Kurban Resmi

Sağlıklı Beslenme ve Antioksidanlar


  • Oluşturulma Tarihi : 05.09.2020 09:13
  • Güncelleme Tarihi :
Sağlıklı Beslenme ve Antioksidanlar yazının resmi

Günümüzün ağır koşullarının yanı sıra gelişen teknoloji, çevrenin kirlenmesi, zirai ilaç ile artıklar UV ışınları, sigara dumanı, egzoz gazı ve çok sayıda dış etmen başta insanlar olmak üzere tüm canlılara zarar vermektedir. Bunlara iş yoğunluğu, stresli yaşam ve benzer durumlar da eklendiğinde serbest radikallerin oluşmasına yol açmaktadır. Serbest radikaller ise kanser hatta ölümle sonuçlanabilen hastalıklara sebebiyet vermektedir. Toplum salığını da olumsuz olarak etkileyen bu durumdan antioksidan özelliği olan besinleri tüketerek kurtulmak mümkün olmaktadır.
Antioksidan sistem tarafından vücutta üretilen (endojen)  antioksidanlar besinlerle doğal olarak, sentetik yollardan veya ilaçlarla (ekzojen) da dışarıdan alınabilen metabolitlerdir. Antioksidanların en büyük önemi serbest radikallerin etkilerinin azaltılması ve yapılarının değiştirilerek vücut direncinin arttırılması, hastalıkların engellenmesi ve tedaviye yardımcı görev üstlenmeleridir. Antioksidanların miktarları önemli olduğu kadar vücutta aktif olma süreleri de büyük önem taşımaktadır. Antioksidanların serbest radikalleri yakalamasının kapasitesi antioksidan aktivitesi ile belirlenmektedir. Yapılan araştırmalar koyu renkli meyve ve sebzelerin antioksidan gücünün diğerlerine göre daha yüksek olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ve bunlara ek olarak, domates, sarımsak, kayısı üzüm, soğan ,bitkisel yağlar, melatonin içeren besinler ve mineraller antioksidan özellik taşımaktadır.
Sadece bitkilerde değil hayvansal antioksidanlar da büyük fayda sağlamaktadır. Bunlara en önemli örnek astaksantinlerdir. Güçlü bir antioksidan özelliği olan  karotenoitlerden olan astaksantin, yengeçlerin yanı sıra karideslerde, istakozda, kerevitte, somon balığında bulunan algler bitkiler ve fitoplanktonlardan elde edilebilmektedir.
Önemli bir antioksidan olan Astaksantin özellikle kalp sağlığını korumak için gereklidir. Kötü kolestrol olarak da adlandırılan LDL,  koroner arter hastalığına ( kalp damar hastalığı) ve atar damarların daralarak sertleşmesinde olumsuz anlamda rol oynamaktadır. Astaksantin HDL kolesterolu seviyesinin düşürülmesinin yanı sıra koroner kalp hastalığının gelişimine bağlı olabilecek sorunların azalmasında büyük faydası bulunmaktadır. Kalp ve dolaşım sistemi üzerindeki olumlu etkilerine ek olarak; antioksidanlar ve astaksantinin, diyabeti (şeker hastalığı) önleyici etkisinin yanı sıra vücudun DNA yapısına zarar veren tümör oluşumları ile serbest radikallere karşı koruyucu etkisinin olması son derece dikkat çekicidir. Ve aynı zamanda, Alzheimer ve parkinsonu önlemeye yönelik olarak etkilerini inceleyen bilimsel araştırmaların yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Antioksidanlarla ilgili araştırmalar günümüzde artarak devam etmektedir. Antioksidanların doğal besinlerden başka takviye halinde alınmasının vücudun dengesini bozma olasılığı bulunmakta olduğundan vücuda astaksantin doğal olarak değil de ilaç takviyesi halinde alınacaksa vücut için gerekli dozun araştırılması doz aşımının olası zararları bilinmediğinden büyük fayda sağlayacaktır.

 

Sağlıklı Beslenme ve Antioksidanlar
Doç. Dr. Onur Oral
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Onur Oral