- Gündem
- 14.03.2025 19:57
Her yıl Engelliler Haftası’nda verilen sözlere karşın, engellilerin yaşama katılabilmeleri için gerekli ve yeterli adım atılmıyor. Kanunlar yazılıyor ancak uygulanmıyor. 10 milyon engelli ve aileleri mağduriyet yaşamaya devam ediyor
ÇAĞLA GENİŞ
Türkiye’de engellilerin hayatı fiziksel, ruhsal ve etik engellerle dolu. Nüfusun yüzde 12’den fazlasını oluşturan engelli bireyler, hem yasaların uygulanmaması, hem de toplumun duyarsızlığı nedeniyle pek çok alanda ötekileştirilmiş durumda. Onları sokakta, eğitimde, işte ya da sosyal hayatta görmek neredeyse mümkün değil. Her yıl 10-16 Mayıs Engelliler Haftası’nda verilen sözlere, vaatlere karşın, engellilerin yaşama katılabilmeleri için gerekli ve yeterli adım atılmıyor. Engellilerin toplumsal hayata eşit ve adil katılımı konusunda çıkarılan kanunların uygulanmadığını belirten Engelsiz Hayat Dayanışma Derneği Başkanı Adem Kuyumcu, yaşanan sorunlara dikkat çekti. Kuyumcu, “Türkiye’de kanunlar yazılıyor ancak üzerinden onlarca yıl geçmesine rağmen uygulanmıyor. Uygulamayı yapması gereken sorumlular görevlerini yapmıyor. 10 milyon engelli ve aileleri mağduriyeti en ağır şekilde yaşamaya devam ediyor” dedi.
KANUNLAR UYGULANMIYOR
Türkiye’de engellerin kalkması için kanunların yazıldığını ancak uygulanmadığını kaydeden Kuyumcu, “Birleşmiş Milletler 1970-1981 yılları arasında engellilerin hayata eşit ve adil katılımı konusunda üye 156 ülkede aynı hafta çalıştaylar ve farkındalık etkinlikleri yapılması için 10 yıllık uygulama süresini planı yayınlanmıştı. Süre 1981’de tamamladığı için gelişmiş ülkelerde etkinliklerin yapılmasına son verildi. Ancak Türkiye’de sorunlar devam ettiği için Engelliler Haftası devam ediyor. Nedeni ise engellilerin toplumsal hayata eşit ve adil katılımı konusunda çok az yol alınmış olunmasıdır. Engelliler Haftası, kutlanmaz. İnsanları engelliliğinden dolayı kutlamak, engelli insanlara saygısızlıktır. Engelliler Haftası’nda her alanda engellerin kalkması için farkındalık etkinlikleri ve yazılmış olan kanunların uygulamaya geçmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Türkiye’de kanunlar yazılıyor ancak üzerinden onlarca yıl geçmesine rağmen uygulanmıyor. Uygulamayı yapması gereken sorumlular görevlerini yapmıyor. 10 milyon engelli ve aileleri mağduriyeti en ağır şekilde yaşamaya devam ediyor” diye konuştu.
ARPA BOYU YOL ALINAMADI
Engelli bireylerin hayata eşit ve adil şekilde katılabilmesi için erişilebilirlik standartlarının uygulanmadığını, konuyla ilgili şikayetlere rağmen ilgili kurumların kanunun emrettiği cezaları kesmediğini kaydeden Kuyumcu, “Belediyeler erişilebilir kentler konusunda hala yanlış uygulamalara devam ediyor, kamunun parasını yanlış ve boşa harcıyor, ruhsat verirken erişilebilirlik standartlarına bakmıyor. Otizm Eylem Planı’nın 3 yıllık uygulama süresi doluyor ancak hala bir arpa boyu yol alınamadı. Akranlarına haftada 30 saat engelli çocuklara haftada 2 saat eğitim adaletsizliği devam ediyor. Engelli bireylere ve ailelerine psiko-sosyal ve ihtiyaç sahiplerine ekonomik destek sağlanmadığı için zorluk içinde hayat sürüyorlar, intiharla sonuçlanan vakalar artmış durumda. Hastanelerden engelli sağlık kurulu raporu alma konusunda onlarca yıldır verilen sözler uygulamaya geçmiyor” ifadelerini kullandı.
MAALESEF UYGULAMA YOK
Engellilerin iş hayatına katılımında boş engelli kontenjanlarının hala doldurulmadığına vurgu yapan Kuyumcu, şunları söyledi: “Engellilerin spor ve sanat aktivitelerine katılmaları için gerekli şartlar oluşturulmuyor. Engellilerin konaklama ve gastronomi işletmelerinden faydalanmaları engelleniyor. Bu maddeleri onlarca yıldır söylüyoruz; hep sözler veriliyor ancak uygulama maalesef yok. Engelliler Haftası’nda yapılan etkinlikler acıma kökenli değil eşit ve adil yaşam hakkı temelli olmalıdır. Etkinliklere katılanlar engelli bireylerin yaşam hakkına saygı göstermeyi algılayarak ve birey olarak engelleri kaldırmayı anlayarak ayrılmalıdır. Engelsiz, herkes için erişilebilir, eşit ve adil bir Türkiye dileğimizi yeniliyoruz.”