Sağlıklı Yaşam ve Düzenli Fiziksel Aktivite

Fiziksel aktivite, en genel tanımıyla iskelet kasları tarafından üretilen bedensel hareketlerden kaynaklanan enerji harcaması olarak tanılandırılmakta ve bu hareketler, yürüme ve ev işleri gibi günlük işlerden koşu, yüzme veya halter gibi yapılandırılmış egzersizlere kadar geniş bir aktivite alanını kapsamaktadır. Sağlıklı bir fiziksel aktivite süreci için, bireyin düzenli egzersiz yoluyla fiziksel sağlığını koruması gerekir; çünkü dayanıklılık, esneklik, güç ve vücut kompozisyonunu içeren fiziksel zindelik, bireyin genel sağlığı ve sağlıklı yaşlanma süreci için hayati önem taşır. Dayanıklılık kardiyovasküler (kalp ve damar sistemi) verimliliği artırır, esneklik kas, kemik ve eklem hareketliliğini iyileştirir ve yaşlanmaya bağlı karşılaşılabilecek düşmelere veya benzeri kazalara karşı yaralanma riskini azaltır ve güç kas-iskelet sağlığını destekler. Tüm bunlara ek olarak, çok sayıda bilimsel çalışma, düzenli fiziksel aktivitenin obezite, tip 2 diyabet (şeker hastalığı), kardiyovasküler hastalıklar ve bazı kanserler gibi kronik hastalık risklerinin azaltılması da dâhil olmak üzere halk sağlığı açısından olumlu faydalarını göstermektedir. Ayrıca, fiziksel aktivite anksiyete, depresyon ve stres belirtilerini hafifleterek psikolojik sağlığa katkıda bulunurken, bilişsel işlevi ve uyku kalitesini de iyileştirebilmektedir. 
Dünya Sağlık Örgütü tarafından kronik bir hastalık olarak tanımlanan obezite küresel bir sorun olarak tüm dünyada toplum sağlığı adına artmakta eğilimde olan bir problem olarak kabul edilmektedir. Sadece fiziksel değil ama aynı zamanda ruhsal sorunlara neden olabilen bu enerji metabolizması bozukluğunun önlenmesi ve tedavisinde düzenli egzersiz alışkanlığı önemli bir tedavi yöntemi olarak önerilmektedir. Ancak düzenli spor alışkanlığı ve sağlıklı beslenme yöntemleriyle, obeziteyi önleme ve tedavi edebilme olasılığı söz konusudur. Fiziksel aktivite alışkanlığı ve doğru beslenmeyle, obezite riski taşıyan geniş halk kitlelerinin yaşam kalitesini arttırmak ve obeziteyle ilişkili diğer metabolik sorunların (kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diyabet, hipertansiyon, osteoporoz, metabolik sendrom, depresyon ve kanser vb.) ortaya çıkmasını engellemek mümkündür.
Dünya çapında yürütülen istatistiksel çalışmalar, düzenli fiziksel aktivitenin bilimsel olarak kanıtlanmış fizyolojik ve metabolik faydalarına rağmen, özellikle yetişkinlerin günlük fiziksel aktiviteye yeterli zaman ayırmadığını göstermektedir. Örneğin, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %25’inin haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik aktivite yapma önerisini yerine getiremediklerini bildirmektedir. Dahası, bu istatistikler özellikle kadınların düzenli egzersiz yapma alışkanlığının erkeklerden daha düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Düzenli egzersiz alışkanlığını yetersizliğini ortadan kaldırabilmek için kadınların fiziksel aktivitelere katılımını teşvik etmek için hedefli müdahalelere olan ihtiyacı olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, toplumun sağlıklı yaşama verdiği önem arttıkça, günlük spor aktivitelerine olan gereksinimin de artmakta olduğu için, fiziksel aktivitenin uzun vadeli sağlık yararları konusundaki artan farkındalık, evde, işte veya spor alanlarındaki antrenman sistemleri teknolojisindeki gelişmeler ve egzersizin genel sağlık programlarına eklenmesiyle sağlanmaktadır. Ancak hareketsiz yaşam tarzı, kentleşme ve teknolojiye bağımlılık gibi engeller, aktif yaşam uygulamalarının yaygın olarak benimsenmesi karşında bir problem olarak kendini gösterdiği de gözden uzak tutulmamalıdır. Bu engellerin üstesinden gelmek için halk sağlığının temel taşı olarak fiziksel aktiviteyi teşvik eden sportif ortamların yaratılması ve fiziksel aktivitelere katılımını teşvik etmek için gerekli olan tüm sosyal projelerin planlanması ve hayata geçirilmesi büyük önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, düzenli egzersiz alışkanlığı, belirli bir bilimsel yöntem ve antrenman programları eşliğinde yapılması gerekli olan bir fiziksel aktivite disiplini olarak önerilmektedir. Bu yaklaşım, bireylerin fiziksel uygunluk, sportif beceri seviyelerine ve sağlık hedeflerine uygun, yaşlarına uygun, sürdürülebilir ve etkili fiziksel aktivitelere katılmalarını sağlamaktadır. Sağlıklı bir yaşam ve yaşlanma süreci için fiziksel olarak aktif kalmaya özen göstererek düzenli bir fiziksel aktivite planlamasıyla toplum sağlığını korumak ve geliştirmek mümkün olacaktır.

Sağlıklı Yaşam ve Düzenli Fiziksel Aktivite