Tarihte bugün ne oldu? 28 Temmuz...

Türkiye ve dünyada 28 Temmuz tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

TARİHTE BUGÜN NE OLDU? 

1299 yılında gezgin Marco Polo, Asya seyahatini tamamlayarak Venedik'e döndü.

1402 yılında Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid, Ankara Savaşı’nda Timur’a yenildi ve esir düştü. Böylece Osmanlı’da Fetret Devri başladı.

1794 yılında Fransız Devrimi liderlerinden Maximilien Robespierre, giyotinle idam edildi.

1808 yılında Osmanlı Padişahı III. Selim, IV. Mustafa’nın emriyle boğularak öldürüldü.

1821 yılında Arjantinli General Jose de San Martin, Peru’nun İspanya’dan bağımsızlığını ilan etti.

1914 yılında Sırbistan, Avusturya-Macaristan’ın ültimatomunu reddetti ve I. Dünya Savaşı resmen başladı.

1920 yılında ünlü Meksikalı isyancı Panço Villa, silah bırakarak teslim oldu.

1921 yılında Yunan Savaş Meclisi, Ankara’ya yürüme kararı aldı.

1929 yılında savaş esirlerinin korunmasına yönelik Cenevre Konvansiyonu, 48 ülke tarafından imzalandı.

1939 yılında Demiryolu hattı, Aşkale’ye ulaştı.

1943 yılında II. Dünya Savaşı sırasında Hamburg’un bombalanması sonucu çıkan yangınlarda 42 bin kişi hayatını kaybetti.

1945 yılında Empire State Binası’nın 78. katına, bir B-25 bombardıman uçağı çarptı ve 24 kişi öldü.

1946 yılında İzmir Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

1957 yılında Meksika’da, Acapulco merkezli bir deprem meydana geldi.

1962 yılında yönetmen Elia Kazan, “America America” filminin çekimlerine İstanbul’da başladı.

1965 yılında ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, Vietnam’daki Amerikan asker sayısının 75 binden 125 bine çıkarılmasını istedi.

1976 yılında Çin’in Tangshan şehrinde meydana gelen 8.2 büyüklüğündeki depremde 242.769 kişi öldü, 164.851 kişi yaralandı.

1984 yılında XXIII. Olimpiyat Oyunları, Los Angeles’ta başladı.

1992 yılında Naim Süleymanoğlu, Barselona Olimpiyatları’nda 60 kiloda altın madalya kazandı.

1997 yılında Metin Göktepe davası sanığı 6 polis teslim oldu.

2000 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Necmettin Erbakan’ın cezasına ilişkin yaptığı başvuruyu reddetti.

2002 yılında TÜPRAŞ yakınındaki Akçagaz Dolum Tesisleri’nde çıkan yangın, 3 trilyon liralık zarara yol açtı.

TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu Mine Tugay, 28 Temmuz 1978 tarihinde, babasının görev yaptığı Konya’da dünyaya geldi. Subay bir ailenin çocuğu olarak disiplinli bir ortamda yetişti. Lise eğitimini İstanbul Yeni Levent Lisesi’nde tamamladı. Sanat hayatına olan ilgisi, onu genç yaşta sahneyle buluşturdu.

1997 yılında, Masal Gerçek Tiyatrosu bünyesinde sahnelenen “Büyük Kulaklı Küçük Ayı” adlı çocuk oyunuyla ilk kez sahneye çıktı. Aynı yıl Müjdat Gezen Sanat Merkezi'nde oyunculuk eğitimi almaya başladı. Ancak burada geçirdiği kısa süre zarfında, aralarında Özge Özberk ve Özgü Namal’ın da yer aldığı 13 kişiyle birlikte “disiplinsizlik” gerekçesiyle okuldan uzaklaştırıldı. Bu kırılma noktası, Tugay için pes etmek yerine daha ciddi bir adımın başlangıcı oldu.

1998’de İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’na girdi. Bu dönemde hem akademik hem de sahne deneyimini geliştiren Tugay, mezuniyet sonrası Semaver Kumpanya çatısı altında tiyatroya profesyonel olarak adım attı. 2003 yılında Işıl Kasapoğlu yönetimindeki “Onikinci Gece” ve “Kuşlar Meclisi” gibi oyunlarda rol aldı. Aynı yıl, televizyon kariyerine de “Gülbeyaz” dizisiyle başladı.

