Sağlıklı Yaşam ve Yaşam Boyu Spor

Ömür boyu fiziksel ve psikolojik olarak sağlıklı bir yaşam sürmek tüm insanlığın özlemdir. Sağlıklı bir yaşam tarzına ulaşmak ve onu sürdürmek çok yönlü bir yaklaşımın gerekliliği bilinmektedir ve bu hedef doğrultusunda iki temel unsur dikkat çekmektedir: Yeterli, dengeli doğal beslenme ve yaşam boyu düzenli fiziksel aktivite. Bu unsurların hem fiziksel sağlığı hem de zihinsel dayanıklılığı destekleyen sağlıklı bir yaşam tarzının temelini oluşturduğu gerçeği açısından bilim dünyasında tam bir fikir birlikteliği mevcuttur.

Sağlıklı bir yaşamın temel ilkelerinden biri, bireylerin yaşlarına, cinsiyetlerine ve yaşam tarzlarına uygun besinleri tüketmelerini sağlamaktır. Beslenme, metabolik fonksiyonları desteklemede ve fizyolojik dengenin sağlanması ve korunmasında önemli bir rol oynamaktadır ve tüm bu fonksiyonlar yaşam boyu fiziksel aktivite alışkanlığıyla daha da güçlendirilebilmektedir. Bireysel metabolik ihtiyaçları tümüyle karşılayan ve yeterli su alımıyla birleşen bir beslenme düzeni, ideal sağlık ve yaşam kalitesi için zemin hazırlar ve düzenli fiziksel aktivite de besinleri enerjiye dönüştürerek vücut sistemlerinin dengeli çalışmasını destekleyerek metabolik sağlık açısından tamamlayıcı bir görev üstlenmektedir.

Dünya genelinde, fiziksel aktivitenin sağlığı korumadaki önemi giderek daha fazla kabul görmekte olduğu için hemen her yaşta bireyler uzun vadeli sağlıklı yaşam şansını elde etmek için düzenli egzersiz alışkanlığını günlük yaşam tarzlarına dâhil ederek aktif yaşam tarzını giderek daha fazla benimsemeye özen göstermektedirler. Sağlıklı yaşam konusunda yürütülmekte olan bilimsel araştırmalardan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında, düzenli egzersizin kronik hastalıkların önlenmesi ve tedavisi üzerindeki etkisi net olarak gözler önüne serilmektedir. Yaşam boyu fiziksel aktivite alışkanlığıyla, obezite, kardiyovasküler (kalp ve damar sistemi) hastalıklar, hipertansiyon, diyabet (şeker hastalığı), depresyon ve osteoporoz gibi metabolik bozuklukların ve kronik rahatsızlıkların, düzenli fiziksel aktivite uygulamalarıyla birlikte önemli ölçüde hafifletilebildiği gösterilmiştir. Yaşam boyu karşılaşılabilecek olan çok çeşitli metabolik bozuklukların ve kronik rahatsızlıkların önlenebilmesi ve kontrol altına alınabilmesinde düzenli fiziksel aktivite, en etkili ve doğal tedavi yöntemlerinden biri olarak ortaya çıkmakta ve bu sağlık sorunlarının çözümü için gereli olabilecek tıbbi müdahale ihtiyacını azaltabilmektedir. Doğal dengeli beslenme tarzı ve fiziksel aktivite alışkanlığının birlikte hayata kazandırılmasıyla, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenmesi, bireylerin yalnızca fiziksel sağlıklarını iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda psikolojik duygu durumlarını da geliştirebilmesiyle, bireylerin yaşam boyu sağlıklı bir metabolik dengeyi kazanılması ve koruyabilmesi mümkün olabilmektedir.

Beslenme ve fiziksel aktivite arasında hassas bir etkileşimin söz konusu olduğu vurgulanmaktadır. Doğal, dengeli beslenme tarzı, sağlık için gerekli olan temel yapı taşlarını sağlarken, fiziksel aktivite bu besinlerin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamakla birlikte, metabolik süreçleri destekler, enerji seviyesini arttırarak, genel sağlık koşullarını olumlu yönde desteklemektedir. Dahası, düzenli egzersiz, serotonin, dopamin endorfin hormonlarının salgılanmasını arttırarak, stresi azaltmakta ve genel psikolojik dengeyi iyileştirerek ruh sağlığına katkıda bulunduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, egzersizin ayrıca beyindeki nöronların büyümesi ve hayatta kalması için önemli bir protein olan Beyin Kaynaklı Nörotrofik Faktör (BDNF) seviyelerini artırdığı ve bilişsel işlev ve ruh halinin iyileşmesiyle bağlantılı olduğu gösterilmiştir. Bu alanda yapılan klinik araştırmalarda; yüzme, tempolu yürüyüş, bisiklet, kuvvet antrenmanı veya takım sporları gibi düzenli fiziksel aktivite alışkanlıklarının, metabolik dengenin ve sağlıklı yaşam koşullarının korunması ve geliştirilmesinde etkisi olan birçok hormonal ve biyokimyasal göstergenin kan düzeylerini iyileştirerek, sağlıklı yaşam için çok etkin bir fizyolojik görev üstlendiği gösterilebilmiştir.

Sonuç olarak, sağlıklı beslenmenin yanı sıra düzenli egzersiz alışkanlığının da metabolizmanın düzgün çalışması ve tüm dünyada son yıllarda sıkça görülen birçok kronik hastalığın önlenmesi ve tedavisini destekleyebildiği için, böylesi bir yaşam tarzıyla yaşam boyu sağlığının korunması ve geliştirilmesi mümkün olacaktır.

Sağlıklı Yaşam ve Yaşam Boyu Spor