Haydi Hepatiti Çözelim

28 Temmuz Dünya Hepatit Günü’nde halkımızın harekete geçme zamanı. “Bilindiği gibi 2020 Nobel Tıp Ödülü’nü Hepatit C virüsünün keşfine katkıda bulunan Harvey J. Alter, Michael Houghton ve Charles M. Rice kazanmıştır.” Viral hepatitlerle ilgili farkındalığın arttırılması amacıyla “Hepatit-B Yüzey Antijenini” saptayan ve HBV aşısını da geliştirerek, 1976’da Nobel Fizyoloji /Tıp Ödülü’nün sahibi olan Dr. Baruch Blumberg’in doğum günü “28 Temmuz Dünya Hepatit Günü” olarak kutlanmaktadır. Dünyada her 30 saniyede bir kişi hepatite bağlı hastalıklardan ölmektedir. Hepatitin elimine edilmesinin ve karaciğer kanserinin önlenmesinin ilerleyen mali, sosyal ve damgalama dahil, sistemik engellerin kalkması için Dünya Sağlık Örgütü’nün bu yıl sloganı “Haydi Hepatiti Çözelim” olarak belirlenmiştir. Hepatit B ile yaşayan 4 kişiden yalnızca 1’ine tanı konulduğu ve yalnızca 5 kişiden 1’inin uygun antiviral tedavi aldığı; yine benzer şekilde hepatit C ile yaşayan her 2 kişiden yalnızca 1’ine teşhis konulduğu ve yalnızca 6 kişiden 1’inin iyileştiği belirtilmektedir. Ulaşılmayan nüfuslara ulaşmak ve hastalıkları ve ölümleri azaltmak için hepatit önleme ve tedavi hizmetlerini birinci basamak sağlık hizmetleri düzeyinde topluluklara yakınlaştırmak yaşamsal önem taşımaktadır. Şimdi harekete geçerek yaşam kurtarılabilir. Yeni infeksiyonlar önlenebilir. Karaciğer kanseri olguları azaltılabilir. Bağlantılı olarak sağlık bakım masrafları azaltılarak, 2030 yılına kadar hepatiti ortadan kaldırmak hedefine ulaşılabilir. Hastaları saptamak için riskli gruplarda hepatit taramaları yapılmalıdır.
▪️Hepatit C için Riskli Gruplar?
•HCV’nin taranmaya başlanmasından önce (1996) kan ve kan ürünleri almış ya da organ nakli yapılmış kişiler…
•Halen ya da eskiden damar içi madde ve intranazal yani burun içi kokain bağımlısı olanlar.
•HCV pozitif kanla temas eden sağlık çalışanları ve 
HIV ile yaşayan bireyler.
•Karaciğer testlerinde açıklanamayan anormallikleri (ya da karaciğer hastalığı) olanlar.
•HCV ile infekte anneden doğan çocuklar.
•Uzun süredir hemodiyalize girenler•
•HCV ile infekte kişilerin şu andaki cinsel partnerleri…
▪️Hepatit B için Riskli Gruplar?
•HBsAg pozitif kişilerle aynı evde yaşayanlar ve cinsel partnerleri.
•Yüksek veya orta düzey HBV prevalansı olan bölgede doğanlar.
•Anne ve babası yüksek HBV endemisi olan bölgede doğmuş olan ve bebeklikte aşılanmamış kişiler.
•HBsAg pozitif kişilerle aynı evde yaşayanlar ve cinsel partnerleri.
•Damar içi ilaç kullananlar.
•Birden fazla cinsel partneri olan veya cinsel yolla bulaşan bir hastalık öyküsü olanlar.
•Cezaevinde kalan tutuklular.
•ALT ve AST düzeyleri kronik olarak yüksek kişiler.
•HCV ya da HIV ile infekte kişiler.
•Hemodiyaliz hastaları…
Bana bulaşmaz demeden koruyucu hekimlik kurallarına lütfen uyalım. Uymayanları uyaralım. Viral hepatit olanları erken tanı ilkelerine sadık kalarak sağaltalım. Ülkemizde siyasi sağlık otoritesi daha doğrusu tek otorite; bırakın koruyucu hekimlik ilkelerini, tedavi hekimlik ilkelerini de maalesef yüzüne gözüne bulaştırmış durumdadır. İnsanlar çocuklarını bile doktora götürme olanağını bulamamaktadır. Doktor hasta, insanlar hasta, sistem hasta. Peki kim sağaltım yapacak?
Sözlerimi değerli ozanımız, Ustamız Aşık Mahzuni Şerif ile bitireyim.
Bugünüm Harap Oldu
Dünden İyi Midir Ki
Doktor Hasta Ben Hasta
Benden İyi Midir Ki
Sevgilerimle…

Haydi Hepatiti Çözelim