2004 yılında “Adı Aşk Olsun” dizisinde ve Yavuz Turgul’un yönettiği “Gönül Yarası” filminde yer aldı. Bu süreçte hem sahnede hem de ekranda görünürlük kazanan oyuncu, aynı yıl Mem ile Zin oyunuyla tiyatro sahnelerine döndü. Bahçeşehir Üniversitesi’nde İleri Oyunculuk alanında yüksek lisans yaptı ve bu süreçte “Aliye” ve “Aşk Her Yaşta” dizilerinde oynadı. 2006’da yüksek lisans eğitimini tamamladı.

2007 yapımı “Yoldaki Kedi” adlı kısa filmdeki performansıyla Sinepark Kısa Film Festivali’nden En İyi Kadın Oyuncu Ödülü aldı. 2009'da Tiyatro Dot’ta sahnelenen “Karatavuk” adlı oyundaki performansıyla ise, Türkiye'nin en prestijli tiyatro ödüllerinden biri olan 13. Afife Tiyatro Ödülleri’nde En İyi Kadın Oyuncu seçildi.

Televizyonda geniş kitleler tarafından “Behzat Ç. Bir Ankara Polisiyesi” adlı dizide canlandırdığı Narkotik Başkomiser Suna karakteriyle tanındı. Ardından, Öyle Bir Geçer Zaman Ki, Medcezir, Kalp Hırsızı, Çilek Kokusu ve Paramparça gibi pek çok yapımda yer aldı.

2019–2020 yılları arasında Kanal D’de yayınlanan Zalim İstanbul dizisinde, entrikacı anne figürü Şeniz Karaçay karakterini canlandırdı. Bu rolle hem eleştirmenlerin hem de izleyicilerin takdirini kazandı.

Mero dünyaya geldi

Türk-Alman rap müziğinin yükselen yıldızlarından Mero, gerçek adıyla Enes Meral, 28 Temmuz 2000 tarihinde Almanya'nın Hessen eyaletine bağlı Rüsselsheim kentinde dünyaya geldi. Aslen Türkiye’nin Karadeniz bölgesindeki Gümüşhane'nin Kelkit ilçesine mensup bir ailenin çocuğudur. Kültürel kimliğini hem Türk hem Alman dünyasında kuran Mero, genç yaşında müziğe olan ilgisiyle dikkat çekti.

Mero, rap müzikle ilk ciddi bağını 2017 yılında kurdu. Henüz 17 yaşındayken sosyal medya platformlarında freestyle performanslarıyla ses getirmeye başladı. Kısa sürede Almanya’daki genç kuşak dinleyicilerin ilgisini çekti. 2018 yılında, Kürt kökenli Alman rapçi Xatar'ın kurucusu olduğu Groove Attack TraX adlı plak şirketiyle anlaşma imzaladı. Aynı yıl yayımlanan ilk profesyonel teklisi "Baller los", yayınlandığı andan itibaren milyonlarca kez dinlenerek büyük bir çıkış yakaladı.

2019 yılında çıkardığı “Olabilir” adlı Türkçe parçası, sadece Almanya’da değil, Türkiye’de de büyük yankı uyandırdı. 300 milyondan fazla görüntüleme sayısına ulaşan bu parça, onu Almanca rap sahnesinde zirveye taşıdı.

Ferhat Arıcan dünyaya geldi

Türk artistik jimnastik tarihinin en önemli sporcularından biri olan Ferhat Arıcan, 28 Temmuz 1993 tarihinde İzmir’de dünyaya geldi. Jimnastik sporuna ilk adımını, ilkokulda beden eğitimi öğretmeninin teşvikiyle 10 yaşında attı ve kısa sürede bu alanda Türkiye’nin önde gelen isimlerinden biri haline geldi.

2010 yılında Singapur’da düzenlenen Gençlik Olimpiyatları’nda atlama masasında Moğol rakibi Ganbatyn Erdenebold’u geçerek gümüş madalyaya uzandı. Bu başarısı, genç yaşta uluslararası alanda adını duyurmasını sağladı. 2013 yılında Mersin’de gerçekleştirilen Akdeniz Oyunları’nda paralel bar kategorisinde bronz madalya kazandı.

Ferhat Arıcan, kariyerinde önemli bir ilke imza atarak 2008’de paralel alette, 2013’te atlama masasında ve 2014 yılında Çin’de düzenlenen 45. Artistik Jimnastik Dünya Şampiyonası’nda gerçekleştirdiği üç hareketi kendi adına tescil ettirdi. Dünya jimnastik literatüründe bu başarıyı elde eden ilk Türk sporcu olarak tarihe geçti.

