Hintliler, İzmir’in sokak lezzetlerini tadacak

ÖZKAN PEKÇALIŞKAN-ÖZEL HABER

Hindistan Seyyar Satıcılar Konfederasyonu tarafından düzenlenen 12. Ulusal Sokak Lezzetleri Festivali’ne Türkiye’yi temsilen davetli olarak katılan İzmir Seyyar Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi Başkanı Evren Laçin ile İzmir’de danışmanlık yapan akademisyenler Prof.Dr. Kamuran Elbeyoğlu ve Dr. Osman Sirkeci, Hindistan izlenimlerini gazetemize anlattı. Dr. Sirkeci, İzmir’de önümüzdeki aylarda düzenlenecek sokak lezzetleri festivali ve çalıştayına Hindistan Ulusal Sokak Satıcıları Birliği (NASVİ) Ulusal Koordinatörü Arbind Singh, Delhi Press Club eski başkanı Habib Akhtar ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Hindistan Sekreteri ve Footpath Vikreta Ekta Munch Başkanı Shri Ram’ın gelmeyi kabul ettiklerini söyledi.

50 MİLYON SOKAK EMEKÇİSİ VAR

Karşılıklı ilişkilerin bir devamı olarak Hindistan’a gittiklerini belirten Dr. Sirkeci, “Ülkeler arasında ticaret ve sanayi üzerinden çok çeşitli ilişkiler oluşuyor. İki büyük ülke arasında ilk defa seyyar satıcılar, işportacılar, atık toplayıcılar ve sokak emekçileri üzerinden bir köprüyü kurmaya başladık. Bu son ziyaretimiz de 6-7 yıldır sürdürülen ilişkinin sürdürülebilirliğinin pekiştiricisi oldu. Hindistan’da yaklaşık 50 milyon, Türkiye’de de 8 milyon sokak emekçisinin olduğu tahmin ediliyor. Hindistan’da istatistiklere göre 1 milyar öğün yemek sokak yiyeceklerinden sağlanıyor. Çalışanların çoğu öğünlerini sokaktan karşılıyor. Hindistan ziyaretimiz 6 gün sürdü. Gittiğimiz günden ayrıldığımız son dakikalara kadar Hintli arkadaşlarımızın dostlarımızın Türkiye’ye selamları, Türkiye’yle dayanışma istek ve talepleri ile geçti. Son günde bizi Hindistan’da dünyanın en büyük gazeteciler cemiyeti olan Yeni Delhi Press Club eski başkanı Habib Akhtar ekibimize bir yemek verdi. Yeni Delhi’de İzmir’deki sokak emekçilerinin gelişmelerini, yeni haklar kazanmalarını İzmir’de olduğu gibi yeni yönetmeliklerle sokak sanatçılarından, geri dönüşüm kooperatiflerine kadar belediyelerle iş birliği içinde çalışmaya başladıklarını anlattık. Habib Akhtar, Evren Laçin’in Hindistan’da olmasından bizlerin orada olmasından, kültür köprüsünü kalıcı hale getirmemizden çok memnun olduklarını söylediler. Onları İzmir’de önümüzdeki aylarda düzenlenecek bir sokak lezzetleri festivalinde Hindistan mutfağını temsilen davet edeceğimizi söyledik. Onlar buna Turizm Bakanlıkları üzerinden katkı sunacaklar. Her iki ülkenin büyükelçilikleri de konuya vakıf oldu” dedi.

