Çocuklarda Ayrılık Kaygısı ve Okul Reddi

Okulların açılması ile birlikte çocukların yaz boyunca alıştığı rahat ve daha az kurallı ev düzeni, ailelerle daha çok vakit geçirme süresi eylül ayında okulların açılması ile birlikte değişmektedir. Tabi ki bu değişiklik çocuklarda bazen regresyonla bazen ayrılık anksiyetesi ile kendini göstermektedir. Okula başlamak istememe, heyecanlı olsa da okula gitmek istememe, anneden ayrılamama, fiziksel ve ruhsal belirtilerle kendin göstermeye başlayan okul reddi çoğu anne babayı ve öğretmenleri oldukça zorlar. Çoğu çocuğun kaygı ve stres yatkınlığı ve bu alanda yaşadığı zorluklar ayrılık anksiyetesinin daha şiddetli görülmesine sebep olur. Çocukluk ve ergenlik döneminde yaşanan kaygı bozukluklarından biri olan ayrılık kaygısında %5-%15 görülme sıklığı en çok olan çocukluk çağı problemlerinden biridir. Bu kaygı türü çocuklarda, 5-12 yaş aralığında daha çok görülmektedir. Bu semptomun en çok görülen belirtileri ise okula gitmek istememe, okula gitmekten dolayı yaşanan yoğun fiziksel belirtiler(mide bulantısı, kusma, karın ağrısı), somatik yanıtlar ve evden dışarı çıkmak istememedir. Ayrılık anksiyetesi yani ayrılık kaygısı yaşayan çocukların çoğu okul reddi davranışı göstermektedir. Bu süreçte çocuğun isteklerine ve duygularına kulak verilmeli ve bu süreçte ısrarcı ve yıpratıcı davranmak yerine destek almayı düşünebilirsiniz. Çocuğun attığı her olumlu adım için onu cesaretlendirmek v ödüllendirmek önem taşımakta. Evet okula gitmek çocuğun görevi ama bu süreçte bu yaşanan kaygı bu sorumluluğunu yerine getirmesinde büyük bir engel bunu unutmamak gerekli. Şımarıklık ya da inat gibi görmek dışında kaygısını anlamak empati kurmak gerekli bir seçenek. Çocuğa ödül vermek yerine fiziksel temas, sarılmak, öpmek ve destek vermek önemli. “Aferin çok iyi gidiyorsun, gördün mü başardın” gibi. Burada anne babanın tavrının net olması önemli. Kurallara sadık kalmalı. Çocuğu dinleyin, onun duygularını anlamaya çalışın ve asla kaygıları ile alay etmek, küçümsemek gibi bir davranış göstermeyin.Ayrılık kaygısı olan çocuklarda görülebilecek bazı belirtiler.

Davranış belirtileri: 

Anneden(temel bakım verenden) ayrılmak istememe
Yalnız kalmak istememe
Yalnız uyumak istememe
Okula gitmek istememe, devamsızlık
Kabuslar görme
Uyku problemleri
Ağlama, Tırnak yeme
İzolasyon ve sosyal becerilerde düşüş.
Alt ıslatma
Fiziksel belirtiler:
Karın ağrısı
Baş ağrısı
Mide bulantısı
Kusma
Titreme
Terleme
Baş dönmesi
Bayılma

Bilişsel belirtiler:

Annemi bir daha göremeyeceğim düşüncesi
Annemin başına kötü bir şey gelecek düşüncesi
Kaybolacağım kaçırılacağım düşüncesi
Ya beni almayı unuturlarda düşünceleri
Sürekli olumsuz düşünceler ve felaketleştirme düşünceleri

Duygusal belirtiler:

Sürekli yoğun ve gelişimsel düzeyine uygun olmayan korku, endişe
Sinirlilik, uyumsuzluk
Hırçın davranışlar
Rahatsızlıklar, özellikle duyusal anlamda.(Kıyafetlerden vs. rahatsız olmak)
Çekingenlik utangaçlık

Çocuklarda Ayrılık Kaygısı ve Okul Reddi