2014 yılında Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi tarafından, 2016 Rio Olimpiyatları yolunda desteklenecek “altın çocuklar” arasında gösterildi. 2016 Olimpiyat kota müsabakalarında elde ettiği 86,131 puanla 11. sırada yer aldı ve 108 yıl aradan sonra Türkiye’yi Olimpiyatlar’da temsil eden ikinci erkek jimnastikçi oldu.

2020 Tokyo Yaz Olimpiyatları’nda paralel bar dalında yarışan Arıcan, Alman rakibi Lukas Dauser’in sadece 0.007 puan gerisinde kalarak bronz madalyanın sahibi oldu. Böylece Türkiye adına artistik jimnastikte Olimpiyat madalyası kazanan ilk sporcu unvanını aldı.

2019 yılında Göztepe Spor Kulübü’ne transfer olan Arıcan, aynı yıl Cezayir’in Vahran kentinde düzenlenen 19. Akdeniz Oyunları’nda paralel barda altın, kulplu beygirde bronz madalya kazandı. Ayrıca artistik jimnastik erkek milli takımıyla takım halinde Türkiye’ye tarihindeki ilk altın madalyayı getirdi.

Türkiye’de düzenlenen 10. Avrupa Artistik Jimnastik Şampiyonası’nda ise takım finallerinde gümüş madalya elde eden milli takımın önemli bir parçası oldu. Aynı turnuvada paralel bar finalinde 14.933 puanla gümüş madalya kazandı.

TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden Baykal Saran, 1937 yılında Kütahya’da doğdu. Ankara Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nden mezun olduktan sonra Devlet Tiyatroları’na katıldı ve uzun yıllar bu kurumun vazgeçilmez oyuncularından biri oldu. 1985-1987 yılları arasında Ankara Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü görevini üstlendi.

Sahne oyunculuğunun yanı sıra yönetmenlik de yapan Saran, birçok önemli oyunda rol aldı ve bazı yapımlarda yönetmenlik yaptı. Televizyon dünyasında ise “Kuruluş Osmancık”, “Deniz Gurbetçileri”, “Ferhunde Hanımlar”, “Kurtlar Vadisi” ve “Kırık Kanatlar” gibi popüler dizilerde oyuncu olarak yer aldı. “Ferhunde Hanımlar” dizisinde tiyatro oyuncusu ve eşi Beyhan Saran ile birlikte rol aldı.

Sanat hayatı boyunca Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sayısız klasik ve modern oyunda sahne aldı, Türk tiyatrosunun gelişimine önemli katkılar sağladı. 2006 yılında İstanbul’da kanser nedeniyle hayatını kaybetti.

İlhan İrem , 1 Nisan 1955’te Bursa’da doğan Türk şarkıcı, söz yazarı ve bestecidir. Müzikle tanışması ortaokulda başladı; 1969’da okul orkestrasına solist seçilmesiyle profesyonel müzik kariyeri şekillendi. 1970’lerde romantik şarkılarla tanındı, 1976’da “Kuklacı Amca” şarkısı nedeniyle baskı gördü. 1980’lerde “Pencere”, “Köprü” ve “Ve Ötesi” adlı senfonik rock üçlemesiyle yeni bir müzik anlayışı getirdi ve toplumsal meselelere duyarlılığını artırdı.

İlhan İrem hayatını kaybetti

İlhan İrem, 1986’da Türkiye’yi “Halley” şarkısıyla Eurovision’da temsil etti ve bu şarkının söz yazarıdır. 1990’larda popüler kültürden uzaklaşıp inzivaya çekildi, felsefi ve metafizik temalara yoğunlaştı. 2000’lerde yeniden sahnelere döndü, yeni albümler çıkardı ve siyasi yazılar kaleme aldı.

Altın Plaklar ve “İrem Bağı” adlı hayran birlikteliğiyle büyük saygı gören sanatçı, aynı zamanda soyut resim çalışmaları yaptı. Laik, demokratik ve anti-emperyalist görüşleriyle tanındı. 1991’de eşi Hansu İrem ile evlendi; Hansu İrem, sanat yönetmenliği ve albüm çalışmalarında aktif rol aldı.

28 Temmuz 2022’de İstanbul’da hayatını kaybetti.