Tarihte bugün ne oldu? 2 Aralık

Türkiye ve dünyada 2 Aralık tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

TARİHTE BUGÜN NE OLDU?

Mehmed Talat Paşa tarafından EdirneTrakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin resmî yayın organı olarak ilk sayısı 2 Aralık 1918 tarihinde yayımlanan Trakya Paşaeli gazetesi, Mütareke ve Millî Mücadele Basını olarak adlandırılan dönemin ilk süreli yayınlarından biridir.

Trakya Paşaeli’nin yayın hayatına başlamasının ardından meydana gelen askerî ve siyasi olaylar, gazetenin yayın politikası başta olmak üzere gazetede yer alan ana konuları ve kullanılan temaları da doğrudan etkilemiştir.

Nitekim başlangıçta sadece bölgesel kurtuluş fikrine yönelik bir yayıncılık anlayışı takip eden gazete, İzmir’in işgal edilmesi ile birlikte millî vurguları da ön plana çıkarmaya başlamış, Sivas Kongresi’nin ardından ise adeta Millî Mücadele’nin bölgesel bir sözcüsü hâline gelmiştir. Dolayısıyla Trakya Paşaeli gazetesinin 1918 sonu ile 1920’nin ilk günleri arasında yayınlanan 47 sayısı, dönem hakkında hem yerel hem de millî bir perspektif sunması bakımında oldukça önemlidir.

Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı, Trakya Paşaeli’yi aynı dönemde yayınlanan gazeteler ile benzerlik ve farklılıkları üzerinden karşılaştırıp Millî Mücadele basını bağlamında değerlendirerek genel tablo içerisinde konumlandırabilmek ve aynı zamanda resmî bir cemiyet yayını olan Trakya Paşaeli’nin sahip olduğu yerel dinamikleri ön plana çıkararak gazetenin kurumsal tarihini ortaya koyabilmektir.'de kuruldu.

2 ARALIK TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

 Yahya Kemal Beyatlı  2 Aralık 1884’te günümüzde Makedonya sınırları içinde kalan Üsküp’te doğmuştur.  Beyatlı  lise eğitimini tamamlamak için 1902’de İstanbul’a gelip Vefa Lisesinden mezun olmuştur. 

Yahya Kemal henüz lise öğrencisiyken şiirler yazmaya başlar. İlk şiirlerinde Servetifünun şairlerinin etkisinde kalır. Bu dönemde yazdığı şiirlerinde “Esrar” takma adını kullanır. İrtika ve Malumat dergilerinde Agah Kemal takma adıyla şiirler yayımlar. Fransa’da kaldığı yıllarda Jean Moreas, Charles Boudelaire ve Paul Verlaine gibi şairlerin şiirlerini inceler. İstanbul’a döndükten sonra Peyam gazetesinde “Süleyman Nadi” takma adıyla “Çamlar Altında Musahabe” başlığı altında yazılar yazar. İlerleyen yıllarda Ati ile Tevhidi Efkâr dergilerinde yazılar yayımlar.

Yeni dönem şiirleri, Ziya Gökalp’ın yayımladığı Yeni Mecmua dergisinde çıkmaya başlar (1918). 1921’de bir grup arkadaşıyla birlikte Dergâh dergisini çıkarmaya başlar. Yapıtları Edebî Mecmua, Şair, İnci, Dergâh, Şair Nedim, Büyük Mecmua, Yarın adlı dergilerde okuyucuyla buluşur. 1923’te Ankara’da çıkan Hâkimiyeti Milliye gazetesinde başyazarlık yapar.

2 ARALIK TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

Tekirdağ'da dünyaya gelen Namık Kemal'in Asıl adı Mehmet Kemal'dir.  Namık adını ise Şair Eşref Paşa'dan almıştır. 

Edebiyatta Batılılaşmanın ilk adımlarını atan İbrahim Şinasi ile tanışan Namık Kemal, eserlerinde "hak, millet, vatan, hürriyet, millet meclisi" gibi kelimeleri daha sık kullanmaya başladı. 

Namık Kemal, Şinasi'nin çıkardığı Tasvir-i Efkar gazetesinde fıkra ve tercüme yazıları kaleme aldı.

Şinasi'nin 1865'te Fransa'ya gitmesi üzerine, kendisine bıraktığı gazeteyi Namık Kemal tek başına çıkarmaya başladı.

Namık Kemal, kuruluşu 1865'e dayanan ve daha sonra Yeni Osmanlılar Cemiyeti adıyla ortaya çıkan "İttifak-ı Hamiyet" adlı gizli derneğe katılmasının yanı sıra "Tasvir-i Efkar" gazetesinde hükumeti eleştiren yazılar yazdı. Gazete, Yeni Osmanlılar Cemiyetinin görüşleri doğrultusunda yaptığı yayın sonucu 1867'de kapatıldı.

Fransız hükümetinin Genç Osmanlılara ülkeyi terk etmelerini söylemesi üzerine Londra'ya geçen Namık Kemal ve arkadaşları, 1868'de Mustafa Fazıl Paşa'nın maddi desteğiyle Ali Suavi ile "Muhbir" ve "Hürriyet" gazetelerini çıkardı.

"Vatan Yahut Silistre" oyununu Gedikpaşa Tiyatrosu'nda 1 Nisan 1873 gecesi sahneleyen şair, oyunu izleyenlerin galeyana gelip olay çıkarması üzerine birçok arkadaşıyla birlikte tutuklandı ve Magosa'ya sürgün edildi.

Tanzimat döneminin en önemli düşünce, sanat ve siyaset adamlarından Namık Kemal, "toplum için sanat" anlayışını benimseyerek, sanatı toplumun Batılılaşması için bir araç olarak kullandı.

Sırasıyla 1879'da Midilli, 1884'te Rodos ve 1887'de Sakız Adası kaymakamlığı yapan şair, yakalandığı zatürreden kurtulamadı, 2 Aralık 1888'de vefat etti.

HABER MERKEZİ