Diyabette ayak sağlığı hayat kurtarıyor

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla artan diyabet, yaşamı tehdit edebilen ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak öne çıkıyor. Diyabetin yol açtığı en önemli komplikasyonlardan biri olan diyabetik ayak yaraları, çoğu zaman fark edilmediği ya da önemsenmediği için ağır sonuçlara yol açabiliyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın, diyabetik ayak konusunda toplumda farkındalığın son derece düşük olduğunu vurgulayarak, önlenebilir bu soruna karşı kritik uyarılarda bulundu.

“YARALAR KRONİK HALE DÖNÜŞEBİLİR”

Doç. Dr. Selim Aydın, diyabetli bireylerde ayakta oluşan çatlak, su toplaması ya da küçük kesiklerin kısa sürede kronik yaralara dönüşebildiğine dikkat çekerek şu uyarıda bulundu: “Toplumda en sık yapılan yanlış, ayakta oluşan bir yaranın ‘geçer’ diye önemsenmemesi ya da bilinçsiz kişisel müdahalelerde bulunulmasıdır. Oysa diyabetli hastalarda bu tür yaralar hızla enfekte olabilir, kemiğe kadar ilerleyebilir ve uzuv kaybına hatta yaşam kaybına neden olabilir.”

DİYABETİK AYAK YARALARINA KARŞI 7 KRİTİK ÖNLEM

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Selim Aydın, diyabetik ayak yaralarının büyük ölçüde önlenebilir olduğuna dikkat çekerek alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:

KAN ŞEKERİ KONTROLÜ

“Diyabetik ayak gelişimini önlemenin en önemli yolu, kan şekeri düzeylerinin düzenli olarak kontrol altında tutulmasıdır. Kan şekeri kontrolü bozuk olan hastalarda yaralar geç iyileşir ve enfeksiyon riski ciddi şekilde artar. Bu nedenle düzenli hekim kontrolleri asla ihmal edilmemelidir.”

AYAK BAKIMI ZORUNLULUKTUR

“Ayak bakımı estetik bir konu değil, diyabet hastaları için hayati bir gerekliliktir. Ayaklar her gün uygun sıcaklıktaki suyla yıkanmalı, iyice kurulanmalı ve özellikle parmak araları nemli bırakılmamalıdır. Nasır ve sertleşmeler bilinçsizce kesilmemelidir.”

AYAKLAR GÖZLE KONTROL EDİLMELİ

“Diyabetli bireylerde sinir hasarına bağlı his kaybı sık görülür. Bu nedenle ayakta oluşan yaralar fark edilmeden ilerleyebilir. Ayaklar her gün mutlaka gözle kontrol edilmeli, en küçük kızarıklık ya da renk değişikliği bile ciddiye alınmalıdır.”

‘GEÇER’ DİYE BEKLEMEYİN

Diyabetik ayak yaraları çok kolay enfekte olabilir ve enfeksiyon kısa sürede kemiğe kadar ilerleyebilir. Evde bilinçsiz pansumanlar, alkol, oksijenli su veya rastgele kullanılan kremler durumu daha da ağırlaştırabilir. Ayakta oluşan her yara mutlaka hekim tarafından değerlendirilmelidir.

ÇIPLAK AYAKLA BASMAYIN

“Diyabet hastalarının evde bile çıplak ayakla yere basmaması gerekir. Diyabetik ayak yaralarının önemli bir bölümü ev içinde meydana gelir. Ayak mutlaka korunmalı, ucu açık ya da parmak arası terliklerden uzak durulmalıdır.”

DAMAR TIKANIKLIĞI ARAŞTIRILMALIDIR

“Diyabetik ayak yaralarının en önemli nedenlerinden biri ayak damarlarındaki tıkanıklıklardır. Ayakta yeterli kan dolaşımı yoksa, en iyi yara bakımı bile iyileşme sağlamaz. Bu nedenle damar yapısının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi tedavinin temel basamaklarından biridir.”

YANLIŞ AYAKKABI TERCİH ETMEYİN

“Dar, sert, dikişli veya ayağı sıkan ayakkabılar fark edilmeden yaraya yol açabilir. Diyabetli bireylerin yumuşak tabanlı, iç dikişi olmayan ve ayağa tam uyumlu ayakkabılar tercih etmesi gerekir. Yeni ayakkabılar başlangıçta kısa sürelerle giyilmelidir.”