Osmanlı Devleti'nde Para

Osmanlı Devleti’nde para kullanımının yaygınlaşması 15. Yüzyıl ve sonrasında başlamıştır. Elbette bu tarihten önce de para kullanılmaktaydı ancak bu paralar genellikle şehirlerde kullanılıyordu. Kırsal kesimlerde ise genellikle “akçe” adı verilen sikke kullanılmaktaydı. Akçeler çok değerli madenlerden üretilmediğinden yalnızca günlük işler için kullanılan bir para olma özelliği taşıyordu. Bu dönemde kırsal kesimde çok fazla ticaret yapılmadığından, değerli paraların kullanımı çok enderdi.
Osmanlı Devleti’nde ilk para 1326 yılında Orhan Bey tarafından bastırılmıştır. Orhan Bey’in bastırmış olduğu sikkeler büyük oranda gümüş içeren sikkelerdi ve Selçuklu Devleti’nden esinlenerek bastırılmıştı. Aynı dönemde ise köylerde ve kırsal kesimde bakır para kullanılmaktaydı.
İslam devletlerinde para yalnızca bir alım satım aracı değil, aynı zamanda egemenliğin de bir simgesi olarak kabul ediliyordu. Bu nedenle tüm padişahlar, kendi adlarına para bastırma işine son derece önem vermişlerdi.
Osmanlı Devleti’nin en parlak dönemlerinde, ülkenin her yanında gümüş paraların kullanıldığını görüyoruz. Altın paralar ise yalnızca büyük ticaretlerde kullanılırdı. Özellikle yurt dışına yapılan alım satım işlerinde sıklıkla altın para kullanılırdı. İlk altın para ise Fatih Sultan Mehmed tarafından 1478 yılında bastırılmıştır.
Osmanlı Devleti’nde kabul gören diğer ülkelerin sikkeleri de bulunuyordu. Ticaretle ülke içine giren bu sikkelerden en yaygın olanı Venediklilerin altın sikkeleriydi. Venedik bir ticaret devleti olduğundan, ticari ilişkiler oldukça fazlaydı.
Osmanlı Devleti’nde para ile ilgili önemli bir mesele de tağşiştir. Tağşiş, piyasadaki Osmanlı paralarının toplanıp, değerlerinin düşürülerek piyasaya tekrar sürülmesine verilen isimdir. Tağşiş uygulaması altın paralarda değil yalnızca gümüş paralarda gerçekleştirilmiştir. Şimdiki manasıyla devalüasyon diye tabir edebileceğimiz tağşiş sistemi, devletin ekonomisini rahatlatmak amacıyla gerçekleştirdiği bir işlemdi.
Kağıt para kullanımı ise 19. Yüzyılda başlamıştır. Sadece Osmanlı Devleti’nde değil, tüm dünyada kağıt para kullanımı bu tarihlere denk gelmektedir. Ülkelerdeki kağıt para kullanımı ekonomik gelişme ile paralellik gösterdiğinden, kağıt paranın ortaya çıkışı 19. Yüzyılı bulmuştur.

Osmanlı Devleti'nde Para