22 Ağustos Dünya Bitkisel Süt Günü olarak kutlanıyor. Ben de bu vesileyle sizlere bitkisel sütler hakkında bilgilendirmelerde bulunacağım. Bitkisel süt, yüzlerce yıldır hayvansal sütlerin yerine kullanılan birçok farklı bitkiden elde edilen bir içecektir. Özellikle vegan bireyler ve süt ürünlerine alerjisi olanlar tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bitki bazlı sütler, vegan olup, genellikle glütensizdir ve inek sütündeki kolesterolün hiçbirini içermez. Geleneksel sütle rekabet edebilecek kadar kalsiyum takviyesi vardır ve çevreye dünyanın en çok zarar veren süt endüstrisinden kurtulmamızın yolunu bize sunar.
Peki bitkisel bazlı sütlerin bizlere ve çevreye ne gibi faydaları vardır?
Hayvanlara zarar vermez: Bitkisel süt, hayvanlardan değil bitkilerden gelir. Onları yapmak için hiçbir canlı zarar görmez, bebekler annelerinden ayrılmaz. Buna karşılık, endüstrilerde kullanılan inekler, genellikle sefil bir hayat yaşamak zorunda bırakılmaktadır. Fakat bitkisel sütlerde böyle bir problem yaşanmaz.
Çevre için daha iyi: Süt endüstrisi ekolojik bir felaket haline geldi. Hayvancılık, toplam küresel tarım arazisinin yüzde 83’ünden sorumlu olmakla birlikte, dünyadaki kalorilerin yüzde 18’ini üretmektedir. Tropikal yağmur ormanlarının yıkımının arkasında süt endüstrisi bulunmaktadır. Bununla beraber inekler iklim değişikliğine sebep olan en büyük etmenlerden birisidir. İneklerin serbest bıraktıkları metan, atmosfere zarar vermektedir. Süt endüstrisinde ayrıca çok fazla su kullanır. Bu da su kıtlığına yol açabilecek önemli bir etmendir.
Daha sağlıklı: Süt ürünleri için bol kalsiyumlu sağlıklı ürünler ifadeleri kullanılır. Tamam bu ürünler kalsiyum açısından yüksek değerlere sahip olabilir ama aynı zamanda, bol miktarda rahatsızlığa neden olur. İnekler, antibiyotiklerle takviyelerle beslenmektedir bu da doğal olarak onları ve onlardan gelen her ürünü zehirlemiş olur.
Laktozsuz: Dünyadaki yetişkinlerin yaklaşık yüzde 65’inde bir dereceye kadar laktoz intoleransı vardır. Bitkisel sütlerde laktoz bulunmadığı için rahatlıkla tüketilebilir.
Zengin besin değeri: Bitkisel sütler vitamin ve mineral bakımından zengindir. Bu nedenle herkes tarafından rahatlıkla besin değeri yüksek bir gıda olarak tüketilebilmektedir.
ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Birçok bitkisel süt çeşidi bulunmaktadır. Bu bitkisel sütleri marketlerden satın alabileceğiniz gibi aynı zamanda evde de yapabilirsiniz. Bu nedenle bugünkü vegan tarif bölümünde sizlere bitkisel süt tarifi vereceğim. Peki hangi bitkisel süt çeşitleri var, hangileri en sık kullanılıyor? Popüler olan bazı bitkisel sütler şöyle:
Soya sütü: Yemek pişirirken soya sütü genellikle inek sütünün yerine bire bir kullanılabilir. Protein ve yağ açısından aynı tutarlılığa sahiptir. Aynı zamanda şekerli ya da ağır bir tadı olmadığından birçok yemekle ve tatlıyla harika bir uyum yakalar.
Badem sütü: En sağlıklı süt alternatifi badem sütüdür. Bol miktarda vitamin, magnezyum, demir, protein ve lif içerir. Doğal olarak çok kremsidir ve yemeklerde kullanılabilir.
Hindistan cevizi sütü: Genellikle sağlığa yararları açısından övgüyle bahsedilen Hindistan cevizi sütünü ben sıklıkla tatlılarda kullanıyorum. Bu süt bağışıklık sistemini güçlendirir. Hindistan cevizi sütü doğal olarak kremsi ve lezzetli bir tada sahiptir.
Pirinç sütü: Pirinç sütü genellikle tatlı tadı nedeniyle tercih edilir. Özellikle kahvaltı tarifleri için mükemmeldir.
Kaju sütü: Kaju sütünde, kalbe iyi doymamış yağlar ve anakardik asitler bulunur. Kaju fıstığı ayrıca gözlerinize yarar sağlayan lutein ve zeaksantin içerir. Kaju sütü kremalıdır ve çorbalar, soslar ve yulaf ezmesi için harika bir seçim olarak kabul edilir.
Yulaf sütü: Yulaf, kan şekeri ve ayrıca sindirim ve kalp sağlığına yararlı olan beta-glukan gibi çözünür lifler içerir. Yulaf sütü iyi köpürür ve güzel bir latte yapmanızı sağlar. Bu süt hem tatlı hem de tuzlu yemeklerde kullanılabilir.
Fındık sütü: Yumuşak ve kremsi bir tadı vardır. Özellikle tatlılarda sıklıkla kullanılır. Kalsiyum kaynağıdır birçok vitamin içerir.
Günün Vegan Tarifi
Fındık Sütü
MALZEMELER
1 su bardağı çiğ fındık
3 su bardağı su
Çiğ fındıkları mutlaka 1 gece önceden suda bekletmeniz gerekiyor. Aksi takdirde parçalanması zor oluyor. Bekletmiş olduğumuz çiğ fındıkları rondoya atıyoruz, içerisine de 3 su bardağı su ilave ediyoruz ve rondomuzu çalıştırıyoruz. Fındıklar iyice parçalanana ufak hale gelene kadar rondodan geçirme işlemini aralıklarla tekrarlıyoruz. Daha sonra ince bir tülbent yardımıyla sütümüzü bir şişeye süzüyoruz. Tülbent üzerinde kalan posayı daha sonra sürmelik yapmak ya da kek hamurunda kullanmak için bir köşeye ayırıyoruz. Şişeye aldığımız sütümüzü birçok tarifte gönül rahatlığı ile kullanabiliriz. Şimdiden afiyet olsun. (www.vegantarifler.com)
