Sayfa Yükleniyor...
Akla yine buna benzer şöyle bir soruda gelebilir; “Zaten her şey artık enfeksiyon yapıyor, antibiyotiklerde de direnç sorunu var, durumumuz giderek kötüleşiyor mu?” Bu soruların yanıtına hayır demek isterdim ama maalesef evet. Çağdaş ülkelerde kağıt para kullanımı giderek azalmakta, onun yerine çek, senet, kredi kartları veya başka ileri yöntemler kullanılmaktadır. Bilindiği gibi hastalık yapan çoğu mikrobun yaşaması ve çoğalması için uygun ortam (ısı, ph, nem v.b.) ve besi yeri gereklidir. Elden ele dolaşan, ıslanan, çeşitli vücut salgıları ile (dışkı, idrar, ter, tükürük, balgam v.b) temas eden kağıt paralar; mikropların üremesi ve çoğalıp yayılması için uygun ortam oluşturabilirler. Yapılan birçok bilimsel çalışmada ülkemizde kullanılan kâğıt paralarla virüsler (nezle, grip, hepatit virüsleri), bakteriler (tifo, paratifo, dizanteri, bağırsak bakterileri, şarbon hatta tüberküloz v.b), mantarlar (yüzeyel cilt hastalıkları yapan mantarlar, kandidalar v.b.) ile parazitler (solucanlar, tek hücreli parazitler…) gibi birçok mikrop grubu bulaşabilmektedir. Bu kadar önemli hastalığı taşıyıp, yayan kağıt paraları ne edelim de, insanlara sağlık sorunu yaratmasının önüne geçelim? Bunun için bazı temel ve basit önerilerimiz olacaktır. Yerine getirilmesi çok zor olmasa gerek, bunları şöyle sıralayabiliriz;
*Çocuklarımıza el yıkama ve tuvalet eğitimini daha çok küçük yaşta verelim
*Olanak olduğu sürece kağıt para kullanmayıp, bunun yerine daha çağdaş ödeme araçlarını kullanalım.
*Kağıt para kullanmak zorunda isek, cüzdan kullanalım. Cüzdanlarımızı sık sık anti bakteriyel veya alkollü mendillerle temizleyelim. Yıpranan, eskiyen cüzdanlarımızı yenisi ile değiştirelim.
*Olanak elverdiği ölçüde kâğıt paralarla temas eden ellerimizi yıkayalım veya alkollü mendille silelim.
*Kağıt paraları ağzımıza sürmeyelim, tükürüğümüzle ıslatmayalım.
*Kağıt para sayan makineleri dezenfektanlarla temizleyelim.
*Pazarcı esnafının el yıkama ve temizlik kurallarına riayet etmesi için gerekli düzenlemeleri yerine getirelim.
*Eski ve yıpranmış kağıt paraları yenisi ile değiştirelim.
YORUM VE ÖNERİ:
Toplum olarak çak basitçe anlatmaya çalıştığım yukarıdaki konuyu ve önlemlerini ciddiye almaz ve bana bir şey olmaz deyip, yeter ki kâğıt para gelsin hocam elimin kiri olsun antibiyotik alırız geçer dediğinizi duyuyorum. Başta da belirttiğim gibi mikroplarda akılsız değil, zor durumlarda işbirliği yaparak birlikte saldırıp, bizleri çaresiz bırakabiliyorlar. Elimizde giderek mikroplara etkili anti enfektif ilaçlarımız neredeyse azalıp iki elin parmağı kadar kaldı. Bu gezegende kendimizden akıllı canlı görmüyor ve kendimizi dev aynasında görüyoruz. Korunma her zaman tedaviden üstündür ilkemizi unutmayın. Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz, kağıt paralar (hatta metal paralar) yukarıda belirttiğim ve yer darlığından şu anda yazamadığım birçok mikrobik hastalığın kaynağıdır. Yöntemine göre “El yıkama ve temiz cüzdan kullanmakla” çok mesafe alabileceğimiz düşüncesindeyim.