıları yazdı.

1994 yılından itibaren radyoculuk çalışmalarına başlayan Madra, 13 Kasım 1995’te yayın hayatına başlayan Açık Radyo’nun kurucu ortaklarından biri oldu. Kuruluşundan bu yana genel yayın yönetmenliğini ve çeşitli programların sunuculuğunu sürdürmektedir. “Açık Gazete”, “Açık Yeşil”, “Cuma Adlı Adamlar”, “İklim İçin” ve “Rock’n Roll Kalıcıdır” gibi programlarla bilinir.

Sadece bir yayıncı değil, aynı zamanda iklim değişikliği ve küresel ısınmaya karşı sesini yükselten bir aktivisttir. Bu yönüyle Türkiye’de çevre bilincinin gelişmesine katkı sunan figürlerden biri olmuştur. Ayrıca uzun yıllar İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde küresel siyaset, iklim krizi ve çevre politikaları üzerine dersler verdi.

Ömer Madra, tiyatro ve sinema oyuncusu Esme Madra’nın babasıdır. Eski eşi, karikatürist Piyale Madra olup, halen Meral Mutlu Madra ile evlidir. Üç çocuk babası olan Madra, İngilizce ve Fransızca bilmektedir.

TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

Fikret Hakan, 23 Nisan 1934 tarihinde Balıkesir’de doğdu. Türk sinemasının en üretken ve etkili oyuncularından biri olan Hakan, 160’tan fazla film ve birçok dizide rol alarak sanat dünyasında iz bıraktı. Tiyatrodan sinemaya, edebiyattan televizyona uzanan çok yönlü kariyeriyle öne çıkan sanatçı, aynı zamanda yönetmenlik ve yazarlık da yaptı.

Edebiyat öğretmeni ve çevirmen bir baba ile hemşire bir annenin çocuğu olarak dünyaya gelen Fikret Hakan, ailesinin ayrılığı sonrası annesiyle Anadolu’nun farklı kentlerini gezdi. İlkokulu Bursa’da, ortaokulu Eskişehir’de tamamladıktan sonra lise son sınıfta ailesiyle İstanbul’a taşındı. Eğitimini Taksim Atatürk Lisesi’nde sürdürdü; ancak lise birinci sınıfta öğrenimini bırakarak sanat hayatına yöneldi.

Oyunculuk kariyerine genç yaşta tiyatroyla başlayan Fikret Hakan, sahneye ilk kez Güzelce Kasımpaşa Ortaokulu’nda okurken, “Üç Güvercin” operetiyle çıktı. 1950’li yıllarda gazetecilik ve öykücülük de yapan sanatçının “Tellak Ali” adlı öykü kitabı 1954’te yayımlandı.

Sinemaya geçişi ise 1952’de “Köprüaltı Çocukları” filmiyle gerçekleşti. 1955 tarihli “Beyaz Mendil” ile büyük çıkış yakaladı. 1960’lı yıllarda Yılanların Öcü, Karanlıkta Uyananlar gibi toplumsal gerçekçi filmlerle tanındı. Antalya Film Festivali’nde En İyi Erkek Oyuncu ödülünü üç kez kazandı. 1970’te, Peter Collinson’un yönettiği “Paralı Askerler” filminde rol aldı ve uluslararası bir yapımda Türk oyuncu olarak dikkat çekti.

Sinema dışında sahnelerde de aktif olan Hakan, 1950’li ve 60’lı yıllarda Çığır Sahne, Dormen Tiyatrosu, GEN-AR Tiyatrosu ve Ankara Sanat Tiyatrosu gibi önemli topluluklarda görev aldı. 1980’li yıllarda Kazancakis’in Zorba adlı eserini sahneye uyarladı ve bu rolüyle 1984’te “En İyi Erkek Tiyatro Oyuncusu” ödülünü kazandı.

1990’da TRT’de yayınlanan Hanımın Çiftliği dizisinde canlandırdığı Muzaffer Bey rolüyle yeniden geniş kitlelere ulaştı.

Fikret Hakan, çalkantılı bir özel hayat yaşadı. Altı kez evlenen sanatçının ilk evliliği oyuncu Lale Sarı, ikinci evliliği ise henüz 15 yaşındaki Semiramis Pekkan ile gerçekleşti. Pop şarkıcısı Hümeyra ile yaptığı evlilik ise kısa sürede sonlandı. Kızı Elif, Neşecan Paşmak ile birlikteliğinden dünyaya geldi. Son evliliğini Tijen Kılıç ile yaptı.

Fikret Hakan, 1998 yılında Devlet Sanatçısı unvanı alan 89 kişiden biri oldu. Ancak bu unvan, 2002 yılında Danıştay kararıyla iptal edildi. 2009’da Eskişehir Osmangazi Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora unvanı verildi. Bir süre İstanbul Kültür Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak ders verdi.

Bir süredir akciğer kanseri tedavisi gören Fikret Hakan, 11 Temmuz 2017 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti. 83 yaşında vefat eden sanatçı, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.