Yaşlanma virüs gibi mi yayılıyor? Yeni araştırma hücrelerin sırlarını çözdü

Bilim insanları, yaşlanma kavramını kökten değiştirecek yeni bir keşifle karşımızda. Güney Kore ve ABD’den araştırmacılar, yaşlı hücrelerin salgıladığı özel bir proteinin, vücut içinde dolaşarak genç ve sağlıklı hücreleri de etkileyip onları “erken yaşlanma” sürecine ittiğini ortaya koydu. Bu, yaşlanmanın yalnızca bireysel değil, adeta “bulaşıcı” bir olgu olduğunu gösteriyor.

Yaşlanmaya dair bildiklerimiz, genellikle genetik ve çevresel faktörlerin hücrelerin içindeki mekanizmaları yavaşlatmasıyla açıklanır. Ancak bu yeni çalışma, yaşlı hücrelerin salgıladığı HMGB1 adlı bir proteinin, kan yoluyla dolaşarak sağlıklı hücrelere ulaştığını ve onları da yaşlanma sürecine zorladığını kanıtladı.

HMGB1: YAŞLANMANIN SESSİZ ELÇİSİ

Araştırmanın odak noktası olan HMGB1, normalde hücre içinde bulunan ancak yaşlanan ya da strese maruz kalan hücreler tarafından “indirgenmiş” formda dışarı salgılanıyor. Bu form, vücut sıvılarında dolaşarak sağlıklı hücrelerin yüzeyine tutunuyor ve onları yaşlanma sinyalleriyle donatıyor. Kısacası, yaşlanma sadece bireysel hücrelerin değil, hücreler arasında bir iletişim ağı üzerinden yayılan bir süreç haline geliyor.

FARELER ÜZERİNDE CANLI KANIT

Deneyler, teoriyi somut verilerle destekliyor. Genç farelere HMGB1 proteini enjekte edildiğinde, sadece yedi gün içinde bu hayvanlarda erken yaşlanma belirtileri ortaya çıktı. Aynı zamanda laboratuvar ortamında insan hücrelerinde de benzer etkiler gözlemlendi. Kan testleri ise yaşlı bireylerin (70-80 yaş arası) serumunda, gençlere kıyasla bu proteinin çok daha yüksek seviyelerde bulunduğunu gösterdi.

Bu bulgular, yaşlanmayı önleme ve tedavi etme yollarında yeni kapılar açabilir. HMGB1 proteininin engellenmesi ya da etkilerinin azaltılması, yaşlanmanın “bulaşıcı” etkisini keserek hücresel gençliği koruyabilir.