HİNDİSTAN DÜNYAYA ÖNCÜ BİR ÜLKE

İzmir Büyükşehir Belediyesinin misafirliğinde 2023’ün Mayıs-Haziran ayları gibi İzmir’de bir çalıştay düzenleyeceklerini ifade eden Prof. Dr. Kamuran Elbeyoğlu ise şunları söyledi: “Sokak çalışanlarını güvence altına alacak yasa tasarısı hazırlamak üzere bütün siyasi partilere de açık bir çalıştay düzenlemeyi planlıyoruz. Bu çalıştaya da biz Hindistan’daki NASVİ’nin yöneticisi Arbind Singh’i hem Habib Akhtar’ı hem de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Hindistan Sekreteri ve Footpath Vikreta Ekta Munch Başkanı Shri Ram gelmeyi ve burada katkı sunmayı kabul ettiler. 2014’te Hindistan’ın çıkardığı bir kanun var. Sokak satıcılarının geçimini güvence altına alma kanunu olarak Türkçe’ye çevirebiliriz. Onların kanununu Türkiye’deki kanuna temel teşkil etmek istiyoruz. Hindistan bu konuda dünyaya öncü bir ülke. İleriye yönelik bir istek veya amaç olarak da İzmir’de meclisin başlangıç olduğunu biliyoruz ve bu meclisten hareketle Türkiye’de de aynı Hindistan’da olduğu gibi seyyar satıcıların bir araya geldiği konfederasyonun kurulması için çalışmaların yürütülmesini bekliyoruz ve böyle bir amacımız da var. Ulusal meclis oluşturmayı hedeflemeliyiz.”

ÇOK GÜZEL VERİLER SAĞLADIK

Hindistan’da sokak emekçilerinin 40 yıllık bir hak alma mücadelesi olduğunu ve Yeni Delhi eyaletinin bu konuda en iyi çalışan eyaletlerden bir tanesi olduğuna dikkat çeken Dr. Sirkeci, “Hindistan’ın 800 büyük ilinde 22 tane ilçe sokak satıcıları meclisi var. Bu meclislerin de yüzde 33’ünü kadınlara ayırmışlar. Hindistan’da bazı eyaletlerde sokak satıcıları arasında nüfusun yüzde 80’i kadınlardan oluşuyor. Kadın liderler, aktivistler son derece aktif. Bilinçlenme sadece haklarını alma bilinci değil. Hindistan’da 50 milyon sokak satıcısını eğiten 50 bin öğretmen görevli. Onlar düzenli olarak il il dolaşıyorlar. Seyyar satıcıları bir eğitim merkezinde toplayıp onlara hijyen konusundan müşteri ilişkilerine kadar eğitim veriyorlar. Hepsinin yaka kartları var ve yerleri belirlenmiş. Hükümetin sokak yemeği sağlıklıdır diye sloganı var. Biz Hindistan’da 2014 yılında yürürlüğe giren kanunun avantajlarını da dezavantajlarını da gördük. Sokak emekçilerinin haklarının korunması ve güvencesi kanunu taslağını hazırlıyoruz. Bu ziyaretimiz bize çok güzel veriler sağladı. Onu da burada Türkiye uygulamasına yansıtacağız” diye konuştu.

HİNDİSTAN’DA GERÇEK YAŞAMI GÖRDÜK

İzmir Seyyar Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi Başkanı Evren Laçin de Hindistan’a ilk kez gittiğini belirterek şunları dile getirdi: “Kamuran Hocam ve Osman Hocama tüm Türkiye adına teşekkür ediyorum. Sokaklar asla sorun değildir, sokaklar çözümdür. Hindistan’da gerçek yaşamın sokakta olduğunu bizzat gördük. İnsanlar evine ekmeğini sokaktan götürüyor ve sokakta yaşıyor. İnsanların tamamı haklarına sahip düzenli bir şekilde yaşıyor ve dünyaları sokakta dönüyor. Yüzyıllık tarihimizde biz onlara göre çok çok geç kalmışız ancak asla geç kalınmış bir şey değil. Haklarını nasıl aldıklarını, nasıl hareket ettiklerini gördük kendimizle kıyasladığımızda ne kadar geride olduğumuzu da gördük. Bizim onlardan alacağımız çok şey var. Türkiye’de şu anda 40 ilde örgütlendik ama 81 ilde örgütlenmemiz lazım. Bizde Türkiye’de umarım yasaları onların geçirdiği gibi hayata geçiririz. Bizim İzmir’de ve Türkiye’de sokak emekçilerini yasal zemine oturtma çalışmalarımız durmadan devam edecek.”